Türkiye'nin paylaşımlı araç girişimlerinden Drive Yoyo'nun Mayıs 2012'de operasyonel gideriyle gelirlerini eşitlediğini paylaşmıştık. Kısa adıyla Yoyo için bir o kadar önemli yeni gelişmelerin haberi 2013'ün ilk günlerinde geldi. Hemen detaylara geçelim.
Öncelikle DriveYoyo'nun ilk yılını 7 haneli ciroya çıkarak ve karlılık çizgisinde geride bıraktığını paylaşalım. Milyon TL ciro ulaşmayı başaran e-ticaret kategorisi dışındaki sayılı girişimlerden biri olan girişim, teknoloji tarafındaki yatırımının karşılığını da KOSGEB'den almayı başarmış.
Paylaşımlı araç modelinde araçlara yerleştirilen araç takip ve yönetim cihazını şimdiye kadar dışardan alan Yoyo, 4 ay gibi bir sürede kendi ürününü geliştirdi. Başvurusu neticesinde de KOSGEB'den 300 bin TL'lik fonun sahibi oldu. Araç takip cihazından CRM sistemine kadar tüm yazılım ve donanımı kendisi üreten firma bu ürünlerin patentini de almış. Akabinde yurtdışından da talep gelmeye başlamış.
Ne işe yarıyor bu cihaz?
Biraz bu cihazdan bahsedecek olursak bir iPhone büyüklüğündeki cihaz GPS, GPRS vb. modüllerle arabalara dair her türlü bilgiyi veriyor. Cihaz sayesinde araba nerede, hangi hızla gidiyor, hangi bölgelerden geçti (ücretli yoldan mı gidiyor, köprüden geçti mi), kapılar açık mı, motor kilit sistemi (immobilizer) devrede mi, kaput açıldı mı, arabada sigara içiliyor mu gibi sorular cevapsız kalmıyor. Hatta kullanıcı (yani soför) mikrofonla direkt Yoyo ekibine bağlanabiliyor.
Hatta ekip kullanıcılara uyarılar gönderebiliyor. Yani sigara içiliyorsa içerideki mikrofondan otomatik olarak kullanıcıyı uyarılabiliyor. Kısacası çift yönlü bir etkileşim sağlıyor ve farklı uygulamaların da kapısını açıyor. Söz konusu araçların başka kullanıcılar tarafından paylaşıldığı gerçeğini düşünürsek son derece olumlu bir denetim olduğunu söyleyebiliriz. Şahsen bindiğim araçta sanırım en son istediğim şey sigara kokusudur.
Yerleşke ve Filo bilgileri
Yoyo'nun olumlu bir mali tablo çizmesi yerleşke sayısının ve araç filosunun da büyümesini sağlamış. MINI ve BMW'nin yanına Citroen marka araçlar da eklemiş. Filodaki araç sayısı 55’e, hizmet alınabilen yerleşke sayısı 25’e çıkmış.
Operasyona başladığı 8inci ayında, kendini 'İstanbul'un en yaygın yerleşkeye sahip araç kiralanabilecek firması' olarak tanıtan ekip yerleşle sayısını bu ay içinde 30'a çıkaracak.
Arabayı stediğin yerde bırakma dönemi başladı
Paylaşımlı araç hizmetlerinden beklenen ama Yoyo'nun söylediğine göre hiç birinin sunmadığı 'arabanın istenilen yere bırakılabilme' seçeneği artık Yoyo'da var. Yoyo yeni hizmete sunduğu Vale hizmeti ile 25TL ila 70TL arasında değişen ek bir ücret karşılığında bindiğiniz arabayı istediğiniz noktaya bırakabilmenize imkan tanıyor. Hatta Vale'ler arabayı istediğiniz yere de getiriyor.
Zamanın paradan daha değerli olduğu zamanlarda pekala işe yarayabilir. Bu sayede 'kullan-bırak' sloganı da daha fazla anlam ifade ediyor.
DriveYoyo, Türkiye’nin mobilite konusundaki en büyük girişimi olmaya odaklandığını söylüyor ve yakın zamanda farklı iş modelleriyle karşımıza çıkmaya hazırlanıyor. 2013'ün yaz sezonunda da kesinlikle İstanbul dışına çıkmayı hedefliyor.
Yoyo denilince akla Zipcar'ın geçtiğimiz günlerde Avis tarafından satın alınmasını sorduğumda ise ekipten aşağıdaki cevabı aldım. Sanırım tecrübeli ekibin işine olan güvenini yeterince ortaya koyuyor.
Avis'in piyasa değerinin yaklaşık yüzde 50 üzerinde Zipcar'ı satın alması, araç paylaşımı modelinin sürdürülebilir ve potansiyeli yüksek olan bir iş modeli olduğu global olarak teyid ediyor. Avis gelişen tüketici ihtiyaçlarına cevap verebilmek için, yaratıcı bu iş modeli ile pazarını ve hedef kitlesini büyütmeye çalışıyor. Ağırlıklı olarak iş adamlarına ve tatil yapanlara hizmet verirken, artık daha genç ve dinamik bir tüketiciye hizmet vermeyi hedefliyor.
Bir yandan da Zipcar markası için ortada bir risk olduğunu düşünüyoruz. Zipcar'ın Avis'i satın almasını tercih ederdik. Zipcar gibi teknoloji ve inovasyon odaklı bir firmanın Avis gibi dev, kurumsal ve sadece geniş kiralama filosuyla fark yaratmaya çalışan bir markanın altında kimliğini koruyamayabileceğini ve asıl kitlesini kaybedebileceğini düşünüyoruz. Umuyoruz Avis bu süreci iyi yönetir ve Zipcar, Avis markası altında DNA'sını koruyabilir.
