KPMG Türkiye ve 212’nin Türkiye Startup Yatırımları Raporu'ndan öne çıkanlar

KPMG Türkiye M&A ve 212 ekiplerinin iş birliğiyle hazırlanan Türkiye Startup Yatırımları Raporu'nun 2023 yılı sonuçları açıklandı. Rapora göre hem küresel risk sermayesi finansmanı hem de toplam işlem sayısı 2023 yılında düşüş yaşadı. Buna göre; toplam finansman 531,4 milyar dolardan 344 milyar dolara, işlem sayısı ise 51 bin 894'ten 37 bin 808'e geriledi. Böyle bakıldığında küresel işlem hacmi ve işlem sayısı 2019'dan bu yana en düşük seviyesindeydi.

Raporda paylaşılan verilere göre; dünya genelindeki trende paralel olarak, Türkiye'de de benzer bir tablo gözlemleniyor. Toplam yatırım miktarında işlem hacmi bazında düşüşe karşın, Türkiye'deki startup yatırımları toplam işlem sayısı bakımından 2022 yılına kıyasla daha yüksek seviyelere ulaştı. 2022 yılında toplam 277 işlem gerçekleşirken, 2023 yılında toplam 297 işlem gerçekleşti. Türkiye'de toplam işlem hacmi 2022'de 1,84 milyar dolar iken, 2023 yılında 497 milyon dolar oldu.

Satın alma işlemleri ve tohum yatırımlara dair veriler 

2023 yılında, satın alma işlemlerinin toplam işlem hacmi 189 milyon dolar oldu. Tohum yatırımların ise toplam işlem hacmi 173 milyon dolar seviyesindeydi. Satın alma işlemleri, Türkiye'deki girişim ekosistemindeki yatırım hacminin yüzde 38'ini oluşturdu. Satın alma işlemlerini yüzde 35 ile tohum aşama işlemleri takip etti. 

İşlem sayısı bakımından ise 243 işlem adedi ile öne çıkan tohum yatırımları, toplam işlemlerin yüzde 82'sini oluşturdu. Raporda, tohum işlemlerindeki bu artışın, risk sermayelerinin (VC) ve kurumsal risk sermayelerinin (CVC) yanı sıra, bireysel yatırımcılar ve kitle fonlama platformlarının da tohum aşama işlemlerine gösterdiği ilgiyle ilişkili olduğu belirtiliyor. 

Öne çıkan dikeyler

İşlem sayısı bakımından; oyun dikeyi 30 işlem ile öne çıktı. İşlem adedi bazında 10'dan fazla işlem ile öne çıkan diğer dikeyler ise SaaS, fintech, yapay zekz, pazar yeri, enerji, e-ticaret hizmet sağlayıcılığı ve sağlık teknolojileri oldu.

Bununla birlikte SaaS dikeyi yaklaşık 128 milyon dolar ile en yüksek işlem hacmine sahip dikey oldu. Bu noktada önde gelen SaaS şirketlerinden Insider'ın Katar Yatırım Otoritesi liderliğinde 105 milyon dolar yatırım aldığını hatırlatalım. Hatta şirket bu yatırımın akabinde çeşitli satın alma planlarından da bahsetmişti. 

Girişim ekosisteminde halka arz işlemleri

Raporda 2023 yılında Türkiye girişim ekosistemindeki halka arz işlemlerine de yer verildi. 2023'ün Eylül ayında E-bebek'in yüzde 25'i halka açıldı ve 69,5 milyon dolar toplandı. Martı ise Nasdaq'ta bir SPAC aracılığıyla halka arzını tamamladı. Şirket, yüzde 38 hisse karşılığında 60 milyon dolar toplamayı başardı. Bunlara ek olarak Mackolik 2023'ün Ocak ayında halka arz ile 17,2 milyon dolar topladı.

Öne çıkan yatırımlar

Raporda yer alan dikkat çekici işlemler arasında 2023'ün Ekim ayında duyurulan GetirFinans ve İş Bankası'nın stratejik iş birliği de yer alıyor. GetirFinans, yüzde 20 hisse karşılığında İş Bankası'ndan 50 milyon dolar yatırım aldı. Bu yatırım 2023'ün son çeyreğinin en büyük işlemi olarak öne çıktı.

Ayrıca Alfa Solar Enerji, Inavitas'ın yüzde 30 hissesini 2023'ün Kasım ayında 12,5 milyon dolar karşılığında satın aldı. Son olarak 2023'ün son çeyreğinde Link Bilgisayar'ın yüzde 66'lık hissesi Re-Pie, Bulls Yatırım Holding ve Lydia Yatırım Holding tarafından 8 milyon dolar karşılığında satın alındı.