Bill Gates'in sağlık alanında yatırım yaptığı girişimlerde öne çıkan detaylar

Bill Gates, bu ay içerisinde kendi Twitter hesabından soru-cevap etkinliği yaptı. Etkinlikte sorulan sorular arasında Covid-19 aşıları hakkında çıkan komplo teorileri de yer aldı. Gates, aşı yoluyla çip takılacağı iddiasına (sarkastik bir tavırla) "Kollara çip takmak bana mantıklı gelmiyor" diye cevap verdi ve ardından ekledi: "Bunu neden yapmak isteyeyim?" 

Gates, salgının ilk gününden beri tartışılan isimlerinden biri. Bu tartışmaların ortaya çıkmasının en büyük sebepleri arasında Gates'in biyoteknoloji şirketi Biontech'in yatırımcılar arasında yer alması yatıyor. İş insanı 55 milyon dolarlık yatırımı Eylül 2019 tarihinde yapmış, Biontech ile Gates Vakfı arasında HIV ve tüberküloz aşısı geliştirme çalışmaları için bir anlaşma imzalanmıştı. Tabii ki o zaman pandemi yoktu. Özlem Türeci ve Uğur Şahin'in kurduğu şirket, bu kadar konuşulmuyordu. 

Bir taraftan Bill & Melinda Gates Vakfı, 2013 yılından itibaren aşı şirketlerine yatırım yapmaya başlamıştı. HIV'e karşı piyasadaki tedavi yöntemlerinden daha az maliyetli bir yol bulunmak için yola çıkan Vir Biotechnology de yatırım alan şirketlerden biriydi. 2015 yılında ise CureVac'a 52 milyon dolar yatırım yapmıştı. O dönem ortada pandemi olmadığı için kimseden bir tepki gelmemişti. 

Ama Mart 2020'den sonra her şey değişti. Bilindiği gibi Dünya Sağlık Örgütü'nün Mart 2020'de Covid-19 hastalığını küresel salgın olarak ilan etti. Gates, bir ay sonra Gates Vakfı'nın corona virüs salgınıyla mücadele etmek için hükümetlerden daha hızlı seferber olabileceğini söylemişti. Mevcut aşı adaylarından ilk 7'sini seçtiğini ve onlar için üretim kapasitesi geliştirdiğini belirtmişti. Bill ve eşi Melinda Gates'in Covid-19 virüsünün tedavisi için 100 milyon dolar bağışlamıştı. (Aralık 2021'de 70 milyon dolar ek fon sağlayacağını açıklamıştı.)

Akabinde 2020'nin Mayıs ayında ABD’de faaliyet gösteren biyoteknoloji firması Novavax Covid-19 aşısı için Bill Gates'ten 388 milyon dolar yatırım aldığı haberi gündeme düştü. Şirket, yatırımdan sonra aşı için insan testlerine başlayacaklarını açıkladı. Eylül 2020'de tanı testleri geliştiren Abbott Laboratories'e de yatırım yaptı. 

Vakıfa servetinden 45 milyar dolar aktardı

Gates, emekli olduktan sonra sadece yatırımcı ve hayır sever kimliğiyle ön plana çıkmayı tercih etti. Teknoloji dünyasının en çok bilinen isimleri arasında yer alan Gates'in karnesinde öne çıkan iki konu var. Biri geçen hafta detaylı şekilde ele aldığımız iklim değişikliği diğeri ise sağlık teknolojileri... Sağlık yatırımları kanser araştırmaları ve sıtma, HIV, Tüberküloz gibi bulaşıcı hastalıklar odağında yapılıyor. 

2008 yılından itibaren iş insanı, Bill & Melinda Gates Vakfı'na bu iki alana yatırım yapmak için servetinden yaklaşık 45 milyar dolar aktardı. Bu para teknoloji şirketleri yatırımları ve yardım kuruluşlarına aktarıldı. Kar amacı gütmeden sıtma, açlık gibi küresel sorunları çözmeyi amaçlayan bir organizasyon, şimdiye kadar 185 işe yatırım yaptı. Bunların 42'sini  exit yaptı. 

Vakfın en büyük sağlık yatırımları arasında 2018 yılında yatırım yaptığı su, hijyen ve enerji teknolojisi şirketi Ecolab yer alıyor. Özellikle pandemi zamanı öne çıkan şirketin ana hissadarı olduğunu açıklanmıştı. Şirketin değeri bu yıl yaklaşık 15 milyar dolara yükseldi. Portfolyosundaki en değerli üçüncü şirket olan Ecolab, ABD'de S&P 500'de ilk 250 şirket arasında yer alıyor. 

Eylül 2020'de San Diego merkezli biyoteknoloji şirketi Illumina'nın, kanser taramasına odaklanan Grail'ı 8 milyar dolar karşılığında satın alacağını öğrenilmişti. Jeff Bezos ve Bill Gates gibi isimler zamanında Grail'a 2 milyar dolar civarında yatırım yaptığı biliniyor.

2017 yılı Gates Vakfı'nın sağlık alanında yatırımların hızlanmaya başladığı yıl olarak tanımlanabilir. Vakıf önce Haziran ayında 20 milyon dolar HIV üzerine odaklanan şirket OraSure yatırım yaptı. Eylül ayında 40 milyon dolar yatırım yaptığı ve kanser üzerine çalışan Immunocore dikkat çekti. Kasım ayında modern çağın hastalığının tamamen tedavi edilebilir olmasına katkı sağlamak için kolları sıvadı. Londra merkezli Dementia Discovery Fund'a (DDF) 50 milyon dolar bağışta bulunacağını açıkladı.

Gates, hız kesmeden insanlığın geleceği için yatırım yapmaya devam ediyor. Önümüzdeki günlerde Bill Gates'in yatırım ajandasında nasıl bir değişiklik olacağını bekleyip göreceğiz.