App Store'da komisyon kavgası bitmiyor. Bir yandan başta Spotify ve Rakuten'in şikayetleriyle açılan anti-tröst soruşturmaları, bir yandan komisyon için Hey uygulamasına dayatılan abonelik seçeneği Apple'ın gündemini meşgul ediyor.
Anti-tröst davasında Match Group'tan gelen dayanışma mesajı, Spotify ve Hey'e arka çıkarken, Epic Games; Amazon Prime'a verilen komisyon imtiyazlarına gönderme yaparak, kuruma özel anlaşmaları kabul etmeyeceğini açıkladı. Gelin, tüm detayları baştan sona inceleyelim.
Hey'e dayatılan abonelik seçeneği
Geçtiğimiz günlerde Basecamp'in kurucu ortağı David Heinemeier Hansson yeni girişimi HEY 'den sizlere bahsetmiştik. Kullanıcılarına birer e-posta adresi ve gelen kutusu sunan girişim, "Imbox" konsepti ile kullanıcıların gelen kutusunu sadece önemli e-postaları görecek şekilde kişiselleştirebilmesine imkan sağlıyordu.
Yakın zamanda iOS uygulamasında yeni bir güncelleme yayınlamak isteyen ekip, Apple'dan beklenmedik (!) bir tepkiyle karşılaştı.13 Haziran'da App Store'da yayına alınan uygulama, Apple tarafından onaylanırken, güncellemenin ardından Apple, güncellemeyi yayına almayı reddetti.
Like any good mafioso, they paid us a visit by phone. Stating that, firstly, that smashing our windows (by denying us the ability to fix bugs) was not a mistake. Then, without even as much of a curtesy euphemism, said they'd burn down our store (remove our app!), lest we paid up.
— DHH (@dhh) June 16, 2020
Gerekçe olarak Hey uygulaması üzerinden abone olma seçeneğinin bulunmadığını öne süren Apple, bu seçeneği sunmayan Netflix, Gmail, Salesforce İnbox ve JP Morgan gibi uygulamaları App Store'da yayınlamaya devam ediyor.
Bu noktada en başından beri -yani App Store'un uygulamayı onayladığı sırada da- uygulamada "kayıt ol" seçeneğinin bulunmadığını belirtelim. Yıllık 99 dolarlık bir abonelik ücreti bulunan uygulamaya kayıt olmak için web sitesine gitmeniz gerekiyor.
Kayıt olma seçeneği uygulama üzerinden sunulmadığı için Apple da uygulama gelirleri üzerinden yüzde 30'a varan komisyonunu alamamış oluyor. Dünyanın her yerinden geliştiricilerin sıklıkla eleştirdiği bu durum, aslında uzun süredir devam ediyor.Bu noktada Spotify ve YouTube Premium'un App Store'daki abonelik seçeneklerine Apple'ın payını yansıttığını hatırlatmakta da fayda var.
Komisyon odağında açılan Anti-tröst davaları
Geçtiğimiz yıl başta Spotify ve Rakuten olmak üzere pek çok firma Apple'ın yüzde 30'a varan komisyon bedellerinin rekabeti engellediğini belirten şikayetlerde bulundu. Bu nedenle iki farklı anti-tröst soruşturmasıyla karşı karşıya kalan şirket, tavrından taviz vermiyor.
Üstelik Salı günü açılan soruşturmalardan biri yalnızca alınan yüzde 30'luk komisyona odaklanıyor. Bu noktada Spotify, App Store'un Apple Music servisini öne çıkarmak için tüketici seçimlerini kısıtladığını savunurken, Rakuten, Apple'ın e-kitaplardan yüzde 30 komisyon alırken aynı zamanda Apple Books'u öne çıkarmasının adil olmadığını belirtiyor.
Apple geri adım atmıyor
Tüm bunlara rağmen Apple geri adım atmamaya kararlı. "Hey" uygulamasına verdikleri tepki üzerine röportaj veren Apple Pazarlama Yöneticisi Phil Schiller şunları söyledi:
Uygulamayı indiriyorsunuz ve çalışmıyor, mağazada istediğimiz şey bu değil. Bu, Apple'ın başka yerlerde olduğu gibi aynı satın alma işlevini sunabilmesi için uygulama içi satın alma işlemlerinin yapılmasını gerektirdiğini söylüyor.
Schiller'in bu açıklaması karşısında adeta küplere binen David Heinemeier Hansson bir tweet serisiyle #YouDownloadTheAppAndItDoesntWork hastagini kullarak, uygulama içinde abonelik sunmayan ancak App Store'da yer alan e-posta servislerini ve "reader" konumundaki uygulamaları paylaşmaya başladı.
“You download the app and it doesn’t work, that’s not what we want on the store”, @pschiller pic.twitter.com/hFA3t4poFz — DHH (@dhh) June 18, 2020
Epic Games ve Match Group Desteği
Tüm bu olaylar devam ederken Epic Games ve Tinder'ın ana şirketi Match Group ise yaptığı açıklamalarla hem Hey'e hem de Spotify'a destek veriyor. Match Group sözcüsü yaptığı açıklamada şu ifadelere yer veriyor:
Apple bir iş ortağıdır, ama aynı zamanda attığı adımlarla, tüketicilerin büyük çoğunluğunu; Apple'ın keyfi olarak 'dijital hizmetler' olarak tanımladığı üçüncü taraf uygulamalar için daha fazla ödeme yapmaya zorlayan baskın bir platformdur. Bunu Apple ile tartışma ve ücretlerin tüm App Store'da, AB ve ABD'deki ilgili taraflarla eşit olarak dağıtımını sağlama fırsatını kucaklıyoruz.
Apple'ın Match Group, uygulama ailesi üyelikleri üzerinden de pay aldığını söyleyelim. Örneğin, Tinder uygulama içinde pek çok farklı özellik ve abonelik seçeneği sunuyor. Fortnite'ın üreticisi Epic Games ise kullanıcıların oyuniçi satın almaları üzerinden Apple'a yüzde 30 komisyon ödüyor.
Buna rağmen App Store yer alan her uygulamanın komisyon ödemediğini belirtelim. Araç paylaşım uygulamaları ve Airbnb komisyondan muaf tutulurken, Amazon Prime Video ise kuruma özel anlaşma ile Apple'a yüzde 30 komisyon vermek durumunda kalmıyor.
Epic Games CEO'su Tim Sweeney ise paylaştığı bir tweet ile kuruma özel anlaşmaları kabul etmeyeceğini dile getirdi:
Here Apple speaks of a level playing field. To me, this means: All iOS developers are free to process payments directly, all users are free to install software from any source. In this endeavor, Epic won’t seek nor accept a special deal just for ourselves.https://t.co/A4sT1eMKMm
— Tim Sweeney (@TimSweeneyEpic) June 17, 2020
Bir Apple sözcüsü anti-tröst davası hakkında yaptığı açıklamada şöyle konuştu:
Avrupa Komisyonu'nun sadece ücretsiz bir sürüş isteyen ve herkesle aynı kurallarla oynamak istemeyen bir avuç şirketten temelsiz şikayetlerle ilerlediğini görmek bizi hayal kırıklığına uğratıyor. Bunun doğru olduğunu düşünmüyoruz - kararlılığı ve harika bir fikri olan herkesin başarılı olabileceği düz bir oyun alanı sağlamak istiyoruz.
Son olarak Apple'ın Hey'e gönderdiği bir mail ile abonelik seçeneğini eklemediği taktirde, uygulamayı platformdan kaldıracaklarına dair uyarıda bulunduğunu belirtelim.
Wow. I'm literally stunned. Apple just doubled down on their rejection of HEY's ability to provide bug fixes and new features, unless we submit to their outrageous demand of 15-30% of our revenue. Even worse: We're told that unless we comply, they'll REMOVE THE APP.
— DHH (@dhh) June 16, 2020
Hem globalde hem de ülkemizde pek çok geliştirici, girişimcilerin yüzde 30'luk kesintiyle hayatta kalamayacağını ifade ediyor.
Mobil uygulamanızda "uygulama içi abonelik" sunuyor musunuz? Yapacağınız en iyi şey %30 komisyondan kurtulmak olsun. Kullanıcılarınızdan email alın ve harika teklifler hazırlayarak abonelik satışlarınızı email iletişimiyle web'e yönlendirin.
— Mustafa Vardalı (@mstfvrdl) June 18, 2020
Ürettiği uygulamalarla, çoğu zaman Amazon, Facebook, Google ve Apple gibi silikon vadisi devlerinin karşısında durmaya çalışan girişimciler, Apple'ın mafyavari tavrı nedeniyle ayaklanmış durumda. Apple'ın geliştirici konferansı WWDC yaklaşırken, benimsediği tavrı yeniden gözden geçirmesi şart.
