Son dönemde henüz çok güçlü sayılmasa da yeni akımlardan biri modüler cihaz. Ürün çeşidi ve model sayısının artışı umut veriyor. Kullanıcıya, cihazlarını Lego gibi parçalayıp birleştirerek, diledikleri biçimde farklılaştırma ve değişik fonksiyonlara sahip parçalarla yeni özellikler ekleme imkanı verilmesi heyecan verici. Üreticiler için geçici bir heves mi, yoksa kullanıcılardan beklenen asgari talebi görerek kalıcı hale gelecek mi göreceğiz.
Üreticilerin kendi yaptıkları değişikliklerle ortadan kaldırdıkları özellikleri, bir zaman sonra ihtiyaç olarak tekrar pazarlamalarına bayılıyorum. Bilgisayar ve telefon pazarında sonradan güçlenen Apple'ın peşine takılıp bilgisayar ve telefon donanımlarında kasaları kapatan, kullanıcıya müdahale hakkı bırakmayan üreticiler şimdi yana yakıla yenilik peşinde. Hepsi bir arada masaüstü bilgisayarların ekrana gömülen kasaları kapalı kutu. Benzer biçimde, sadece pilini değiştirebildiğimiz akıllı telefonlar da bir süredir yekpare gövde ile geliyor. Dizüstü bilgisayarlarda da benzer bir trend var. "Kapağını açıp da ne yapacaksınız hem?" diyen üreticiler, kullanıcıyı özellikle disk ve bellek yükseltme imkanından mahrum bırakıyor.
Toplama telefon dönemi mi başlıyor?
Modüler cihazlarda yeni modül eklemek hem yükseltme, hem bozuk birimi değiştirme, hem de kişiselleştirme amaçlı kullanılabilecek. Aslına bakarsanız günümüzde somut örneklerini görmeye başladık. En tanınmış modüler cihazlardan biri LG'nin G5 adlı akıllı telefonu, çünkü ana tanıtım stratejilerini bu özellik üzerine kurdular. Deneyimleme şansı da elde ettiğim LG G5, piyasanın üst seviye modellerinden biri olarak performans, malzeme kalitesi, ekran ve kamera özellikleriyle oldukça başarılı. Buna ek olarak, LG'nin modüler telefon olarak lanse etmesini boşa çıkarmayacak özelliklerle geldi. Sökülebilir pilinin bulunduğu alt kısmı çıkarıp buraya LG Cam Plus adlı kamera aparatı (1200 mAh pili de var) veya Hi-Fi Plus adlı yüksek çözünürlüklü hoparlör (Bang&Olufsen ürünü) takılabiliyor.
Google, mobil geleceğin kapısını "Project Ara" ile aralıyor
Günümüzden yaklaşık 2,5 yıl önce Google, bünyesine iki yıl önce katmış olduğu Motorola ile yeni bir projeye girişmişti. Tam o tarihlerde Sami Eyidilli'nin haberinden detaylarını okumuştuk. Geleceğin modüler akıllı telefonunu ortaya çıkarmak üzere başlatılan Project Ara'nın duyurulmasından birkaç ay sonra Motorola'yı Lenovo'ya satsa da, Google bu projeyi rafa kaldırmadı. Daha önce 2016'da Project Ara'nın ürünleşeceği duyurulmuşken, geçen ayki bilgilendirmede bu tarih 2017'ye ertelendi. Google, Project Ara'yla ilgili bazı güncellemeleri de verdi bu dönemde. Erman Taylan'ın haberinde bu yeni bilgilerin detaylarını okuyabilirsiniz.
Modüler akıllı saat pek yakında!
Google, Project Ara'yla ilgili çalışmalarını sürdürürken, geçen zaman içinde ilginç modüler cihazlar ortaya çıkmaya başladı. Modüler akıllı telefon Puzzlephone ve modüler akıllı telefon Blocks ilk aklıma gelenler. Bu iki proje dünya çapında önemli yatırımlar alarak hayata geçirildiler. Her iki ürün de seri üretime çok yakın durumda. Hatta şu anda Blocks, 330 dolardan ön siparişe açılmış durumda. Blocks'un kutusundan bir çekirdek birim ve kayışı oluşturan dört parça çıkacak. Blocks'un modüler yapısını oluşturan modüller şunlar olacak: GPS, ek pil, kalp ritmi sensörü, NFC, kamera, programlanabilir düğme, nem/sıcaklık/yükseklik algılayıcısı ve fener.
Motorola, Lenovo çatısında işin takipçisi
Google'ın modüler telefon planlarının odağında bulunan Motorola'nın Lenovo'ya satışından sonra Project Ara ekibi Google'da kalmış olsa da, Motorola bu doğrultudaki çalışmalarını sektirmeden sürdürdü ve geçtiğimiz günlerde ilk modüler telefon modelini duyurdu. LG ve Lenovo'nun ipi göğüslediği bu yeni segment kullanıcıdan ilgi görür mü, önümüzdeki dönemden insanlar kendi telefonunu yapma fikrini benimser mi bilmiyorum fakat şirketlerin çabasını faydalı buluyorum. Zira bugün hayatımızı işgal etmiş olan çoğu teknoloji, ilk dönemlerinde bu potansiyeli o kadar da belli etmiyordu.
Modüler cihazlar kullanıcı için ne anlama geliyor?
90'lar ve 2000'lerin ilk döneminde okuyuculardan ve çevremden en çok duyduğum soru "toplama bilgisayar mı yoksa hazır sistem mi" olmuştu. Her ikisinin de kullanıcısına göre avantaj ve dezavantajları vardı. Günümüzün modüler telefon ve saat yaklaşımı, planlandığı gibi uygulanabilirse, toplama bilgisayarlardaki mantıkla, kullanısına önceliklerine göre kendi cihazını oluşturma şansını tanıyacak.
Gerçi üreticiler, kullanıcı açısından en belirleyici bileşenler olan işlemci, bellek ve ekranı modüler yapı yaklaşımının dışına atma eğilimine girse de, pazarda önemli bir heyecan yaratabilir. Google'ın Android işletim sisteminde ve çevresinde kurduğu ekosistemle yarattığı açık kaynak felsefesini Project Ara ile donanıma taşıma fikri mobil dünyadaki hantallığın ve klişelerin etkisini bir nebze azaltacak gibi görünüyor.
Şimdilik daha çok telefonlardan bahsediyor olsak da akıllı saat, tablet ve dizüstü bilgisayarlar için de modüler modeller konuşacağız. Kullanıcı için en önemli avantajlarından biri, kendisi için önceliği olmayan bileşenleri geçiştirme ve en üst seviyede olmasını istediği özelliklere yatırım yapabilmek olacak. Bu hem ekonomi, hem de ideal cihazı yaratma anlamına geliyor.
