Araştırmacılar; Neil Gandal, JT Hamrick, Tylre Moore ve Tali Oberman’ın Jornal of Monetary Economics’te yayınlanan araştırma yazılarına göre, kripto ekosistemindeki birkaç kötü niyetli aktör bitcoin fiyatlarını manüple edebiliyor ve büyük kâr edebiliyorlar.
Yayınlanan araştırma yazası, şüpheli aktivitelerin MtGox borsasında yaşandığını ve 600 bin bitcoinin (188 milyon dolar) şüpheli bir şekilde kazanıldığını açıklıyor. Şüpheli aktivitelerin olduğu günlerde BTC-USD fiyatı yüzde 4 oranında artış gösterirken normal günlerde hareketler çok kısıtlı oluyor.
Sağlam kanıtlar ile desteklenen ve sağlamaları da yapılan araştırmada bu şüpheli hareketlerin; 2013 yılında BTC-USD kurundaki 150 dolardan 1000 dolara iki ayda yaşanan yükselişin asıl sebebi olduğu ortaya çıkıyor. Araştırma ekibi bu dönemde birçok kripto para biriminde bu şekilde fiyat manüplasyonları yapıldığını ortaya çıkartıyor.
Bitcoinin erken dönemlerinde pazar hacminin diğer yatırım araçlarına kıyasla çok düşük olması büyük yatırımcıların bu tarz manüplasyonları kolayca yapabilmesine olanak sağladı. Araştırmanın ele aldığı dönemden günümüze kripto para birimlerindeki artış bu tarz manüplasyonların hala devam edebileceğine işaret ediyor. 2013 yılında 80 kripto para birimi varken bu gün bu sayı 843.
Manüplasyonları genelde iki takas botunun yaptığı ortaya çıktı; Markus ve Willy. Bu iki bot MtGox’un hacklendiği gün, sahte takaslar yaratarak ve bitcoin fiyatını yukarı çekerek milyonlarca dolar kar elde etti.
MtGox’un halka açıklanan işlem hacmi raporları şüpheli ve sahte alış-satışları da içeriyordu. Bu da piyasaya yüksek hareket sinyali veriyordu. Gerçekten de raporda yazıldığı gibi botların aktif olduğu günlerde MtGox dışında ki borsalarda da işlem hacimleri diğer günlere oranla gözle görülür bir şekilde artıyordu. Bu tabii ki MtGox’un da işine geliyordu zira aldığı işlem ücretleri ile cebini dolduruyordu.
Fakat bot Willy’nin bir başka amacı daha var gibi görünüyor. Reddit’te açılan bir başlıkta idda edildiğine göre; Mark Karpales (MtGox’un sahibi) 2011 yılında yaşanan çöküşü ve hackerların 650 bin bitcoin çalması ile sonuçlanan olayın zararlarını kapatması gerekiyordu.
“Ana akım finans varlıkları artık kriptoya yatırım yapmaya başlarken ve Japonya gibi ülkeler kripto paraları bir ödeme sistemi olarak kabul etmeye başlarken, kripto para piyasalarının fiyat manüplasyonlarına bu kadar hassas olması önemli bir durum ve bu araştırma bunu ilk örneği.” sözleri ile bitiriyor araştırmacılar kripto para ekosistemine dair endişelerini.
Görsel Kaynak: Deposit Photos