Türkiye'de "internet sektörü" kavramını kullanmak dahi bir kaç yıl öncesine kadar pek mümkün değildi. Bugünse elimizde araştırma yapacak veriler toplanmaya başladı. Bu anlamda yerli girişimci profilini belirlemek için adım atma zamanının geldiğini düşündük ve bir eğitim düzeyi araştırması yaptık.
70'e yakın girişimi ve 100 girişimciyi incelemeye aldık
Araştırmamızda girişimi belli bir olgunlukta olan 100 girişimincinin Linkedin'de paylaşılan eğitim bilgilerini dikkate aldık. Listede Türkiye'nin 1. nesil internet girişimcileri, bu yıl yatırım alan girişimlerin kurucuları, yatırım almayan girişimciler ve diğer bazı girişimciler de var. Örneğin Etohum kurucusu Burak Büyükdemir'i ve Webrazzi'nin kurucusu Arda Kutsal'ı da birer girişimci olarak değerlendirdik.
Bazı girişimlerden 3 kurucu, bazılarından 2, bazılarından ise tek bir girişimci listeye girdi. Yani girişimci sayısı kadar girişim incelemedik, listede bu 70'e yakın farklı girişim olduğunu söyleyebilirim. Hatta bazı girişimcilerin bir kaç girişime imza attığını düşünürsek bu sayı daha da artıyor.
Türkiye'deki dişe dokunur girişim/girişimci sayısı düşünülürse 100 girişimciyi incelemek sanırım herkes için anlamlı bir istatistik olarak kabul edilecektir.
Popüler üniversiteler ve bölümler
Girişimcilerimizin bitirdiği lisans ve lisansüstü eğitim bilgilerini inceleyerek hangi üniversitelerin ve hangi lisans bölümlerinin popüler olduğunu belirledik. Linkedin'deki bilgilerin doğruluğuna güvenerek ele aldığımız bilgilerde bazı bilgilerin eksik olduğunu da söyleyelim. Yani üniversite bilgilerini 100'de yüz olarak çeksek olsa da bölüm bilgilerinde 15 girişimcinin bilgisini bulamadık ve 85 girişimci üzerinden değerlendirdik. Lisansüstü eğitiminde ise 39 kişinin ilk bitirdiği üniversiteyi (yüksek lisans veya MBA) dikkate aldık.
En popüler üniversite Boğaziçi Üniversitesi
Araştırmaya dahil ettiğimiz 100 girişimcinin 22'si Boğaziçi Üniversitesi'nde lisans eğitimini tamamlamış. Boğaziçi Üniversitesi'ni 11 girişimci ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), 8 girişimci ile İstanbul Üniversitesi takip ediyor.
8 girişimci Bilkent Üniversitesi'nden, 6'şar girişimci de Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ve Koç Üniversitesi'nden, 5 girişimci ise Yıldız Teknik Üniversitesi'nden mezun.
Yukarıdaki tabloya göre ilk 5 üniversite, girişimcilerin yüzde 53'ünü yani yarısından fazlasını mezun etmeye yetmiş görünüyor.
Lisans eğitimini yarım bırakan tek girişimcinin Boğaziçi Üniversitesi'nden olduğunu ve bunu bir sınıf olarak tek başına ele aldığımızı da paylaşalım.
Girişimcilerin yaklaşık yüzde 80'i İstanbul'da okumuş
Girişimcilerin hangi şehirde üniversite okuduğu yukarıdaki tabloda görülüyor ama Türkiye'deki üniversiteleri hesaba katarak bir hesap yaptığımızda İstanbul'un yüzde 80'e yakın şekilde baskın olduğunu görüyoruz. Türkiye'de okuyan 82 girişimcinin 63'ü İstanbul'da okumuş.
İstanbul'u yüzde 16'lık payla Ankara takip ediyor. İzmir'in e-ticaret alanındaki girişimlerinden bahsettik ama araştırmamıza İzmir'de okuyan 2 girişimciyi listemize dahil etmiş görünüyoruz.
Girişimcilerin okuduğu üniversite ile işini kurduğu şehirlerin tam olarak paralellik göstermediğini de sanırım tahmin etmişsinizdir.
En popüler bölüm Bilgisayar Mühendisliği
Toplam 85 girişimcinin lisans eğitiminde bölüm bilgisine ulaşabildik ve girişimcilerimizin eğitim gördüğü en popüler bölümün yüzde 16.3 oranla Bilgisayar Mühendisliği olduğunu gördük. İnternet girişimciliğinin harcının yazılım/programlama olduğunu düşünürsek bu durum hiç de şaşırtıcı değil. Bununla beraber Ekonomi bölümü mezunları (yüzde 14) bilgisayar mühendisliğini yakından takip ediyor. İşletme mezunlarının oranı ise yüzde 12.8.
İlk 3 bölümün girişimci çıkarma oranı yüzde 40'ın üzerinde. Ardından Elektrik Mühendisliği, Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği ile Elektrik ve Elektronik Mühendisliği mezunları geliyor. Sonraki 3 bölüm (Endüstri, İnşaat, Makine Müh.) 4'er girişimci çıkarırken onların altındaki bölümler 3 ve daha az girişimci ile ekosistemde yer alıyor.
Lisansüstü eğitimde ilk sıra Bilgi Üniversitesi'nin
100 girişimciden 39'unun lisansüstü eğitimini tamamladığını yukarıda paylaşmıştık. Bu 39 kişi daha çok yüksek lisans ve MBA eğitimini tamamlasa da az sayıda doktora eğitimini tamamlayan/devam eden girişimciler de bulunuyor.
İstastistiklere döndümüzde ise Bilgi Üniversitesi'nin Boğaziçi Üniversitesini geride bırakarak ilk sırayı aldığını görüyoruz. Bilgi Üniversitesi'nde 7, Boğaziçi Üniversitesi'nde 5 kişi lisansüstü eğitim almış. Lisansüstü eğitimde öne çıkan bir diğer üniversite de Yeditepe Üniversitesi olmuş.
Yukarıdaki tablonun bize gösterdiği bir gerçek de lisans eğitiminde devlet üniversitelerinde dönük olan ibrenin lisansüstünde özel üniversitelere döndüğü yönünde.
Fransa’da girişimcilerin neredeyse tamamının (yüzde 96′dan fazla) yüksek lisans veya doktora derecesine eriştiğinie dair bir araştırma paylaştığımızı hatırlatarak Türk internet ekosisteminde eğitimin rolüne dair yorumu size bırakalım. ;)
Ek olarak üniversitelerin sosyal medya karnesine de göz atabilirsiniz.