"Önümüzdeki on yıl için, üç yüksek düzey hedefimiz var:
Bir: Dünyadaki herkesi bağlantılı hale getirmek İki: Dünyayı anlamak Üç: Bilgi ekonomisini inşa etmek"
Bunlar, Obama'nın ulusa sesleniş ya da İkinci Dünya Savaşı ertesinde halkına umut aşılayan bir liderin coşkulu konuşmasından alıntılar değil. Facebook'un Oculus'u satın almasından ardından, Mark Zuckerberg'in katıldığı konferans çağrısındaki, konuşmasının ısınma cümleleri.
Zuckerberg, bu hedefleri rastgele sıralamıyor zira, Facebook'un Oculus'ı satın alması şirketin doğrudan gelecek vizyonuyla ilgili bir konu. Şu ana kadar Facebook'un neden, Kickstarter'dan çıkan yeni yetme bir "oyun şirketine" 2 milyar dolar yatırdığını anlamakta güçlük çekiyorsanız Zuckerberg'i dinledikten sonra fikriniz değişebilir. Hatta bütün bu hedefleri, sadece bunlarla mı gerçekleştirecekmiş deyip, Oculus anlaşmasını azımsamanız bile mümkün. İş, tam da bu aşamada karmaşık bir hal alıyor.
Facebook'un Oculus dahil son dönemdeki satın almalarının her biri, Zuckerberg'in belirttiği yüksek düzey hedeflerin içinde ayrı bir yere oturuyor. Dünyadaki herkesi bağlantılı hale getirmek hedefinde, internet.org girişimi ilk sırayı alıyor. İnsansız hava araçları üreticisi Titan Aerospace ilgisi ve 19 milyar dolarlık WhatsApp satın almasını da pekala bu vizyonun altına yazabiliriz.
Facebook'un azimle çalışan yeni yapay zeka araştırma takımı ise şirketin dünyayı anlamak hedefine yardımcı oluyor. Takım, Facebook'un 1 milyar kullanıcısının yüklediği büyük veriden anlamlı bilgiler üretiyor ve bunun meyvesini almaya başladıklarını ıspatlayan bir gelişmeyi yakın zamanda duyurdular.
Facebook'un Oculus satın alması ise şirketin bilgi ekonomisini inşa etmek iddiasını desteklemek hedefini taşıyor. Bilgi ekonomisin yolu, geleceğin "computing platform" unu inşa etmekten geçiyor. Zuckerberg, mobilde hala yapılacak çok şey olduğuna inanıyor ancak geleceğin plaformunun bu olmadığından emin. Ona göre gelecek, görüntü ve artırılmış deneyimler (augmented experiences) üzerine kurulu. Oculus da bu platformlardan biri pekala olabilir. Zira Zuckerberg, Oculus Rift'in şimdiye kadar denediği "herşeyden farklı bir deneyim" sunduğunu düşünüyor. Tamamen yeni bir deneyim.
"Oyun sadece bir başlangıç"
Deneyimse anahtar kelime: Oculus ve Facebook'un vizyonlarını birbirine bağlayan zincir. "Sınırsız mekan ve deneyim paylaşımı" Zuckerberg'in Facebook'a biçtiği gelecek. Yani bugün sadece anlarımızı paylaştığımız Facebook, bundan on yıl sonra, bütün bir deneyimimiz paylaşabildiğiniz bambaşka bir medyaya dönüşecek.
Bu kısmı düşünmek ve hayal etmek işin en eğlenceli kısmı. Satın alma haberinin hemen ardından birçok yayında geleceğin Facebook Gezegeni'ni anlatan yazılar görüyor olmamızı sağlayan fikir de bu. Sosyal uygulamalar, Facebook Avatar'ınızla katıldığınız partiler, Facebook kontağımızla göz teması kurmak...
Facebook'un Oculus'la sanal gerçeklik dünyasına adım atması, bir anda hepimizi bilim kurgu filmlerine hiç olmadığımız kadar yakın hissettirdi. Facebook Gezegeni, gelecek hayalimizin başrolüne oturdu. Facebook bunu sadece 2 milyar dolara yaptı.
Olasılıklardan çıkıp, Facebook'un Oculus'la kısa vadede ne yapacağı sorusuna gelirsek, bağımsız olarak faaliyetlerine devam edecek olan Oculus, bir süre daha oyunlara bağlı kalacak. Facebook, Oculus'un geliştiriciler komünitesiyle yakından çalışıp sanal gerçeklik oyunları geliştirmesine katkıda bulunacak. Ancak Zuckerberg'in söylediği gibi, "Oyun sadece bir başlangıç" olacak. İlerleyen zamanlarda Facebook Oculus becerilerini reklam platformu dahil birçok farklı ürün geliştirmesinde kullanacak.
Facebook, Google ve Apple
Facebook, geleceği yeni bir "computing platform" üzerinde kurgulamayı planlıyor ve buna öncülük ediyor, eğer rakipleri bu yarışa katılırsa. Facebook, bugün Google ve Apple'a karşı herhangi bir iddia öne süremediği bir alanda yeni bir oyuncu olarak beliriyor. Oculus yatırımcısı ve Andreessen Horowitz ortağı Chris Dixon, Facebook'un Oculus'u satın almasını, Google'ın 2005 yılında Android'i satın almasına benzetiyor. Bu açıdan bakınca, eğer Facebook, geleceğin platformunu 2 milyar dolara satın aldıysa, anlaşmayı ucuza kapatmış bile olabilir diyebiliriz.
Facebook'un son dönem yatırımları ve Oculus VR satın alması, Silikon Vadisi'nin geleceği şimdiden inşa etme yarışında yeni bir adım. Dev teknoloji şirketlerinin belki kaygıya varan gelecek yarışını, geçtiğimiz günlerde TED 2014'te sahne alan Larry Page, "Birçok şirket kaybeder, çünkü geleceği ıskalarlar" diyerek ifade ediyordu.
Oculus'ı tek başına düşününce 2 milyar dolar belki abartılı bir rakam ama Facebook'un geleceği inşa etme vizyonuna birçoklarını şimdiden ikna etmek için yeterli olmuş gibi görünüyor.