Sokakları hiç bu kadar boş görmemiş ya da boş görmeyi hayal etmemiş; evlerimizde ise hiç bu kadar uzun süre vakit geçirmemiştik. Corona virüs salgını, kelimenin tam anlamıyla sokaklardan elimizi eteğimizi çekmemize neden oldu, oluyor. Zira kendini evine kapatan kişi sayısı her geçen gün artış gösteriyor.
Bu süreçte, kimimiz uzun süredir yapmak isteyip yapamadıklarını gerçekleştirirken, bir kesimin de sürekli sıkıldığına tanık oluyoruz. Evde uzun süre kalmaya alışkın olmayan bizler, komşularımızla pencerelerden selamlaşıyor, haliyle sosyal medyayı baştan sona tavaf ediyoruz.
Ofis hayatı için de durum farklı değil. Her ne kadar hala işe gidip gelmek zorunda kalanlar olsa da büyük bir kesim kendini eve kapatmış durumda ve işlerini evden yapmaya devam ediyorlar. Ancak bu noktada, daha önce de birçok kez bahsettiğim gibi "iletişim" sorunu ortaya çıkıyor. Kişinin iş arkadaşlarıyla iletişimde kalabilmek için kendine en uygun olan aracı tercih etmesi gerekiyor.
Her konuşmanın ortak ismi: Zoom
Şimdi elimizde neler var, önce onlara bakalım. Kendini eve kapatmış bir dünya, sıkılan insanlar, evden çalışanlar ama çalışırken iletişimde kalmak zorunda olanlar... Neyse ki devir teknoloji devri ve kimse böyle bir dönemde duvarlarla konuşmak zorunda kalmıyor. Çünkü video konferans uygulamaları karantina döneminde insanları bir araya getiriyor. Yüz yüze yapamadığımız görüşmeleri her eve ayrı ayrı taşıyorlar. YouTube'a baktığımda, arkadaşlarımın sosyal medya hesaplarına göz attığımda herkesin bir şekilde birileriyle görüntülü konuştuğunu görüyorum. Her konuşmanın ortak ismi ne Microsoft Teams ne Skype ne de FaceTime... Zoom'dan başkası değil.
Geçtiğimiz günlerde Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca'nın yaptığı konuşmayı dinlediyseniz kendisinin bile Zoom'dan bahsettiğini hatırlayacaksınız. Bunun yanı sıra önlem almakta geciken, ancak şimdilerde eve kapanan İngiltere'nin Başbakanı Boris Johnson'ın evden çalışırken paylaştığı görsele baktığımızda onun da Zoom kullandığını görüyoruz. Kısacası bir devletin başkanı da, 10 kişilik bir ofisin çalışanı da, uzaktan şarkı kaydetmek için bir müzik grubunun üyeleri de Zoom kullanıyor.
This morning, I chaired the first ever video conference Cabinet meeting.
We must all do our bit to stop the spread of coronavirus, protect our NHS and save lives. #StayHomeSaveLives
https://t.co/Eew4i0Wr5q pic.twitter.com/LkWYYnMXnq— Boris Johnson #StayHomeSaveLives (@BorisJohnson) March 24, 2020
Zoom, bir anda hayatımızın orta yerinde bulduğumuz 9 yıllık bu girişim, nasıl bu hale geldi? İşte biz de sizin için bunu derlemeye çalıştık.
8 kez vize reddinden sonra Silikon Vadisi yolları
Zoom'un kurucusu ve CEO'su Eric Yuan, genç yaşlarından beri Çin'den Silikon Vadisi'ne gitmeyi hayal ediyordu ve Microsoft kurucu ortağı Bill Gates’in bir konuşmasını duyduktan sonra bu hayal içinde kolları sıvamaya karar verdi. İki yıl boyunca vize almak için uğraşan Yuan, 8 kez reddedildikten sonra nihayet 9. denemede ABD vizesi alabildi ve 1997'de, henüz 27 yaşındayken Silikon Vadisi'nin yolunu tuttu. Yuan, verdiği yazılım bilgisinin de yetkisiyle video konferans yazılımı şirketi WebEx'te çalışmaya başladı.
Bundan 10 yıl sonra WebEx, 3.2 milyar dolara Cisco'ya satıldı ve Cisco Webex adını aldı. Bununla beraber Yuan, teknoloji devinin mühendislik başkan yardımcısı oldu ve maaşı 6 haneli rakamlara ulaştı, fakat Yuan, mutsuzdu. Bunu daha sonra şu şekilde açıklayacaktı: "Hiçbir sabah, uyandığımda kendimi mutlu hissetmiyordum. Ofise giderken ayaklarım çoğu kez geri geri gidiyordu."
Cisco'nun 3 yıl sonra anlaşılan hatası
Eric Yuan'ı anlamak en başta güç gibi görünse de aslında hiç zor değil. Yuan, Cisco’daki ilk birkaç yılı “harika” olmasına rağmen, Cisco Webex’in video konferans ürünü hakkında tek bir mutlu müşteri görmediğini fark etmeye başladı. Çünkü Cisco, ürününü bulut platformlarına geçirmek istemedi ve bu da müşterilerin özellikle kurulum aşamalarında zorlanmasına neden oldu. Hatta Yuan, Zoom'un ilk destekçilerinden biri olan yatırımcı Bill Tai'ye “Bir gün biri bulut üzerinde bir şeyler inşa edecek ve beni öldürecek.” dedi. Cisco yönetimiyle konuşup ürünü yeniden tasarlamak istediğini söyleyen Yuan'ın isteği reddedildi, bunun bir hata olduğu ise 3 yıl sonra anlaşılacaktı.
Hayallerin yolunda...
Akabinde bir yol ayrımına giren Yuan, hayallerini seçerek 2011'de Cisco'dan ayrılmaya karar verdi. Bu süreçte en çok karısını ikna etmekte zorlandığını belirten Yuan, girdiği sürecin uzun ve zor olduğunu bildiğini, ancak denemezse pişman olacağını söyledi. Eşini başarıyla ikna eden Eric Yuan, bir ürün ve yeni bir şirket kurması için gereken fonu ararken, bugün hepimizin evlerine, ofislerine giren Zoom'un temellerini atarak kendi video konferans yazılım platformunu geliştirmeye başladı.
Jim Scheinman: "Yaptığımız yatırımın korkunç bir fikir olduğunu düşündük."
Crunchbase verilerine baktığımızda, Zoom'un aldığı ilk yatırımın Gary Griffiths'ten aldığı 500 bin dolarlık pre-seed yatırım olduğunu görüyoruz. 2011'de gerçekleşen tohum yatırım turunda ise çoğunlukla Yuan'a olan inançları nedeniyle, eski Webex CEO'su Subrah Iyar'ın da dahil olduğu yatırımcılar, Eric Yuan'a 3 milyon dolar verdi. Zoom'un ilk destekçilerinden biri olan Jim Scheinman “Girişim sermayesindeki herkes bunun korkunç bir fikir olduğunu düşündü” diyor. Bundan tam 3 yıl sonra Zoom, seri yatırım turlarına geçiş yaptı ve TSVC, Subrah Iyar, Qualcomm Ventures, Maven Ventures, IT Farm, Data Collective DCVC, AME Cloud Ventures'ın dahil olduğu A Serisi yatırım turunda 6 milyon dolar topladı.
Eski rakipler, yeni dostluklar
Bu süreçte Yuan ve ekibi, iki yıl boyunca Santa Clara'daki eski püskü bir ofis binasında çalışmaya devam etti. Zoom yayına alındı ve işte tüm süreç bundan sonra başladı. Platformun istemcisi neredeyse ne tür bir cihaz kullandığınızı hemen anlayabiliyordu. Yani Zoom'un Mac veya PC için farklı sürümlere ihtiyacı yoktu. Ayrıca, Chrome, Firefox veya Safari gibi bir tarayıcı bir güncelleme gönderdiğinde tanıtılabilecek hataları koruyan bir yazılım katmanı da mevcuttu. En önemlisi Zoom, yüzde 40 veri kaybında bile çalışabiliyordu, bu da yavaş internet bağlantılarında bile yüksek performans sağlanmasına neden oldu.
Şu anda Zoom'da müşteri hizmetleri şefi olan Jim Mercer, ne olduğunu görmek için bir Zoom hesabı açtığında rakip GoToMeeting'de çalışıyordu. Mercer daha sonra bu deneyimi, "Tek tıklama ile platformu kullanmaya başladık ve bir anda 25 kişi bir arada konuşabildik, inanılmazdı." diye açıkladı.
Her yatırımcı ile görüntülü konuşma
B Serisinde Horizons Ventures'tan 6,5 milyon dolar daha topladıktan sonra Zoom, 2015 yılında da C Serisi yatırım turunda Emergence Capital'dan 30 milyon dolar yatırım aldı. Kısa süre sonra Zoom daha büyük kurumsal müşterileri hedeflemeye başladı. Yuan, saha toplantısına geldiğinde ve hemen hemen her yatırımcının Zoom uygulamasını indirmesi ve sunumun canlı bir video konferansı ile yapılması konusunda ısrar etti, böylelikle yatırımcılar platformu bizzat deneyimlemiş olacaklardı.
Sequoia Capital'ın Zoom'dan pay alma isteği
Sequoia Capital, Zoom'u 2017'nin başlarında 115 milyon dolarlık bir D Serisi turda desteklediğinde ve şirketin değeri de 1 milyar dolara ulaştığı için ünlü girişim şirketi, iki yıldan fazla bir süredir Zoom'dan bir parça almak için savaşıyordu. Sequoia ortağı Carl Eschenbach bu süreç için “Gereken tüm titizliklerden geçiyorduk ve dünyada bin Eric Yuan olması gerektiğini söylediğimi hatırlıyorum, çünkü konuştuğumuz herkes büyük ya da küçük Eric'i tanıyorlardı.” diyor.
Eric Yuan'ı neden herkes tanıyor?
Yuan'ın her yerde olmanın sırrı ise tabii ki Zoom. NBA hayranı olan ve maçlarını kaçırmak istemeyen Yuan, Zoom sayesinde üç çocuğunun basketbol oyunlarının ve jimnastik buluşmalarının her birine katılma noktasına geldi. Benzersiz bir özellikle ile kullanıcının gerçekte nerede olduğunu gizleyerek bir logo veya resim göstermek için değiştirebileceği sanal bir arka plan yaratan Zoom, Eric Yuan'ın istediği zaman, istediği yerde olmasına olanak sağladı. İş konusunda da benzer süreçlerden geçen Eric Yuan'ın görünürlüğü 1 milyar dolarlık ürünü sayesinde her geçen gün arttı.
"Halka arz, liseden mezun olmaya benziyor."
2019 yılında halka arzı gerçekleşen Zoom'da şu anda 1700'den fazla kişi çalışıyor. Şirketin hisseleri halka arzdan bu yana yüzde 50′den fazla arttı ve Zoom’a yaklaşık 25.5 milyar dolarlık bir piyasa değeri verdi. Her ne kadar Eric Yuan'a bir akıl hocası halka arzın liseden mezun olmaya benzediğini söylese de son günlerde yaşadığımız durumdan dolayı hisseleri sürekli bir artış içinde olan Zoom'un tek günlük bir mezuniyet kutlamasıyla kendini sınırlandırmayacağını anlıyoruz. Şirketin Nasdaq'taki son 1 aylık verilerine baktığımızda hisselerin dün en yüksek seviyeye ulaştığını görüyoruz. Evde kaldığımız süre arttıkça da bunun Zoom'a yarayacağını söyleyebiliriz.
Her ne kadar çok fazla rakibi olsa da Zoom, bir şekilde bu rakiplerin arasında sıyrılmayı başarıyor. Kullanım kolaylığı, hızı, efektif özellikleri ile kullanıcıların odağına yerleşen platform için "gerçek bir başarı öyküsü" diyebiliriz. 8 vize reddi, 6 hanelik maaşı elin tersiyle itme, yıkık dökük ofislerde geçen zor zamanlardan sonra Zoom şu anda dünyada hemen hemen her evde, ofiste kendine yer edindi. Gelişen teknolojiyle, uzaktan çalışmanın artmasıyla kendine daha fazla yer edinecek gibi de duruyor.
