Sanırım girişimcilik yarışması denince ilk aklınıza gelen proje artık BirFikrinMiVar'dır. Televizyon yayınını başarıyla sürdüren yarışma son adıma geldi. Biz de bu pazar günü canlı yayınlacak final öncesinde BirFikrinMiVar'ın kurucusu Fuat Sami ile güzel bir röportaj yaptık.
Fırat Demirel: Merhaba Fuat Bey, Webrazzi okuyucuları sizi ilk olarak LabX ile tanıdı. Ardından BirFikrinMiVar ile girişicimcilerin karışısına çıktınız. Bize bu geçiş sürecinden ve BirFikrinMiVar’ın nasıl başladığından söz eder misiniz?
Fuat Sami: Türkiye'de ilk olarak 4 yıl önce melek yatırımcılık kavramının ilk adımlarını atan kişi olarak tanınıyorum ve kurulan işlerde haliyle sadece küçük paylar aldım. Ancak BirFikrinMiVar ile %100'ü bana ait olan adım attım. Yani yarışmanın kendisi de bir girişimcilik hikayesi. Sıfırdan başladım ve bugünlere getirdim, şimdi daha hızlı adımlar atıyoruz.
BirFikrinMiVar ilk olarak üniversitelerarası bir girişimcilik yarışması olarak başladı. Yarışmayı tam 4 yıldır, her yıl önemli iş ortakları ekleyerek bugüne getirdik. 2007 yılında 1000 civarı olan proje sayısı 2010'da 3250'ye kadar çıktı. 2009-2010 başvuruları Türkiye'nin 81 ilinden hatta Türkler'in yaşadığı diğer ülkelerden bile gelmişti. 200 başvuru Çin, Amerika, Rusya gibi bir çok ülkeden geldi. İşte bu noktada olayı başka bir boyuta taşıma zamanım gelmişti ve BirFikrinMiVar’ı TV mecrasına taşıdık.
F. Demirel: Biraz programın formatından bahseder misiniz? Girişimcilik yarışmasını televizyona taşımak radikal sayılabilecek bir adım, nasıl başladı bu süreç ve finale kadar nasıl devam etti?
F.Sami: Aslına bakarsanız bu benim hayalimdi. 2 yıl önce televizyon şovu yapacağım dediğimde kimse inanmamıştı. Türk televizyonlarında izlediğiniz yarışma programlarının çoğu hep yabancıdan uyarlama formatlar. Sıfırdan doğmuş bir Türk yarışma formatı bu bakımdan nadir bir örnek, Türk seyircisine ve girişimcisine daha sempatik gelmesinin nedeni de bu. Tamamen içimizden doğmuş ve girişimciler tarafından hazırlanan bir program. Yarışmacılar gibi ben ve jüri üyeleri de birer girişimci.
Yayın konusunda kanal seçimi önemliydi. Tematik ve izlenme oranı yüksek bir kanal olduğu için NTV ile başladık ve güzel bir çizgi yakaladık. Önümüzdeki yıllarda daha büyük bir kitleye ulaşacağımızı düşünüyorum – şu anda bile program NTV’nin en çok izlenen programları arasına girdi. Bu başarıda tüm iş ortaklarının (özellikle Özyeğin Üniversitesi ve Warwick Üniversitesi) ve en önemlisi yapımında ortaklık kurduğumuz NTV ve Most Production'ın payı büyük.
Televizyona adım atmamız yarışmayı tam anlamıyla tüm Türkiye'ye ulaştırdı. Biz de bunu gördük ve Türkiye'nin beş ilini gezdik; Adana, Elazığ, İzmir, İstanbul ve Ankara'ya gittik. Popstar yarışmaları gibi girişimcileri ağırladık. Rekor katılım da Ankara'da oldu. 1 günde (10:00-18:00) arasında tam 110 girişimci dinledik. Birebir 110 girişimcinin fikrini yüzyüze dinledik, bu kendi adıma da bir rekor oldu – akşam nasıl uyuduğumu sormayın. :)
Pek bilinmeyen bir şey daha var. Bifikrinmivar.com'da yatırım yapın diye bir düğme var. Ekranda gördüğünüz her fikre aracı oluyoruz ve siz istediğiniz kişiye yatırım yapabiliyorsunuz. Örneğin ilk bölümde elenen bir girişimciye ABD'den 50 bin dolar yatırım geldi.
Her alanda fikirler çıktı ve biz de bu çeşitliliği ekrana yansıtmaya çalıştık. Kadın girişimciler, mucit girişimciler, internet girişimcileri ve hayalperest girişimciler gibi seçimlerim var mesela. Bunları her bölüme dağıtmaya çalıştım. 13 bölümlük bir formattı ve sonuna geldik. Final bölümü 29 Mayıs’ta canlı olarak yayınlanacak.
F. Demirel: Final bölümlerinde girişimcileri daha fazla önemsediğinizi görüyoruz. Hatta fikirleri detaylı olarak masaya yatırıp, görüşmeler yapıyorsunuz. Bu süreçte neler oldu?
F.Sami: Ön elemeyi bahsettiğim 5 şehirde girişimcilerle yüzyüze yaptık. Ekrandaki ilk 10 bölüm eleme bölümleri idi. 10 eleme bölümünün ardından yarı final haftaları oldu. Yarı finallerde ilk 10 bölümde seçilen 20 finalistin her birinin fikrini 1 günlük bir teste aldık, durum analizi yaptık. Ben de bu süreçte danışman(kılavuz, mentor) olarak yayına katıldım zaten.
Jüri fikirleri beğenmişti ama sektörün ne dediğine de bakmak istedik. Her girişimciye özel görüşmeler yaptık, örneğin kamyon fikri için kamyon üreticisine gittik, seccade fikri için imama bile gittim! Örneğin internet üzerine bir girişim için de Arda (Kutsal) ile görüştük ( 15 Mayıs, 66'). Burada da NTV'nin önemli bir katkısı oldu gerçekten. 10 kişilik harika bir ekiple 20 günümüzü sadece bu işe ayırdık.
F. Demirel: Sanırım televizyonda istediğiniz başarıyı yakaladınız. Geriye dönüp baktığınızda, sizce bu başarının sırrı neydi?
F.Sami: Amacımız girişimciliği köpürtmekti. Bazen insanlar fikirleri beğenmemezlik yapıyor ama bir bakıma Türkiye'nin gerçeği bu, önümüze gelen projeler bunlar ve biz bunu en iyi şekilde değerlendirmeye çalışıyoruz.
Bu son derece yapıcı bir yarışma, insanlar burada teşvik ediliyor. Jüri programda kimse aşağılamıyor ve bu pozitif etki izlenme oranlarına da yansıyor. Bu hem eğlence hem de bir eğitim programı aslında. Yarı final haftalarında her fikir için bizzat yaptığım fikir değerlendirme görüşmeleri de bence her girişimcinin mutlaka izlemesi gereken önemli bir girişimcilik adımı. Yani girişimcilerin bu yarışmadan çıkaracağı çok ders olduğuna inanıyorum, hem katılanlar hem katılmayanlar için.
F. Demirel: Bir de BirFikriMiVar Akademi ile girişimcileri profesyonel olarak ağırladınız. Nasıl geçti eğitimler?
F.Sami: Bu da yarışma sürecinde aklımıza gelen bir fikirdi – TV’de girişimcilerin gördüğü süreci bir eğitim olarak ve ekrandan yüzlerle BirFikrinMiVar Akademi olarak yarattık. Eğitimlerimize benim dışımda bizzat Gülden Yılmaz, Ömer Kızıl ve sunucumuz Celal Pir de katıldı. Bu yıl pilot olarak Mayıs ayında hem Sabancı Üniversitesi'nde hem de Bahçeşehir Üniversitesi'nde yaptığımız eğitime toplam 250 girişimci katıldı ve müthiş geri bildirimler aldık. Amacımız yine Üniversiteler ve girişimcilik kulüpleri ile bunu gelecek yıl birçok ilimize yaymak olacak.
F. Demirel: BirFikrinMiVar'ın kedine özgü bir formatı olduğu için yurtdışından da ilgi gördünüz sanırım? Bundan sonra neler olabilir?
F.Sami: Gerçekten güzel bir ilgi gördük. Hatta şu anda Ortadoğu ülkelerine bu formatı pazarlıyorum. Gelecek yıl için hedefim sadece Türkiye'de kalmamak, diğer ülkelere de yaymak istiyorum. Avrupa ve Arap ülkeleriyle görüşüyorum.
Girişimci hayal kurar. Benim de hayalim tüm Ortadoğu için büyük bir yarışma yapmak.
F. Demirel: Son olarak bize biraz final bölümünden bahseder misiniz?
F.Sami: Bu pazar akşamı, 29 Mayıs saat 20:30 'da son 10 finalist canlı olarak sahneye çıkacak. Bu bir özgüven testi de olacak girişimciler için. 3 jürimizin ötesinde 3 tane daha flaş isim bizimle olacak: Ana Sponsorumuz Vodafone’un CEO’su Serpil Timuray ve duayen jüri konumunda Türkiye’nin bence en önemli girişimcilerinden Hüsnü Özyeğin ve Ahmet Zorlu! Muhtemelen bu isimlerle bu program Türk Girişimciliği adına yapılmış en büyük TV yayını olacak – inanılmaz heyecanlıyım ve girişimciliğe yapacağı katkı için çok mutluyum.
F. Demirel: Cevaplarınız ve Türk girişimciliğini tetiklediğiniz için teşekkürler Fuat Bey. Saatlerimizi ayarladık, merakla final gecesini bekliyoruz.