Microsoft, en iddialı işletim sistemi Windows 10'u bugün itibariyle 190 ülkede son kullanıcılara açmaya başladı. Windows 9'u atlayarak bir şeylerin ciddi şekilde değiştiğini anlatmak isteyen Microsoft, 3 yıl içinde 1 milyar Windows 10 kullanıcısı olmasını öngörüyor.
2025 yılına kadar güncellenecek olan Windows 10, her alanda kendine özgü adımlar atan CEO Satya Nadella'nın büyük bir başarısı mı yoksa başarısızlığı mı olacak bilinmez ama Windows 10'u inceleyerek biraz da olsa bu sorunun cevabını cevaplayabiliriz.
İşte Windows 10 hakkında bilmeniz gerekenler ve Windows 10 ile karşınıza çıkacak yenilikler.
Windows 10 ne zaman yayınlanacak, kimler indirebilecek?
Windows 10'un Türkiye saati ile 29 Temmuz saat 11:00 itibarıyla indirilmeye başlanması bekleniyor ancak The Verge şimdiden bazı bilgisayarların C:\$windows.~BT dizininde Windows 10 dosyalarının indirilmiş olduğunu belirtiyor.
Windows 10, Windows 7 Home ve Pro ile Windows 8 kullanıcıları tarafından ücretsiz olarak güncellenebilecek. Şirketlerin kullandığı Enterprise sürümleri bu listeye dahil değil ve cihaz özelliklerinize göre ücretsiz yükseltme seçeneğinden faydalanmanız mümkün olmayabilir. Kurumsal tarafta Windows 10 kurulumları 1 Ağustos’ta başlayacak. Toplu lisans sahipleriyse Windows 10 Enterprise ve Windows 10 Education sürümüne yükseltme yapabilecek.
Bilgisayarınızın Windows 10 uyumluluğunu 'Windows 10'a nasıl yükseltme yapılır?' sayfasındaki yönlendirmeleri takip ederek öğrenebilirsiniz. Windows 10'un bir anda tüm uygun kullanıcılar tarafından indirilemeyeceğini, rezervasyon yapan kullanıcılara da dalga dalga dağıtılacağını da eklemeden geçmeyelim.
Ücretsiz güncellemeden faydalanamayan kullanıcılarsa 119 dolar'dan başlayan fiyatlarla Windows 10 lisansına sahip olabilecek.
Windows 10 hangi cihazlarda kullanılacak?
Windows 10, evrensel bir işletim sistemi olark masaüstü bilgisayar, tablet, telefon, Raspberry Pi, Xbox One, HoloLens gibi 2.000’den fazla farklı cihazda ortak deneyim sunmayı hedefliyor. Özellikle Windows 10 Mobil, Satya Nadella'nın vizyonuna uygun şekilde sürekli güncelleniyor.
Yeni ama eski Başlat menüsü
Microsoft'un Windows 8'de klasik başlat menüsünü kaldırdığı için büyük tepki çekmişti. Windows 95'ten bu yana alışılagelen menü Windows 10'da eskisinden daha hızlı ve faydalı bir şekilde tekrar karşımıza çıkıyor.
Windows menü logosuna tıkladığınızda veya bilgisayarınızdaki Windows düğmesine dokunduğunuzda karşınıza çıkan menünün sol kısmında en sık kullandığınız uygulamalar ile dosya gezgini, ayarlar, açma/kapama ve tüm uygulamalar kısa yollarını görebiliyorsunuz. Sağ tarafta ise isteğinize göre kişiselleştirebileceğini logolu büyük uygulamalar menüsü yer alıyor.
Bu menüye yan taraftan sürükle-bırak şeklinde uygulama ekleyebiliyorsunuz ve gruplamaların adını istediğiniz şekilde değiştirebiliyorsunuz. Dilerseniz ayarlar kısmından uygulamaları tam ekranda (tablet tipi) görme seçeneğini de aktifleştirebiliyorsunuz.
Internet Explorer'ın evrimleşmiş hali: Microsoft Edge
Chrome ve Firefox karşısında çok kan kaybeden Internet Explorer, Windows 10'da Microsoft Edge adıyla karşımıza çıkıyor ve gerçekten hızlı bir kullanım sunuyor. Sık kullanılanlar, okuma listesi gibi özellikleri içeren menüyü isterseniz sağ tarafa sabitleyip siteleri ekranın sol kısmında görüntüleyebiliyorsunuz.
Edge'e eklenen okuma modu makaleleri metin tipine indirgeyerek kolay okuma yapmanızı sağlıyor ki bu özellik son dönemde Firefox'un da eklediği işe yarar özelliklerden biriydi.
Edge'i rakiplerinden ayıran yanı ise not alma özelliği. Bu özellik ile gezindiğiniz siteler üzerinde not alıp, metinlerin altını çizebiliyor, site üzerinde işaretlemeler yapabiliyorsunuz. Bu özellik farklı alanlarda kullanıcıların işine yarayabilir ancak tarayıcı performansını biraz etkileyeceğini de hesaba katmak gerekiyor.
İkisi bir arada cihazlar için süreklilik (continuum) modu
Windows 10 mobil cihazlarla uyumlu olduğu için 'continuum' adlı bir özellik sunuyor. Bu özellik ikisi bir arada (hibrid) cihazlarda, uygulama deneyimlerini ve klavye/fare-dokunmatik geçişlerini kolaylaştırıyor. Yani masaüstü bir cihazdan tablete geçişi (veya tam tersini) mümkün olduğunda akıcı bir şekilde gerçekleştiriyor.
Bilgisayarınızı klavyeden ayırdığınızda ekran hemen tablet moduna geçerek büyük uygulama ikonlarıyla sizi başbaşa bırakıyor. Dilerseniz bu değişimi her defasında kendiniz de elle yapabiliyorsunuz. Yani ekranı klavyeden ayırsanız da masaüstü modda çalışamaya devam edebiliyorsunuz.
Yeni klavye kısayolları ve sanal masaüstü
Microsoft, Windows 10 kullanıcılarının daha hızlı bir deneyim yaşaması için bazı yeni klavye kısayolları da sunuyor. Örneğin Windows+Sol ok çifti aktif pencereyi sola, Windows+Sağ ok çifti de aktif pencereyi sağa dayamayı sağlıyor. Böylece ekranı tam olarak ikiye bölmüş gibi çalışabiliyorsunuz. Kişisel dokunuşları artıran Microsoft, hata mesajlarında küçük espriler yapmayı da ihmal etmiyor. :)
Görev çubuğundaki 'görev görünümü' olarak adlandırılan üçlü pencere ikonuna tıkladığınızda pencereleri sıralanmış şekilde görebiliyorsunuz. Windows key + Ctrl + D kombinasyonunu kullanarak oluşturacağınız yeni masaüstü menülerinde de farklı pencereler için farklı (sanal) masaüstü görünümleri oluşturabiliyorsunuz. Örneğin bir masasüstünde tasarım pencerelerini bir başkasında ofis dökümanlarını kullanmak için ayarlayabilirsiniz.
Yeni arama deneyimi ve bildirimler ekranı
Windows 10'da görev çubuğuna oldukça başarılı bir arama seçeneği sunuluyor. Windows içindeki uygulamalara arama yoluyla uygulamalara veya ayarlara ulaşabiliyorsunuz. Dilerseniz arama seçeneklerine webi de dahil ederek internet sonuçlarıyla da sorunuza yanıt arayabiliyorsunuz.
Görev çubuğunun sağ tarafında yer alan bildirimler seçeneği ise bildirimlere erişimi kolaylaştırırken tek dokunuşla Bluetooth, VPN, uçak modu gibi sistem özelliklerini açıp kapatabiliyorsunuz.
Yenilenen akıllı kablosuz ağ özelliği
Windows 8'de sunulmaya başlanan akıllı kablosuz ağ (wi-fi) özelliği Windows 10 ile yeni bir yetenek daha kazanıyor. Bağlantılarınız tarafından paylaşılan kablosuz ağlara cihazınızın otomatik olarak bağlanabiliyor. Outlook, Skype ve Facebook bağlantılarınızı bu amaca dönük kullanarak güvenli ağlara daha hızlı bir şekilde bağlanabiliyorsunuz.
‘Universal’ uygulamalar
Microsoft, Windows’u bir hizmet (servis) olarak görmeye başladığını söylemiş ve uygulamalarınıda masaüstü/mobil ayrımını mümkün olduğunca kaldıracağını açıklamıştı. Windows 10 deneyimi bu hedefin en somutlaşmış hali olarak karşımıza çıkıyor. Masaüstü deneyiminde de herhangi bir uygulamayı açtığınızda mobil uygulama havası yakalıyorsunuz.
Windows 10 Office dahil olmak üzere çeşitli uygulamaları tüm cihazlarda ‘dokunmatik’ bir deneyim sunabilmesi de Microsoft'un 'universal' uygulamalar hedefiyle örtüşüyor.
Güncellenen Windows Defender anti-virüs programı
Şimdiye kadar siber korsanların en sevdiği işletim sistemi olan Windows, artık bu ünvandan kurtulmak niyetinde. Zira Microsoft, Windows 10'u güvenlik açısından da çeşitli yeteneklerle donatmış durumda.
Casus ve istenmeyen yazılımlara karşı savunma sağlayan Windows Defender ve SmartScreen zenginleştirmeleri ücretsiz olarak sunuluyor. Microsoft, anti-virüs uygulaması satın almayan Windows 10 kullanıcılarını da virüslere, kötü amaçlı yazılımlara ve e-dolandırıcılığa karşı korumayı hedefliyor.
Windows Hello ve Windows Passport
Windows Hello, biyometrik kimlik tanıma sistemiyle Windows 10 cihazlarına şifresiz giriş yapabilmenin önünü açıyor ancak bu özelliği kullanabilmeniz için cihazınızın ilgili sensörlere (parmak izi okuyucu, ışıklandırılmış kızıl ötesi algılayıcı vb. biometrik algılayıcılar) sahip olması gerekiyor. Windows Passport ise 3. parti uygulamalara veya sitelere hızlıca giriş yapılabilmesini sağlıyor.
Entegre Xbox uygulaması
Entegre olarak sunulan Windows 10 Xbox uygulaması, Xbox ve Windows 10 cihazları arasındaki iletişimi kolaylaştırıyor ve oyunlarla kişiler arasındaki iletişimin bu sayede daha da güçlü hale getirilmesi planlanıyor.
Daha kolay bir ayarlar menüsü
Windows 10'un mobilize bir işletim sistemi olması ayarlar menüsünün sadeleşmesini de beraberinde getiriyor. Genel olarak ve ayrı ayrı daha anlaşılabilir ayar menüleri sunuluyor.
One Drive senkronizasyonu
Microsoft bulut bilişim pazarındaki iddiasını hem kurumsal tarafta hem de bireysel kullanıcı tarafında sürdürüyor. Windows 10'da sunulan One Drive senkronizasyonu da müzik, video, takvim, fotoğraf, e-posta ve rehber uygulamalarına bütün cihazlarda erişim sağlanmasına imkan tanıyor.
Akıllı asistan Cortana Türkiye'de kullanılamıyor
Google Now ve Apple Siri karışımı bir akıllı asistan olan Cortana, mobil asistan olarak tanıtıldı ama Ocak ayında açıklandığı üzere Windows 10 tabanlı bilgisayarlarda da kullanılabilecek. Cortana, kullanıcılarından aldığı verileri/bilgileri değerlendirerek akıllı bildirimlerde bulunuyor ve Cortana'yla hem yazılı hem de sesli iletişim kurulabiliyor ancak Microsoft'un en iddialı yeni ürünlerinden Cortana'yı Türkiye'de ve Türkçe dil seçeneğiyle kullanmak maalesef mümkün değil.
Microsoft Phone Companion uygulaması ve diğerleri
Companion uygulaması Windows tabanlı telefonların yanısıra iPhone ve Android tabanlı cihazlar ile Windows 10 cihazınızın uyum içinde çalışmasını sağlıyor. Windows 10 ile gelen yeni müzik uygulaması Grove, Fotoğraf, Harita ve Film&TV uygulamaları da Windows 10'un kullanıcılarına daha iyi kullanıcı deneyimi vaadediyor.
Windows'un arayüz ve uygulamalar açısından gelişen yönlerini kullandıkça keşfetmemiz mümkün olacak ki Microsoft, Windows 10'u tanıtan bir uygulamayı da 'başlarken' uygulaması olarak sunuyor.
Windows 10'un başarısı Microsoft'un geleceğini elbette hiç olmadığı kadar etkileyecek. Ne kadar etkileyeceğini ise Windows 10 yükseltmelerinin sayısı kadar Microsoft servislerinin kullanımının artmasıyla da ölçebileceğimizi düşünüyorum.
Windows 10 hakkında yorumlarınızı paylaşabilir, dilerseniz Microsoft'un #UpgradeYourWorld etiketiyle sosyal ağlarda başlattığı kampanyanın detaylarına windows.com/upgradeyourworld adresinden erişebilirsiniz.
