"Bir sonraki 10 bin yeni girişimin iş modelini tahmin etmek zor değil: X'i al ve yapay zeka (AI) ekle" Wired dergisi kurucu editörü Kevin Kelly'nin geçtiğimiz Ekim ayında, yapay zekanın potansiyelinin sonunda ortaya çıkmasını sağlayan üç önemli kırılımı ele aldığı yazısında geçen bu sözler, yılın en çok akılda kalan anektodlarından biriydi.
Kelly tahmininde pek haksız sayılmaz, zira yapay zeka, derin öğrenme gibi çalışma alanları Google, Baidu, Facebook ve Apple başta olmak üzere teknoloji dünyasında en çok ilgi gören konuların başında geliyor. Yapay zekaya odaklanan Scaled Inference; derin öğrenme alanında çalışan Vicarious gibi yatırım destekli teknoloji girişimlerinin yanında, yapay zeka, tarımdan seyahate farklı endüstriler; pazarlamadan insan kaynaklarına farklı iş alanlarını da dönüştürmeye başlıyor.
Yapay zekanın yanında adı sık sık anılan insan ve bilgisayarların etkileşimine odaklanan Human Computer Interaction (HCI) girişimleri de büyük ilgi görüyor. HCI girişimleri, hareketten sese, yüz ifadelerinden duygulara kadar farklı yönlerden insanları tanımaya çalışıyor ya da arttırılmış gerçeklikle yeni deneyimler kurguluyor.
HCI girişimlerinden duygu tanımaya odaklananlar arasından en çok ilgi gören dört girişim ise şu şekilde sıralanıyor:
Duygusal analitik ve zeka konusunda önde gelen girişimlerden biri olan Affectiva'nın teknolojisi görsel etkiye verilen duygusal tepkileri anlamaya odaklanıyor. Duygusal tepkileri tanımlama için yüz ifadelerini analiz eden Affectiva, bugüne kadar 75'ten fazla ülkede, yaklaşık 2 milyon 300 bin farklı yüzle çalışmış.
Affdex adındaki algoritması, yüzün, butun, göz, ağız gibi ana bölgelerine odaklanıyor, bu bölgeleri piksellere çevirip, her bir ifadeyi belirli piksel rengi, dolgusu ve dokusuna göre sınıflandırıyor. Affectiva'nın kullanılmak için bir webcame ihtiyaç duyan teknolojisi, başta reklam verenler olmak üzere, kullanıcı tepkilerinin derin analizine ihtiyaç duyan birçok kurumun ilgisini çekiyor.
Bir diğer duygu analitiği girişimi Beyond Verbal, kullanıcılarının duygularını anlamak için sesi kullanıyor. Telefonda, mikrofonda ya da sesle kontrol edilen bir uygulamada kullanıcının sesinden duygularını anlamaya çalışıyor. 19 yıllık bir araştırmanın ürünü olduğu belirtilen Beyond Verbal, 30 dilde yüz binlerce duygu etiketli ses kullanılarak geliştirilmiş. Geçtiğimiz Eylül ayında 3,3 milyon dolar yatırım alan Tel Aviv merkezli girişim, konuşmaların içeriğiyle ilgilenmiyor, sadece sesi dinleyerek gerçek zamanlı duygu ölçümü yapıyor.
Beyond Verbal teknolojisiyle kurumsal, pazar araştırmacıları ve uygulama geliştiricilere yönelik çözümler sunuyor. Yatırımla birlikte bunlara kişisel bakım /sağlığı da ekleyen Beyond Verbal bulut tabanlı Wellness API'ını yayınladı. Wellness API, akıllı telefon ya da giyilebilir cihazların kullanıcıları dinleyerek duygusal sağlık durumunu takip etmesini sağlıyor.
Emotient
Duygu duyarlı bilişim mottosuyla geleceğe öncülük etme iddiasındaki Emotient, University of California Machine Perception Lab'de doğmuş. Girişimin Danışma Kurulu'nda yüz davranışı ve makine öğrenimi alanının iki ağır topu Doç. Dr. Paul Ekman ve Terry Sejnowski yer alıyor.
Duyguları tanımak için yüz ifadelerine odaklanan Emotient, gerçek zamanlı olarak webcam'den ya da video ve fotoğraflardan küçük duygu değişimlerini bile anlayabilme iddiasında. Emotient API'sıyla müşterilerinin bu analizlere erişmesini sağlayan girişim, 2013'te göz takibi ve biyometrik yazılımlara odaklana iMotions ile işbirliği yaptığını duyurmuştu. Emotient geçtiğimiz Mart ayında 6 milyon dolar ikinci tur yatırımı almıştı.
İnsan davranış ve duygularını anlamak için sese odaklanan bir diğer girişim Cogito, sağlık sektörüne odaklanmasıyla farklılaşıyor. Sesle duygusal analizi birleştiren teknolojisini geliştirmek için çağrı merkezleriyle çalışan Cogito, ne önemli sinyalleri yakalayabilmek için 80 milyon davranışsal veri noktası tespit etmiş. Bunun sonucunda depresyon ve stres gibi işaretleri algılayabilen algoritmasıyla Cogito, ilk ürünü Cogito Dialog'u çağrı merkezleri için geliştirmiş. Müşterilerin ses, konuşma hızı, akışı, sesin tınısı gibi parametreleri ölçüyor ve bunları işe yarar bilgiler şeklinde gerçek zamanlı olarak bir gösterge panelide yayınlıyor.
Cogito daha önce Boston Maratonu bombalama olayının bireyler üzerindeki psikolojik etkisini ölçen Companion mobil uygulamasıyla gündeme gelmişti. Şirketin bugün Raytheon ve United States Government’s Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA) ile birlikte mobil telefonlardan güvenli bir şekilde kullanıcıların duygularını analiz eden bir sistem üzerinde çalıştığını da belirtmek gerekebilir. Yine de girişimler için bu oldukça üst düzey bir ilgi.
