Geçen hafta İnternet alışveriş ve e-ticaret sitesi n11'in sahibi olan Doğuş Planet, yurtiçinde halka arz için Sermaye Piyasası Kurulu'na (SPK) başvurduğunu yazmış, şirketin internet sitesinde yayımlanan taslak izahnameye göre şirketin 182,6 milyon liradan 215,6 milyon liraya yükseltilen 33 milyon lira tutarındaki sermayesinin halka arz edileceği belirtmiştik. Türkiye e-ticaret pazarında yüzde 6,5 paya sahip olan n11'in yüzde 15,3'ü halka arz edilecek. Halka arzın tamamlanmasından sonra Doğuş Holding ve Sk Planet Şirket sermayesinin sırasıyla yüzde 42,35 ve yüzde 42,35’i ile oy hakkına sahip olmaya devam edecek. Böylece Borsa İstanbul'da ilk kez e-ticaret platformu halka arz olacak.
E-ticarete oyuncu girmesinde en hareketli zamanlardı
Türkiye merkezli Doğuş Grubu ile Güney Kore merkezli SK Group, Haziran 2012'de Doğuş Planet adlı şirketi kurdu. Bu şirket de 2013'te n11.com'u hayata geçirdi. Çok kategorili salt pazar yeri modeli ile faaliyet gösteren ilk e-ticaret şirketi olarak faaliyetlerine başladı. Tüketici kuponları, kupon ve diğer promosyonlarla hem bilinirliğini hem de kendisine olan ilgiyi artırdı. Teşvik programları, merkezileştirilmemiş dağıtım modeli ve çeşitli ödeme seçenekleri kurulduğu günden bu yana büyümesine ve karlılığına ciddi oranda katkı sağladı.
Bu tam da 2008'de Markafoni'nin kuruluşu ile başlayan özel alışveriş sitesi ve peşinden gelen e-ticaret dalgasının etkisiydi. 2011 ve 2013 dönemi 'altın çağ' gibiydi. n11 bu dönemin içine doğmuştu. Şirket, aradan geçen sekiz sene içinde söz konusu strateji ve yatırımları sayesinde kuruluşundan bu yana büyüme gösterdi. 2020'ye kadar büyümesi dikkat çekerken 2020 Mart ve 2021 mart sonuçlarına baktığımızda büyümenin yüzde 5'te kaldığını görüyoruz. Şirketin en büyük hacmi 11.11'de olsa da pandemi döneminde ve enflasyonun yüksek olduğu bu dönemde hasılattaki büyüme sınırlı kalmış diyebiliriz.
n11 platformuna herhangi bir kanal üzerinden erişen ve alışveriş yapan herkesi, platforma kayıtlı olsun veya olmasın, müşteri olarak değerlendiriyor. Çevrim içi platformuna üye olmadan da platformun içeriğine erişebilmekte ve alışveriş yapılıyor, buradaki rakamı 14,6 milyon olarak açıklıyor. n11, 9 farklı yatay ürün kategorisi altında 19 milyonun üzerinde üründen oluşan ağıyla e-ticaret pazarında dikkat çeken satıcı ağına ve ürün portföyüne sahip e-ticaret şirketlerinden biri konumunda... Faaliyetlerine başladıktan kısa bir süre sonra güçlü bir satıcı ve müşteri ağı kurmayı da başarmış ve bu sayede güçlü ve ölçeklenebilir bir ekosistem yarattı. n11 yaklaşık 255 bin 889 kayıtlı satıcısıyla dikkat çeken kayıtlı satıcı ağına sahip. 108.246 bin aktif satıcısının ise (yani bir yıl içinde en az bir satış yapan satıcıların toplamı) yüzde 62’si şahıs şirketlerinden yüzde 38’i ise kurumsal satıcılardan oluşuyor.
Mobil uygulaması 37 milyondan fazla indirildi
31 Mart 2021’da sona eren üç aylık dönemde satışların yüzde 60’ı mobil uygulaması üzerinden, yüzde 25’i web üzerinden, yüzde 15’i ise mobil web üzerinden yapıldı. 31 Aralık 2018, 2019 ve 2020 tarihinde sona eren yıllarda ise satışların sırasıyla yüzde 34, yüzde 43 ve yüzde 52 mobil uygulaması üzerinden geldi. Yüzde 45, yüzde 37 ve yüzde 30’ı web üzerinden yüzde 21, yüzde 20 ve yüzde 18’i ise mobil web üzerinden yapılmıştı. n11'in mobil uygulaması ise 37 milyon 767 bin 847 defa indirildi.
Platform kurulduktan 4,5 yıl sonra 2 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmış, 55.7 milyon satılan ürünün yanı sıra 1.9 milyar toplam ziyaret sayısına ulaşan e-ticaret platformu n11.com'un devlete sağladığı KDV geliri ise 261 milyon doları bulmuştu. Bu dönem tam da girişim dünyasında üçüncü dalganın vurduğu zamanlardı. 2017 başı itibarıyla ekosistemde 6 bine yakın girişim, 250'ye yakın aktif kurumsal yatırımcı, 80'in üzerinde tekno park ve hızlandırma programı vardı. E-ticaret rüzgarı da yavaş yavaş dinmeye başlamıştı.
n11, bu rüzgarı terse çevirmek için Türkiye’deki sektör deneyiminden faydalanarak tüketicilerin ihtiyaçlarına hızlı bir şekilde cevap vermekte yeni yatay ve dikey ürün kategoriler geliştirmeye başladı. Geleceğe yönelik olarak yeni dikey ürün portföyünü geliştirmeye yönelik çalışmalar yaptı.. toptan satış e-ticaret platformu n11pro'yu devreye aldı. Daha sonra ikinci el otomotiv alış/satış platformu Garaj 11, market platformu Market 11 olmak üzere üç adet dikey ürün kategorisine sahip oldu.
Geçen sene Garaj 11 ile büyüyen bir sektör olan ikinci el araç pazarına giriş yaptı. Platformun bu hamlesi, Türkiye’de ikinci el araç pazarının online ortama taşınması açısından önemli bir nitelik taşıyor. Garaj 11, online otomobil alım ve satım işlemlerinde tüketicilere sözleşmeli bankalarla kredi olanakları ve 21 şirketle kasko planları dahil olmak üzere uçtan uca bir çözüm sunuyor. Garaj 11 operasyonlarını desteklemek amacıyla Şirket’in Adana, Ankara, Antalya, İzmir ile İstanbul Bağcılar İstoç şubelerinde ve İstanbul Sancaktepe’de yer alan destek ofisinde bir bölgesel satıcı destek sistemi kuruldu.
Market 11’i 2020 yılında faaliyete geçti. Türkiye’de 8 şehirde 14 yerli market zincirine ait 52 mağazayla birlikte faaliyet gösteriyor. Türkiye’deki ilk perakende market platformlarından biri olan Market 11 platformu üzerinde müşteriler; platformdaki rezervasyon sistemi aracılığıyla, platformunda çevrim içi mağazaları bulunan ve bizzat teslimat yapan market zincirlerinden alışveriş yapılıyor. Şirket, Market 11’deki satıcı ağını ve müşteri kitlesini ölçeklendirmek için Türkiye’nin en büyük perakende zincirleriyle ortaklık fırsatlarını değerlendiriyor. Yatay ürün kategorilerinden biri olan giyim kategorisi altında 2020 yılında başlattığı Giybi özel markasını 2021 yılında kategori zenginleştirici bir platform olarak faaliyete geçti ve bu ürün kategorisinin gelişimi için yeni markalar ile anlaşmak, ürün çeşitliliğini arttırmak yönünde çalışmalarına devam ediyor. Ama aradan bir sene geçmesine rağmen n11, bu kategoride umduğunu bulamadı. Giyim en az satış yapılan alan oldu. Bir sene içinde kategori bazında elde edilen hasılat 3,1 milyon lira oldu. n11'in elektronik kategorisindeki satışları dikkat çekiyor. Bu kategoriden Mart sonu itibarıyla 43 milyon liradan fazla hasılat elde edilmiş.
Şirket; toptan satış yapan ve toptan alım yapan şirketleri tek bir çatı altında toplayan toptan satış e-ticaret platformu n11pro’yu Nisan 2018’de faaliyete geçirdi. n11pro; toptan ticareti dijital ortama taşımakta ve müşterilere vadeli ödeme ve çoklu kredi kartı seçenekleri gibi ödeme çözümleri ve ürün adedine göre değişen fiyatlama sistemi gibi ekonomik çözümler sunuyor. Mart 2021 itibarıyla, n11pro platformuna 16 bin 890 kayıtlı satıcı ve 1 bin 321 aktif satıcı bulunuyor.
2020 önemli bir yıldı
Bir taraftan yaklaşık iki senedir bütün dünyayı etkileyen Covid-19 salgınından 'olumlu' etkilenen sektörler arasında e-ticaret de vardı. Öyle ki, 2019 yılında 44,9 milyar lira olan e-ticaret pazar değeri 2020 yılında yıllık yüzde135 düzeyinde rekor bir büyüme ile 105,6 milyar lira seviyelerine yükseldi. Sektörün değeri, görülmemiş düzeydeki yıllık yüzde 135,0 artışla 105,6 milyar liraya (15,1 milyar dolara) ulaştı. Covid-19 sebebiyle kapanan iş yerleri ve artan maliyetler, satıcıların daha ekonomik ve daha aktif hareket edebilecekleri çevrimiçi pazar yerlerine olan taleplerini ciddi oranda arttıran n11.com pazardaki konumunu Covid-19 dönemi ile önemli ölçüde sağlamlaştırdı.
n11 için 2020 oldukça önemli bir yıldı. Müşterilerinin tercihleri doğrultusunda evcil hayvan bakımı, ikinci el araç ve oto yedek parçaları da dahil olmak üzere Türk e-ticaret pazarında yüksek hacim ve değer potansiyeline sahip yeni kategorilere odaklanan şirket, ürün çeşitliliğini arttırabilmek adına Çin ve Amerika’da yer alan bazı satıcılar ile iş birliği yaptı. Platformu üzerinden ilgili satıcıların ürünlerinin satışına başladı. Çin ve Amerika’dan gelen ürünlerin gümrük işlemleri n11 tarafından tamamlanarak müşteriye ulaştırılmaya başlandı. Hedef, geleceğe yönelik olarak yurtdışından ürün satışlarını arttırmak.
Ayrıca yine 2020 yılında kendine ait n11.com markası ile Azerbaycan ve Kıbrıs’ta faaliyetlere başladı.Türkiye’de yer alan satıcılar platformda listelediği ürünleri Azerbaycan ve Kıbrıs’taki müşteriler tarafından satın alınmasını ve satın alınan ürünlerin, gümrük işlemleri tamamlanarak müşterilere ulaştırılmasını sağlamaya başladı. Geleceğe yönelik olarak yurtdışına olan ürün satışlarını arttırmayı hedefliyor.
Geçen hafta n11'in halka arzı konuşulurken sektörün ikinci büyük oyuncusu Hepsiburada, ABD borsasında halka arzın ilk adımını atarak, ABD Menkul Kıymetler ve Borsalar Komisyonu'na başvurdu.
