Markaların SMS gönderimi için zorunlu olan İYS kullanımı hakkında tüm detaylar

Daha önce konuk yazarımız Koray Öztürkler'in de belirttiği üzere 4 Ocak 2020'de Ticaret Bakanlığı tarafından resmi gazete yayınlanan Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'e göre; şirketlerin SMS ve E-posta faaliyetleri bundan sonra İleti Yönetim Sistemi (İYS) üzerinden yapılacak.

Ticaret Bakanlığı ve TOBB tarafından belirlenen İleti Yönetim Sistemi A.Ş. şirketlere bu konuda farklı gönderim paketleri ve fiyat seçenekleri sunuyor. Girişimciler ve KOBİler ise attıkları tweetler ile fiyat politikasını eleştiriyor. Yapılan değişiklik ile her şartta İYS ile çalışmak durumunda kaldıklarını belirten kişiler, bu konuda gönderim için başka şirketlerle çalışsalar dahi İYS'ye kayıt olmak zorunda. 

Üstelik bu konuda herhangi bir rekabet olmadığı için SMS göndermek isteyen girişimciler, ücretlendirme konusunda İYS'nin belirlediği fiyatları ödemekle yükümlü. Bir bakıma veritabanlarını İYS'ye teslim eden kurumlar, aynı zamanda gönderim yapabilmek için de yine İYS'ye ödeme yapmak durumunda. 

Yönetmeliğin 5 inci maddesine eklenen fıkralar, girişimcilerin beyanını doğrular nitelikte: 

"(2) Ticari elektronik ileti göndermek isteyen gerçek ve tüzel kişiler İYS'ye kaydolur.

(3) İYS üzerinde onayı bulunmayan alıcılara ticari elektronik ileti gönderilemez."

Yönetmeliğin gönderim hizmeti veren diğer aracılara yönelik maddeleri ise şöyle: 

5) Aracı hizmet sağlayıcı ticari elektronik ileti gönderimine ilişkin sistemini İYS ile uyumlaştırır.

(6) Aracı hizmet sağlayıcı, İYS'ye kayıt olmayan hizmet sağlayıcılara ait ticari elektronik iletilerin gönderimini başlatmaz.

2015'te yayınlanan yönetmeliğin içeriği 

İlk olarak 2015 tarihinde resmi gazetede yayınlanan yönetmelik, elektronik iletişim araçlarıyla yapılan ticari iletişime dair bilgi verme yükümlülüklerine dair yapılan bir düzenlemeydi. 2015'te yayınlanan yönetmelik aynı zamanda ticari elektronik iletilerde uyulması gereken hususlara ilişkin usul ve esasları da düzenleme amacı taşıyordu. 

Yönetmeliğin detaylarını hatırlamayanlar için bir kez daha paylaşalım. 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik kapsamında, Hizmet Sağlayıcılar tarafından alıcılara gönderilecek ticari iletiler, Yönetmelik ile belirlenen istisnalar dışında alıcının onayı olmadan gönderilemiyor. İzin dâhilinde gönderilen iletilerde ise alıcılara ret imkânı sağlanması gerekiyor. 

İleti Yönetim Sistemi nedir? 

İleti Yönetim Sistemi'ni kısaca ulusal veri tabanı sistemi olarak tanımlayabiliriz. Ticaret Bakanlığı, ulusal bir ticari elektronik ileti yönetim sisteminin kurulmasına karar vermesinin ardından bu konuda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ni görevlendirdi. Bu kapsamda;  Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından kurulan İleti Yönetim Sistemi, Hizmet Sağlayıcılar'ın arama, mesaj ve e-posta gibi farklı tipte ileti izinlerini saklayıp yönetmesini sağlıyor. Bu noktada İYS'nin veri güvenliği konusunda tüketicilere daha fazla yetki verdiğini söylemek mümkün. 

İYS aynı zamanda alıcıların verdikleri izinleri görüntüleyip kaldırabilecekleri bir platform olarak da konumlanıyor.  Alıcılar, İYS üzerinden izinsiz gönderimleri şikâyet edebildikleri gibi, kamu kurumları da ileti şikâyetlerini ve şikâyete konu iznin durumunu görüntüleyebiliyor. Bu anlamda bürokratik süreçlerin hızlanabileceğini düşünebiliriz.

Web sitesi, kısa mesaj numarası ve çağrı merkezi üzerinden hizmet veren İYS, tüm izinleri zaman damgasıyla kayıt altına alıp güvenli biçimde saklayacağını belirtiyor.  İzinlere yönelik ulusal veri tabanı sistemi olarak konumlanan İYS, aslında veri güvenliği konusunda işlevsel bir yapı sunsa da; devlet açısından baktığımızda vatandaşların verileri davranışlarıyla eşleştirilebiliyor. 

İYS'nin paket ve ücretleri 

Gelelim şirketleri ve girişimleri ilgilendiren ücretlendirme kısmına; başlangıçta da söylediğimiz gibi İYS'nin birbirinden farklı paketleri mevcut. Örneğin 100.000 müşteriniz varsa; ihtyaçlarınıza göre her yıl İYS'ye 4.320 TL ile 7.200 TL aralığında ödeme yapmak durumunda olabileceğiniz gibi, 5 bin müşteri için ücretsiz paketlerden de faydalanabilirsiniz. Yıllık 612 TL'den başlayan ücretler 8 bin 200 TL'ye kadar ulaşabiliyor. İYS'ye en büyük eleştiri de tam da bu nokta geliyor. Piyasanın kat be kat fazlasına böyle bir servisin sunulması nedeniyle İYS ile ilgili sorunlar önümüzdeki günlerde sıklıkla konuşulacaktır.

Yine de bu konuda yaptığımız küçük bir araştırma ile İYS'nin Mevzuat'ın hizmet sağlayıcıları yükümlü kılmış olduğu hizmetleri Temel Hizmetler olarak isimlendirdiğini görüyoruz. Şirket bu hizmetleri adres sayısından yani müşteri sayısından bağımsız olarak tüm hizmet sağlayıcılarına ve tüm vatandaşlara ücretsiz olarak sunuyor.

Şirketin ücretsiz olarak sunduğu hizmetlerden bir kaçını şöyle sıralayabiliriz;

• İzin ekleme
• Bir alıcının izin durumunu değiştirme (redden onay, onaydan ret)
• Bir alıcının izin durumunu sorgulama  - Marka ekleme, marka yönetimi yapma, bayi ekleme
• Günlük izin durum değişimi raporlarına erişmek (alıcıların iys.org.tr üzerinden yaptığı değişiklikleri günün sonunda rapor olarak edinmek)

İYS; 250 binin üzerinde adres sayısı olanlar ve Seviye 2 düzeyinde gelişmiş marka, gelişmiş bayi, gelişmiş raporlama ve hesap yönetimi modüllerinden faydalanmak isteyen hizmet sağlayıcılarının kendileriyle iletişime geçerek platformdan faydalanabileceğini de belirtiyor.  

Bu arada mevcut izinlerin 1 Eylül 2020 tarihine kadar İleti Yönetim Sistemi üzerine aktarılması gerektiğini belirtelim. Bu tarihe kadar aktarılmayan izinler ise geçersiz sayılıyor.