Gün gün Google'ın restine karşılık Rekabet Kurumu ile yaşananlar

Hem ülkemizde hem de yurt dışında teknoloji ve internet denince akla gelen ilk firmalardan biri olan Google, geçtiğimiz Pazar günü önemli bir haber ile karşımıza çıktı. Bildiğiniz üzere Google hem akıllı telefon hem de arama motoru pazarlarının oldukça büyük bir bölümüne sahip. 

Google'ın söz konusu pazarlarda bu denli güçlü olması ise şirketin bir tekele dönüştüğü ile ilgili iddialara da yol açıyor. Google sadece ülkemizde değil yurt dışında da bu konu nedeniyle pek çok cezaya çarptırıldı. Ülkemizde ise ilk olarak 2015 yılında başlayan Google - Rekabet Kurumu çekişmesi 2017 yılında açılan soruşturma ile devam etti.

20 Eylül 2018: Rekabet Kurumu'nun kestiği ceza

Hatırlatmak gerekirse Rekabet Kurumu, 2018 yılının Eylül ayında Google'a 93 milyon TL ceza kesmişti. Geçtiğimiz Pazar günü ise Türkiye Rekabet Kurumunun "haksız rekabete yol açtığı gerekçesiyle" Google'a ceza kesmesi üzerine iddialara göre şirketin Türkiye'deki iş ortaklarına, cihaz üreticilerine ve cihaz satışı yapan GSM operatörlerine mektup gönderdiğini ve 12 Aralık itibariyle Android işletim sistemine sahip cihazların, Android işletim sistemi lisansını iptal ettiğini açıkladığını sizlere atarmıştık.

15 Aralık 2019: Google Türkiye açıklaması

Haberin ortaya çıkmasının ardından ise Google Türkiye önemli bir açıklama yaptı. Yapılan açıklamayı aşağıda bulabilirsiniz.

Ağustos ayında Rekabet Kurumu'nun kararı doğrultusunda Android iş ortaklarımızla yaptığımız anlaşmalarda değişiklikler yapmıştık. Kasım ayında, Rekabet Kurumu bu değişikliklerin uygun olmadığı ve bu anlaşmalarla operasyonlarımızı sürdüremeyeceğimiz yönünde karar verdi.

Türkiye’deki kanunlarla uyumlu bir şekilde çalışabilmemiz için iş ortaklarımızı Türkiye’de yeni çıkacak Android telefon modelleri ile ilgili anlaşma yapamayacağımız konusunda bilgilendirdik.Tüketiciler mevcut cihaz modellerini satın almaya devam edebildikleri gibi, halihazırda mevcut cihazları ve uygulamaları da normal şekilde çalışmaya devam edecektir. Google’ın diğer ürün ve servisleri durumdan etkilenmeyecektir. Rekabet Kurumu ile bu konunun olabilecek en hızlı şekilde çözümü için çalışmayı sürdürmekteyiz.

Kısaca anlatmak gerekirse Google geçtiğimiz Ağustos ayında Rekabet Kurumu'nun istediği değişikliklerin bir kısmını yaptı fakat bu değişiklikler Rekabet Kurumu'na yeterli gelmedi. Bu nedenle iki kurum arasında halen anlaşmazlık sürüyor. Buradaki asıl sorun ise açıklamada geçen "Türkiye’deki kanunlarla uyumlu bir şekilde çalışabilmemiz için iş ortaklarımızı Türkiye’de yeni çıkacak Android telefon modelleri ile ilgili anlaşma yapamayacağımız konusunda bilgilendirdik."

Bu cümle eğer anlaşma yapamazsak gelecekte çıkacak olan Android telefonların ülkemizde Google servislerine sahip olamayacağı anlamına geliyor. Bu durum eğer gerçekleşirse hem ülkemizdeki mobil uygulama geliştiricilerini hem de akıllı telefon pazarını olumsuz etkileyecek. Google servisleri arasında mobil uygulama marketi olan Google Play'den tutun da e-posta servisi olan Gmail, Google Haritalar, Google Drive ve pek çok önemli servis de yer alıyor. Tabii ki halihazırda kullandığını Android akıllı telefonlarda herhangi bir sorun olmayacağını da belirtelim bu durum gelecekte satışa çıkacak olan yeni modelleri kapsıyor.

17 Aralık 2019: Google'dan gitmiyoruz mesajı

Dün ise Türk Telekom ile anlaşan Google'ın sunucularını Türkiye'ye getirmeye hazırlandığını sizlere aktarmıştık. Google ile Rekabet Kurumu arasında henüz bir anlaşmaya varılmasa da Google, Türkiye'ye yaptığı yatırımlara devam ediyor. Bu olayların yaşanmasından hemen sonra ise ülkemizdeki akıllı telefon pazarının en önemli oyuncularından olan Samsung konuya dahil oldu.

17 Aralık 2019: Samsung'dan iddialara yanıt

Samsung'un Rekabet Kurumu ve Google arasında anlaşma sağlanamazsa yeni modellerini Türkiye'ye getirmeyeceği iddia edildi. Bu durum Samsung acaba Türkiye pazarından çıkıyor mu gibi sorulara da yol açtı. Haberin ortaya çıkmasının ardından ise Samsung Türkiye bir açıklama paylaştı.

Samsung Electronics olarak faaliyet gösterdiğimiz tüm ülkelerin yasalarına göre ticari faaliyetlerimizi yürütüyoruz. Türkiye’de Rekabet Kurumu’nun Google’ın faaliyetleri ile ilgili aldığı kararı ve bununla ilgili süreçleri yakından takip ediyoruz. 2020’de çıkacak yeni Galaxy ürünleri ile ilgili Türkiye’deki lansman çalışmalarımıza ve planlamalarımıza devam ettiğimizi kamuoyunun bilgisine sunarız. Rekabet Kurumu tarafından yürütülen süreçle ilgili gelişmelere göre kullanıcılarımızı ve kamuoyunu bilgilendirmeye devam edeceğiz. Samsung Electronics Türkiye.

Samsung Türkiye bu açıklama ile planlarında hiçbir değişiklik olmadığını 2020 yılında çıkacak yeni Galaxy ürünleri ile ilgili çalışmalarına devam ettiğini açıklasa da durum pek de böyle değil aslında. Bunun nedeni ise konunun Samsung'un inisiyatifinde olmaması.

Eğer Google ile Rekabet Kurumu anlaşamazsa ülkemizde satışa çıkacak olan hiçbir Android akıllı telefon Google servislerini kullanamaz. Kısacası Samsung en iyi ihtimalle yeni akıllı telefonlarını Google servisleri olmadan ülkemizde satışa sunabilir. Fakat bu durum satışları olumsuz etkileyeceğinden hiç satışa sunmamak daha mantıklı bir çözüm olabilir.

Yaşanmış örnek: Huawei

Aslında benzer bir durum geçtiğimiz dönemlerde Huawei ile karşımıza çıkmıştı. ABD ambargosu nedeniyle Google servislerini kullanamayan Huawei yeni amiral gemileri olan Mate 30 ve Mate 30 Pro modellerini Türkiye de dahil olmak üzere pek çok ülkede satışa sunmadı.

Bunun temel nedeni ise tüketicilerin Google servislerine sahip olmayan akıllı telefonları satın almak istememesi. Kısaca anlatmak gerekirse bu durum sadece Samsung'un değil ülkemizde Android akıllı telefon satışı yapan yerli yabancı her markanın problemi.

17 Aralık 2019: Rekabet Kurumu'nun detaylı açıklaması

Dün ise Rekabet Kurumu tarafından konu ile ilgili yeni bir açıklama paylaşıldı. 

Google Inc, Google International LLC ve Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti.den oluşan ekonomik bütünlüğün (Google), Android işletim sistemi ve mobil uygulama ve hizmetlerin sunumuna ilişkin davranışlarının ve Google ile cihaz üreticileri arasında imzalanan sözleşmelerin rekabeti ihlal edip etmediğinin tespiti amacıyla 09.02.2017 tarihinde Kurulumuzca soruşturma başlatılmıştır.

Bu kapsamda temel olarak, Google’ın mobil işletim sistemleri pazarında sahip olduğu tekele yakın pazar gücünü, faaliyette bulunduğu diğer pazarlarda, özellikle de internet arama hizmetleri pazarında, hâkimiyetini korumak veya güçlendirmek amacıyla kötüye kullanıp kullanmadığı hususuna yoğunlaşılmıştır. 

Yürütülen soruşturma sonucunda Google’ın cihaz üreticilerine getirdiği yükümlülükleri kullanarak, internet arama hizmeti pazarındaki diğer rakiplerinin ürünlerinin mobil cihazlara yüklenmesine engeller getirdiği ve mobil cihazlarda tek arama hizmeti sağlayıcısı olması koşuluyla mobil cihaz üreticilerine finansal destek sağladığı tespit edilmiştir.

Bu çerçevede, Google'a 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (Kanun) uyarınca idari para cezası verilmiş, ayrıca Kanun kapsamında ihlal sayılan uygulamalara son verip gerekli uyumu sağlaması için 6 ay süre tanınmıştır. İlgili süre 06.08.2019 tarihinde sona ermiş ve aynı tarihte Google ilgili sözleşmelerde yaptığı değişiklikleri Rekabet Kurumuna sunmuştur. Google tarafından sunulan değişikliklerin Rekabet Kurulunca değerlendirilmesi neticesinde bu değişikliklerin soruşturma sonucunda tespit edilen ihlalleri ortadan kaldırmada yetersiz kalacağı tespit edildiğinden, Google’a 07.11.2019 tarihinden itibaren Kanun’da öngörülen süreli (günlük) idari para cezası uygulanmaya başlanmıştır.

Google’ın soruşturmaya konu uygulamaları Avrupa Birliği (AB) ve Rusya Federasyonu nezdinde de benzer soruşturmalara konu olmuştur. Rusya Federasyonu Rekabet Otoritesi tarafından yürütülen süreç Google’ın bu uygulamaları sonlandırmaya yönelik taahhütleri neticesinde sonuçlandırılmıştır. Yine, AB Komisyonu yürüttüğü incelemelerde konuyla ilgili olarak rekabet ihlali sonucuna ulaşmış ve Google’a 4,34 milyar Avro para cezası vermiştir. Bunun yanı sıra, AB Komisyonu tespit ettiği ihlalleri sona erdirmesi için Google'dan Kurulumuz tarafından talep edilen yükümlülüklerden daha kapsamlı adımları atmasını istemiş ve bu talebin gereği Google tarafından yerine getirilmiştir.

Gelinen noktada Google’ın, diğer ülkelerde yaptığı gibi, Kurulumuz kararında yer alan yükümlülükleri eksiksiz bir şekilde yerine getirmesi gerekmektedir.

Google'ın restine karşılık Rekabet Kurumu'ndan dikkat çeken açıklama

Özetlemek gerekirse Rekabet Kurumu yürütülen soruşturma sonucunda Google’ın cihaz üreticilerine getirdiği yükümlülükleri kullanarak, internet arama hizmeti pazarındaki diğer rakiplerinin ürünlerinin mobil cihazlara yüklenmesine engeller getirdiği ve mobil cihazlarda tek arama hizmeti sağlayıcısı olması koşuluyla mobil cihaz üreticilerine finansal destek sağladığının tespit edildiğini duyurdu.

Google'a 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (Kanun) uyarınca idari para cezası kesildiğini ve Kanun kapsamında ihlal sayılan uygulamalara son verip gerekli uyumu sağlaması için 6 ay süre tanındığını da açıklayan Rekabet Kurumu, Google’ın soruşturmaya konu uygulamaları Avrupa Birliği (AB) ve Rusya Federasyonu nezdinde de benzer soruşturmalara konu olduğunu da hatırlattı.

AB Komisyonunun yürüttüğü incelemelerde konuyla ilgili olarak rekabet ihlali sonucuna ulaştığını ve Google’a 4,34 milyar euro para cezası verdiğini de hatırlatalım. Açıklamanın sonlarına doğru yer alan "Kurulumuz tarafından talep edilen yükümlülüklerden daha kapsamlı adımları atmasını istemiş ve bu talebin gereği Google tarafından yerine getirilmiştir." cümlesi ise oldukça çarpıcı. 

Paylaşılan açıklamın son cümlesinde ise Google'ın diğer ülkelerde yaptığı gibi, kurul kararında yer alan yükümlülükleri eksiksiz bir şekilde yerine getirmesinin gerektiğinin altı çizilmiş. Durumu özetlemek gerekirse Google'ın restine karşılık Rekabet Kurumu olaya gayet temkinle ve iyi niyetle yaklaşmış görünüyor. İki kurum bir anlaşmaya varamazsa önümüzdeki yıl çıkacak olan Android akıllı telefonları ya göremeyeceğiz ya da özel bir Rom yüklenmiş şekilde Google uygulamaları olmadan göreceğiz. Bu da Google'dan öte Samsung başta olmak üzere Android telefon üreticilerini ilgilendiyor. Google kamuoyu oluşturmak için bakalım bu üreticileri ne kadar zorlayacak.

Yeni akıllı telefon modelleri ülkemizde satışa çıkmazsa veya Google servisleri olmadan satışa çıkarlarsa bu telefonlara alternatif olarak elimizde sadece iPhone modelleri ve 2019 yılına kadar ülkemizde satışa çıkan Android modelleri kalacak. Bu durumun her iki şekilde de Apple'ın Türkiye pazarında güçleneceğini şimdiden söylememiz mümkün. Konu ile ilgili gelişmeleri sizlere aktarmaya devam edeceğiz.