Teknoloji Moore yasası paralelinde hızla ilerlerken paylaşım içgüdümüz de bundan faydalanarak başına buyruk şekilde büyümeye devam ediyor. O kadar ki bugün artık veri merkezleri geleceğin 'yangında ilk kurtarılacak' alanlardan ve bu listenin zirvesinde artık Facebook'un adı geçiyor.
Construction.com'un raporuna (PDF) göre ABD'nin en büyük veri merkezleri sıralamasında ilk sırada ABD Ulusal Güvenlik Teşkilatı (NSA) bulunuyor. Dünyanın en güçlü bilgisayarlarına sahip olduğu bilinen veri merkezinin değeri 1,1 milyar dolar.
NSA'in listenin ilk sırada bulunması sürpriz değil ancak ilk 5'e giren Facebook dikkat çekiyor. 800 milyon aktif internet kullanıcısının sınırsız veri paylaşımını yöneten şirket listenin 4. sırasında yer alıyor.
Yukarıda gördüğünüz gibi Oregon'daki yeni Facebook veri merkezinin değeri 200 milyon dolar. 2. sıraya yetişmesi için ise sadece 85 milyon dolar yatırım yapması gerekiyor.
Veriyi toplamak değil, onu işlemek zor
Bu tablonun gösterdiği gerçek şu ki günümüzde veri sahibi olmak o kadar zor bir mesele değil. Çünkü 'mahremiyet' kavramının anlamını seyreltecek bir paylaşım içgüdüsüyle hareket ediyoruz ve verilerin kiloyla satılabileceği bir zaman dilimine doğru gidiyoruz.
2.8 GB'lık Facebook kullanıcı verisi için bir çok şirketin harekete geçtiği düşünülürse bu akışı geriye çevirmek pek mümkün görünmüyor. Geriye bu verileri işlemenin zorluğunu göğüslemek gerekiyor. Öyleki bir insanın tüm DNA modelini çıkarmak gibi karmaşık bir işin maliyetinin bir veya iki yıl içinde bin doların altına inmesi bekleniyor (buna veri inceleme maliyeti dâhil değil).
Yale Üniversitesi biyomedikal bilişim profesörü Mark Gerstein de bu durumu dikkat çekiyor;
Gen sıralamanın gerçek maliyeti, sıralama makinesini çalıştırmaktan daha fazla.
Verimlilik ve kar beklentisi yatırımları tetikliyor
Apple’ın 2011 sonunda ekipman ve sunucu merkezi için harcadığı tutar 4,3 milyar dolardı. Bulut sunucularla verilerin merkezi depolara taşınması yatırımların 2012'de yüzde 35 artacağını gösteriyor. Teknoloji araştırma şirketi IDC'ye göre veri havuzu her yıl yüzde 50 büyüyor.
Kısacası yatırımlar artıyor ve bu alandaki yetişkin eleman ihtiyacı da artıyor. Beklenen sonuç ise elbetteki verimlilik. ABD'de veri kullanımı ile işletme verimliliğinde 149 milyar dolardan çok tasarruf yapabileceği öngörülüyor.
Veri bilimi kavramının giderek geliştiği, gazetecilikte veriler üzerine yönelimler olduğu ve Julian Assenge'in Facebook'u en önemli istihbarat ağlarından biri olarak gördüğü düşünülürse önümüzdeki yıllarda Facebook veri merkezinin NSA'in ensesine yapışacağını düşünebiliriz.
