Mark Zuckerberg, Temmuz ayında yatırımcılarla yaptığı çevrimiçi bir görüşmede Facebook'u, gerçeğe yakın sanal bir dünya (metaverse) sunan bir şirkete dönüştürmek istediğini açıklamıştı.
Bu açıklamanın akabinde Ray-Ban marka akıllı gözlükleri piyasaya sürmeyi planladıklarını ifade eden Zuckerberg, Facebook'u bir sosyal ağın ötesine taşımak üzere yeni bir yapılanmaya hazırlıyor. Peki bu yapılanma markalar için ne anlama geliyor?
Metaverse teknoloji şirketlerinin gündeminde
Öncelikle Metaverse vizyonunun yalnızca Facebook'a ait olmadığını belirtelim. Epic Games CEO'su Tim Sweeney, GamesBeat Summit: Into the Metaverse etkinliğinde oyunların nasıl metaverse'e evrilebileceğini aktarmıştı.
Microsoft CEO'su Satya Nadella ise geçen hafta gerçekleşen kazanç raporu görüşmesinde Nesnelerin İnterneti (IoT) çözümü Azure Digital Twins'in geleceğinin metaverse olduğunu belirtmişti.
Facebook'un yaklaşımı ise belli maddeler çerçevesinde kendini göstermeye devam ediyor. Zuckerberg, “Varlık gösterme” kavramının bundan böyle uzamsal referanslar eşliğinde arkadaşlar ve meslektaşlarla daha doğal bir şekilde etkileşime girmek olacağını düşünüyor.
Facebook'un platforma ve sanal gerçekliğe yaptığı yatırım, Quest 2 ile sanal gerçekliğin daha geniş bir biçimde benimsenmesini sağlıyor. Aynı zamanda rahatça kullanılabilen başlıklar aracılığıyla; dijital veri ve görüntülerin, fiziksel dünya üzerine sorunsuz bir şekilde yerleştirilmesi ve artırılmış gerçekliğin hayatımızda daha fazla yer alması da söz konusu olacak.
PC, mobil, oyun konsolları ve XR başlıklar dahil olmak üzere herhangi bir donanım üzerinden içeriğe erişebilmek ve yazılım platformları arasında taşınabilirlik kavramları daha önemli bir hale gelecek.
İnsanların etkileşimi, akıllı telefonlarla ve ayrıca Google ve Apple tarafından üretilen işletim sistemleriyle sınırlı kalmayacak. Dijital toplantılar ise başta Zoom olmak üzere tüm video arama araçlarının sunduğu, küçük dikdörtgen ekranlardan, daha geniş dijital ortamlara taşınacak. Toplantılardaki belge paylaşımı ise ekran yansıtmanın ötesine geçecek. Böylece aynı anda birden fazla görüntüyü veya veri kümesini görsel olarak paylaşmak mümkün olacak.
Markalar ve dijital reklamcılık metaverse ortamlara nasıl adapte olacak?
Şu an için tahayyül etmesi zor görünse de; dijital reklamcılık sanal ortamlara adapte olarak yeni pazarlama ve reklamcılık modellerini de beraberinde getirecek. Aslına bakarsanız, bir süredir hem içerik üretimi hem de dijital reklamcılık yavaş yavaş artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik ortamına kaymaya devam ediyor.
3D ve AR reklamcılığına kısa bir bakış
Hatırlarsanız 2019'da sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklikten güç tekno güzellik akımını sizlerle paylaşmıştık. Kozmetik devleri, AR ve VR teknolojileri alanında önemli yatırımlara ve yeni ürünlere imza atarken, sosyal ağlar da yeni reklamcılık ve içerik türlerini desteklemek üzere harekete geçmişti.
Örneğin, YouTube'un Virtual Try On özelliği, AR filtrelerinin satın alma sürecine nasıl etki ettiğini gösteren önemli özelliklerden biri. 2019'un Aralık ayında Tekno-güzellik şirketi olmayı hedefleyen L’Oreal, Danla Bilic, Google ve Watsons ile işbirliği yaptığı Virtual Try On kampanyasını yayına aldı. EMEA bölgesinde ilk olarak L’Oreal'in hayata geçirdiği Virtual Try On kampanyası, 3 kat satış artışıyla dünyada ve Türkiye'de en iyi sonuç alan kampanyalardan biri olarak öne çıkmıştı.
New York merkezli Türk AR şirketi Qreal'in kurucu ortağı Alper Güler ise 3D reklamcılığın geleceğinden bahsederken şu ifadeleri kullanmıştı:
AR teknolojisinin E-ticaret tarafında kullanımının önünü açacağını düşündüğüm en büyük adım, Google’ın getirdiği 3 boyutlu ürün arama özelliği.
Facebook AR verileri
Bu arada Facebook uygulama ailesinin de AR alanında ciddi bir geliştici tabanına ve üretim kapasitesine sahip olduğunu belirtelim. Facebook'tan Kaan Camgöz'ün paylaştığı verilere göre; aylık 600 milyon kişi Spark AR platformunda geliştirilen AR filtrelerini kullanıyor. Platformda, 190 ülkeden 400 bin Spark kullanıcısı uçtan uca AR deneyimi geliştiriyor. Şimdiye kadar Facebook ve Instagram'da yayınlanan AR efekt sayısı ise 1.2 milyona ulaşmış durumda.
Markaların metaverse ortamlara adapte olma sürecine gelirsek, Facebook'un değişen iş modeli ile şirketlerin de müşterileri ile iletişimini değiştirmek durumunda kalacağını söyleyebiliriz. Metaverse ortamlar, varlıkların daha gerçekçi hale geldiği yeni toplulukların, forumların ve pazaryerlerinin kapılarını açacak. Üstelik söz konusu pazaryerleri içerik üreticileri için yeni içerik formatlarının kapılarını aralarken, e-ticareti baştan aşağıya değiştirecek.
Markaların metaverse ortamlarda varlık göstermesi ise kademeli olarak gerçekleşecektir. Nasıl ki; markaların iletişim dili ve içerik seçimleri sosyal ağlardaki yeni içerik formatlarına uyum sağlıyorsa, markalar, metaverse ortamlara zemin hazırlayan her bir yeniliğe de uyum sağlamanın yeni yollarını bulacaktır.
Facebook ürünleri ile Metaverse ortamlara adım adım hazırlanmak mümkün mü?
Markaların metaverse'e uyum sağlama yolunda şu an için varlık gösterebileceği pek çok seçenek mevcut. Özellikle yukarıda bahsettiğimiz artırılmış gerçeklik filtreleri yerini artırılmış gerçeklik gözlüklerine, ürün numuneleri ise yerini sanal gerçeklik başlıklarına bırakacak.
Quest 2
Bu anlamda Türkiye'de olmasa dahi globalde rekabet gücü yüksek markalar, müşterilerine ürün tanıtımı yapmak için Facebook'un Quest 2 başlığından faydalanabilir. Satış ekibinin ziyaret maliyetlerini düşüren bu yöntem, potansiyel müşteri adaylarının ürünü, sanal gerçeklik ortamında 360 videolar eşliğinde deneyimlemesini sağlayacaktır.
Facebook Horizon
Bildiğiniz üzere Facebook, son yıllarda sanal gerçeklik odaklı oyun stüdyolarını satın almaya odaklandı. Hatta şirket, bür süre önce Crayta'yı da bünyesine kattı. Crayta, platformunda metaverse ortama yakın bir deneyim sunan Roblox'a benzer bir girişim. Bu satın alamaların Facebook'un 2 yıldan fazladır üzerinde çalıştığı Horizon platformuna katkıda bulunacağını söyleyebiliriz.
Arkadaşlarınızla sanal gerçeklik ortamında avatarlar aracılığıyla iletişim kurmanızı sağlayan Horizon, Zoom ve Meet gibi video konferans platformalarının yerini alabilir. Bu da hem müşteriler hem de çalışanlarla sanal gerçeklik ortamında yeni bir deneyim inşa etmek anlamına geliyor.
Ray-ban markları AR gözlükler
Hatırlarsanız, Facebook TechTalks'a katılan Kaan Camgöz, Rayban ile bir iş birliği yaptıklarını ve kısa bir zaman sonra bir AR gözlüğü hayata geçireceklerini belirtmişti. Facebook ve Ray-Ban'in sahibi EssilorLuxottica'nın iş birliği ile 2019'dan beri gündemde olan akıllı gözlükler, aramalara yanıt vermenizi, bildirimleri görmenizi ve hatta canlı yayınlar takip etmenizi sağlayacak.
Geçtiğimiz yıllarda Google Glass, ticari kullanım planlarından vazgeçerek; bu akıllı gözlüğü sahada çalışanlara uygun olacak şekilde yeniden tasarlanmıştı. Bu anlamda Facebook'un AR gözlüklerinin de sahada çalışanlara destek olması mümkün. Yapay zekanın görsel ve işitsel sensörler ile buluştuğu AR gözlükleri, gerçek dünyayı dijital dünya ile birleştirmenin en önemli adımını inşa ediyor.
Markalar ne yapmalı?
Markaların hem VR hem de AR alanında içerikler ve pazarlama stratejileri üretmesi gün geçtikçe daha elzem hale gelecek. Bu bağlamda markaların metaverse ortamına hazırlanmak için şimdiden PC, mobil ve XR başlıklarında içerik üretilmesini sağlayan araçları benimsemesi mühim.
Aylık 3 milyar aktif kullanıcı tabanı, birbirinden farklı reklam modelleri ile hali hazırda sosyal ticarete yön veren Facebook, önümüzdeki yıllarda metaverse ortamlarda markalara özel çözümler üretmeye devam edecektir. Dolayısıyla markaların 3D, VR ve AR reklamcılık modellerinde şimdiden yerini alması, bu alanda deneyim kazanmalarını sağlayacak. Facebook'un ortaya koyduğu tüm bu yeniliklere tech.fb.com üzerinden ulaşmak mümkün.
