Son zamanlarda çok sayıda yeni yatırımcı, melek yatırımcı ya da potansiyel melek yatırımcıyla tanıştım. Çoğunuzun ya Webrazzi haberlerinde satır aralarında isimlerini duyduğunuz ya da bugüne kadar hiç duymadığınız kişilerden bahsediyorum. Öncelikle bu çok mutluluk verici bir gelişme. Türkiye'de startuplara yatırımla ilgilenen kişi ve kurumların sayısının artmaya başlaması çok önemli ve bence startup sayısı yükseldikçe ve başarı hikayeleri gelmeye başladıkça sayı iyice artacak.
Bu kişilerin ortak özellikleri ya sanayici ailelerin ikinci jenerasyon genç temsilcileri olmaları ya da konvansiyonel sektörlerden teknolojiye ilgili vizyoner iş insanları olmaları. Ortak soruları ise "bize ne tavsiye edersiniz?"
Hangi girişimleri tavsiye edersiniz? Nereden başlayalım? Melek yatırım ağlarına katılalım mı? Fonlara para koyalım mı? gibi çeşitli sorular geliyor. Bir çoğu da Webrazzi'de yazdığımız haberler ya da benim direkt olarak paylaştığım girişimlerle ilgili fikrimi soruyorlar.
Bu noktada hızlıca birkaç tavsiyemi direkt buradan paylaşmak istiyorum.
Webrazzi haberlerini düzenli takip edin, bültene abone olun
Günde 10-15 arası haber yayınlıyoruz, bazı günler bu sayı daha da artabiliyor. Biliyorum yoğunluktan gün içinde sürekli takip etmek çok kolay değil ama bültenimize abone olun, sabah kahvenizle bir önceki günün haberleri e-posta adresinize gelsin. Haberlerimiz arasında eminim ki her gün ilginizi çekecek bir girişim, bir gelişme, yeni bir teknoloji olacaktır.
Webrazzi YouTube kanalının altını üstüne getirin
Bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz neredeyse tüm konferansların tüm oturumlarının videoları YouTube kanalımızda mevcut. Bunun yanında elbette birçok röportaj, haber videosu, Girişim Ofisleri ziyaretlerimiz de kanalımızda mevcut. Evet zaman alacak bir çalışma olacak ama keyifli ve bilgilendirici olacağını garanti ediyorum. Bence 2019 yılında gerçekleştirdiğimiz konferanslarımızdan birinden başlayabilirsiniz, ya da en azından Webrazzi Summit 2019'un girişimlerle ilgili videolarını hemen izleyebilirsiniz.
Girişimlere yatırım yapabileceğiniz servisleri inceleyin (birkaç örnek paylaşıyorum)
Dünyada girişimlere direkt yatırım yapabileceğiniz çok sayıda servis var. Angel.co'yu nam-ı diğer AngelList'i duymuşsunuzdur, duymadıysanız da şu anda öğrendiğiniz için bu yazımın faydasını aldınız bile :) Angel.co üzerinde dünyadan bir sürü startup yer alıyor. Kendi profil sayfalarından girişimle ilgili bilgileri paylaşıyorlar ve eğer yatırım arıyorlarsa bunu da paylaşıyorlar. Gidip Angel.co'dan yatırım yapın diye söylemiyorum, mevzuyu anlamanız için değerli olacağını düşündüğüm için paylaşıyorum. Ayrıca servis üzerinde çok sayıda da yatırımcı profili var. Türkiye'den ben de varım mesela. :)
Benzer mantıkla Republic.co var. Daha küçük rakamlarda yatırımlar yapabileceğiniz ve yine dünyadan farklı startupları tanıyabileceğiniz bir platform. Girişimlerin ne kadar yatırım aradıkları ve ne kadar değerlemeden aradıkları gibi detayları inceleyebilir, fikir edinebilirsiniz.
Angel.co ve Republic.co'ya benzer, Türkiye'den de kitlesel fonlama girişimi olarak Startupfon var. İncelemeniz, yatırımcı profilinizi oluşturmanız elinizin alışması için iyi olabilir.
Benzer modelde Türkiye ve özellikle dünyadan çok girişim var ama hepsini şimdi burada yazmayayım, belki ayrı bir haberde paylaşırım, daha derli toplu olur. O yüzden şimdi son olarak SharesPost'dan ve bu tür servislerin iş modelinden bahsedeyim.
SharesPost özel şirketlerin ve çoğunlukla da halka açılmadan önceki son duraktaki şirketlerin hisselerini alıp satabileceğiniz bir platform. Çoğunlukla yatırım almış belli büyüklüğe gelmiş şirketlerin ortaklarının, çalışanlarının ya da yatırımcılarının biraz likidite sağlamak için kendi hisselerini satmaları şeklinde işliyor. Bunu da gidin hisse satın alın diye paylaşmıyorum tabi ki, değerlemeleri görmeniz, finansallarını paylaşan şirketlerin detaylarına hakim olmanız faydalı olur diye paylaşıyorum. SharesPost'la aynı modelde EquityZen de var, onu da buraya eklemiş olayım, hak geçmesin.
Dediğim gibi hızlıca paylaştığım bu servislerin onlarcası var, hepsini yazmayayım, ilerleyen günlerde ayrı bir haber yaparız.
Hızlandırıcıların demo day'lerine gidin
Türkiye'de çok sayıda hızlandırma programı var ve bu programların düzenli etkinlikleri oluyor. Girişimler sahneye çıkıp demolarını yapıyorlar. Bence bu etkinliklere gidin, insanlarla tanışın ve startupları dinleyin. Kim ne yapıyor anlamak ve yeni girişimleri Webrazzi haberleri dışında ete kemiğe bürünmüş olarak görmek değerli olacaktır. Türkiye'deki girişim hızlandırma programlarının listesini sizin için derlemiştik, incelemek isterseniz malzeme sizin...
İyi fikir, başarılı girişim demek değil. Sakin olun!
Yatırım yapmaya karar verdiğinizde ve yukarıda bahsettiklerimi yapmaya başladığınızda haliyle hafiften heyecanlanacaksınız ve hemen ilk yatırımınızı yapmak isteyeceksiniz. Hatta bir değil birden fazla yatırımı hemen yapmak isteyeceksiniz. Yapmayın, gaza gelmeyin! :) Sakin olun...
Toplam ne kadar yatırım yapmayı düşünüyorsunuz, girişim başına ne kadar yatırmanız lazım gibi detayları iyi düşünün, yatırım yapmak istediğiniz girişimlerden ne kadar geri dönüş bekliyorsunuz değerlendirin, yatırım yapacağınız girişimin ortakları kimler, başka kimler yatırım yapıyor mutlaka göz önüne alın.
Unutmayın ki, bir girişimin ne iş yaptığı ya da ne kadar iyi yaptığı kadar ilk yatırımcılarının ve ortaklarının kim olduğu da önemli. Dünyanın önde gelen yatırım fonları a16z, Sequoia, Accel, Khosla, Index, Insights, Founders Fund vs sadece yatırım yaptıkları girişimler iyiydiler diye milyar dolarlık fon olmadılar ya da yatırımcısı oldukları milyar dolarlık girişimler - unicorn'lar - sadece çok iyi oldukları için o boyutlara gelmediler. İlk yatırımlarınızı yaparken bunu göz önüne alıp ilerlemeniz başarı oranınızı artıracaktır.
Bu konuyla ilgili kendimden bir örnek vereyim...
2014 yılında Y Combinator demo day'ine katıldığımda bir sürü şirket izlemiştim. Aralarından çok beğendiklerim olmuştu. Sonra Silikon Vadisi'ndeki sevdiğim yatırımcı arkadaşlarımla konuştum, onların beğendikleri şirketleri öğrendim. Tekrar değerlendirdim ve beğendiğim şirketlere ulaştım. Eleye eleye azıcık kalan kısa listemdeki şirketler haliyle bana geri dönüş yapmadılar. Ne yapsınlar ki zaten Türkiye'den gelmiş 3 kuruş yatıracak yatırımcıyı, zaten milyonlar havada uçuşurken, sektörün kralları saflarını tutmuşlar, bana mı kalacaklardı. Y Combinator'ın o zamanlar ortaklarından olan sevdiğim bir arkadaşımla konuştum, dedim ben bu şirketlere yatırım yapmak istiyorum ama haliyle beni takmıyorlar. En çok hangilerini istiyorsun diye sordu, 2 tane girişimi söyledim. Bana kurucularıyla bir tanıştırma maili gönderdi ve her iki girişim de beni yatırımcı olarak kabul etti. Söz konusu iki girişim Ginkgo Bioworks ve Rigetti Quantum Computing'di. Hala bu iki şirketin yatırımcısıyım ve şanslıyım. ;)
Özetle, tabii ki heyecanlanın, hatta gaza gelin ve yatırım yapın ama dikkatli değerlendirin, insanlarla konuşun, araştırma yapın sonra yatırımınızı gerçekleştirirsiniz.
Yukarıda saydıklarımın hepsinden önce, Webrazzi yatırımcı formunu hemen doldurun
2020 yılında gerçekleştireceğimiz yatırımcılara özel ve dışarıya kapalı etkinliklerimiz için bir ön kayıt formu paylaşmıştık. Onu hemen şimdi doldurun, çünkü yukarıda bahsettiklerimin çok daha fazlasını bu etkinliklerde ve ileride paylaşacağımız yeniliklerimizde bulacaksınız. Sizleri yatırımcılara yönelik etkinlik ve programlarımıza davet edebilmemiz için listemize girmeniz çok önemli.
Formu aşağıda da paylaşıyorum, ister buradan doldurun, isterseniz ilgili haberimizi okuyup oradan doldurabilirsiniz, karar sizin.
Şimdiden aramıza ve sektöre hoşgeldiniz diyorum. ;)
Görsel Kaynak: SpaceX Flicr
