Facebook için bir adım sonrası Çin olabilir mi?

Facebook’a 2011 yılında 237 milyon yeni üye katıldı ve 2011 yılı sonu itibarıyla site 845 milyon üyeye ulaştı. Socialbakers'a göre ise şirket halka arz öncesinde 1 milyar kullanıcı için hazırlık yapıyor. Google+ ve Twitter gibi birçok internet devi için bile rüya olan bu rakamlar halka arza hazırlanan Facebook için de tatmin edici olmuştur şüphesiz. Fakat ölçek bu kadar büyük olunca hızını kaybetmeden bir adım ileriye gitmek hep daha zor oluyor. Facebook  üye istatistikleri de bu durumun zorluklarına işaret eder nitelikte.

Yıllara göre kazanılan yeni üye sayısı grafiğine bakacak olursak, Facebook’un büyüme hızında bir yavaşlama olduğunu görebiliriz. 2010 yılına kadar her sene bir önceki seneden daha fazla yeni üye kaydı yapan Facebook, ilk kez 2011 yılında bir önceki yılın gerisinde kaldı. 2010 yılında Facebook 248 milyon yeni üye kazanmıştı. Bu rakam 2011 yılında 237 milyonda kaldı.

Büyüme hızındaki mütevazı düşüşte Twitter ve Google+’ın rekabeti de etkili olmuştur şüphesiz. Fakat internet kullanıcıları arasında Facebook üyeliği penetrasyonunun Amerika ve Avrupa’da ciddi oranlara ulaşması (Amerika: %66 – Avrupa: %47 | Kaynak: Internet World Stats) bu durumun başlıca sebebi olarak dikkat çekiyor.

Gelişmiş pazarlardaki doygunluğun artması akla doğal olarak Asya’yı ve tabii ki Çin’i getiriyor. Asya kıtası 1 milyarın üzerindeki internet kullanıcısına rağmen 183 milyon Facebook üyesiyle, internet kullanıcıları arasında yüzde 18 Facebook penetrasyonuna sahip. Çin’de ise durum çok daha uçlarda. Çin, 2011 sonu rakamlarına göre 513 milyon internet kullanıcısına karşılık sadece 527 bin Facebook kullanıcısına sahip. Bu da penetrasyonun sıfıra yakın olduğunu gösteriyor.

500 milyon potansiyel Facebook üyesi Dünya ortalaması ile kıyaslandığında Asya kıtası 500 milyon yeni Facebook üyesi potansiyelini taşıyor gibi görünüyor fakat durum göründüğü kadar basit değil. Great Firewall of China bu potansiyelin önündeki en büyük tehdit olarak karşımıza çıkıyor. Bilindiği gibi Çin hükümeti, internete Çin Seddi projesi ile rejimi tehdit eden içeriğe sahip tüm siteleri yasaklıyor. Bu yasaktan en büyük payı ise Google, Facebook ve Twitter alıyor.

Bu da bu 3 internet devinin Çin politikalarını, şirketlerin geleceği açısından son derece önemli bir hale sokuyor. Google, yaşadığı sansür problemlerinden sonra Çin hükümeti ile anlaşamayıp Hong Kong üzerinden bir çözüm bulmuştu. Twitter’ın ülkelere göre sansür uygulayabileceği açıklaması da şirketin olası bir Çin politikası olarak yorumlanmıştı.

Facebook Çin bilmecesini çözmeye çalışıyor Facebook’un da doğal olarak Çin pazarı konusunda istekli olduğu biliniyor. Öyle ki Facebook’un halka arz öncesinde SEC’e sunduğu dökümanlarda yer alan risk faktörleri içerisinde, Çin ile ilgili planlar önemli bir yer tutuyor. Şirket, Çin gibi daha evvel giremedikleri pazarlara girmeyi planladıklarını, fakat yasal zorluklardan ötürü bunu gerçekleştiremediklerini ortaya koyuyor ve önümüzdeki dönemde bunu gerçekleştiremezlerse şirketin bundan zarar göreceğini ifade ediyor.

Mark Zuckerberg de Çin ile ilgili olarak istekli olduklarını fakat Çin hükümetinin uygulamaları karşısında nasıl bir tavır alacaklarını henüz tam olarak bilmediğini açıklamıştı. Son dönemlerde ise Facebook’un Çinli bir ortakla birlikte iş modeli oluşturarak Çin’e girebileceği konuşuluyor.

Çin, vadettiği kullanıcı potansiyelinin yanında, belirsizlik ve kargaşayı da paket olarak sunuyor. Facebook’un ve diğer internet şirketlerinin bu bilinmezi nasıl çözecekleri ise dünya internetini şekillendirecek gibi görünüyor.