Bot nedir, chatbot'larla neler yapılabilir?

"Web'i uygulamalara böldük şimdi bot'larla yeniden birleştirme zamanı..." Dilerseniz yapay zeka öncesi geçiş ya da ilkel yapay zeka dönemi olarak niteleyin bot'lar artık burada ve bugüne kadar hiç olmadığı kadar iddialılar.

Bot'ları bir süredir mesajlaşma uygulamasında kullanan Telegram ve yakın zamanda geliştiricilere açılan Slack derken Microsoft geçtiğimiz hafta bot yarışına gösterişli bir giriş yaptı. Onu popüler mesajlaşma uygulaması Kik, dün chatbot'lara özel bir uygulama mağazası açarak izledi ve geliştiriciler için bot platformunu devreye aldı... Büyük geri sayım Facebook Messenger ile sona erecek gibi görünüyor. f8 konferansında yapılması beklenen duyuru, uygulamalardan sonra en önemli gelişme olarak görülen bot'ları bugüne kadar hiç olmadığı kadar yaygınlaştırabilir.

Uygulamalardan sonra yapay zekadan önce

İnternetin evriminde bir sonraki halka olarak görüldüğü ve kısa bir süre içinde hemen herkesin bot'lardan konuşmaya başlayacağını düşünürsek, bot ve bu bağlamda chatbot'unun ne olduğu yerinde bir soru. Konuya hiç aşina olmayanlar için bot internette verilen bir görevi yerine getiren programlar. Genellikle tekrar eden görevlerde kullanılan bot'lar tüm bir web sitesi içeriğini indirmekten DDoS saldırılarına ve sahte trafik yaratmaktan spam e-posta gönderimine kadar çok farklı fonksiyonları yerine getirebiliyor. Bu tip bot'ların en önemli avantajları arasında hız ve kapasite ilk sıralarda yer alıyor.

Chatbot'ları ise kullandığımız mesajlaşma/chat uygulamalarında "yaşayan" ve isminden müstesna sizinle sohbet edebilen bot'lar. Ancak etkileşimleri metin ile sınırlı değil. Bir çağrı merkezini aradığınızda size ne istediğinizi soran ve siz defalarca "Müşteri temsilcisi" dedikten sonra sizi kart menüsüne de aktarabiliyorlar. Geliştirilmeye açıklar evet ancak bu halde bile çağrı merkezleri için ciddi verimlilik sağlıyorlar. Yine de tüm chat bot'ları bu örnekle genellememek gerekiyor zira henüz yolun başında olduğumuz chatbot'ların kısa sürede milyonlarca türünün oluşması bekleniyor.

Chatbot'ları için neden yeni uygulamalar deniliyor?

Chatbot'ların mobilde uygulamaların yerini alması bekleniyor. Daha doğrusu uygulama dışında bugüne kadar kullanıcısına dokunmak için bir çözüm bulamayan internet hizmet/servis/ürünlerine iyi bir alternatif kurgulanması planlanıyor. Zira etrafta uygulama içinde sunulan çok sayıda ödül var: Café Nero, Getir, Mango, AXA Sigorta, MNG Kargo, Hilton Oteli, Pizza Hut ve daha çok sayıda farklı uygulama... Kullanıcılar telefonlarında genellikle yüzlerce uygulamayla dolaşmadıkları için, alacakları servisleri tek bir arayüzden yönetme fikri akla daha yatkın geliyor.

Neden Facebook Messenger'ı bekliyoruz?

Bu arayüzün sohbet ya da daha öncelikli olarak Facebook Messenger olmasında ise erişim belirleyici bir faktör ancak tek başına yeterli değil. Zira benzer erişimlere sahip Apple ya da Google'ın henüz bot'ları konumlandıracak uygun platformları bulunmuyor. Bu platformların önemli bir özelliği hizmet/ürün sağlayıcıyla kullanıcıyı karşı karşıya getirirken kullanıcının kimliğinin tanımlanabiliyor olması. Facebook Messenger bugün chatbot'ları için en elverişli platform. Diğer taraftan Siri ya da Google Now'ın bugüne kadar bir platform haline gelmemiş olması ileride bu şekilde devam edecekleri anlamına da gelmiyor.

Chat bot'lar ne için kullanılıyor?

Yukarıda saydığımız kullanımların birçoğu chatbot'ların potansiyeli hakkında fikir veriyor ancak chatbot'ların seri üretimine henüz başlanmadığını hatırlamamız gerekiyor. Gerçek örnekleri merak edenler için birkaç örnek şöyle:

Washington Post

WaPo Bot olarak adlandırılan chatbot'uyla haberleri dağıtmaya hazırlanan Washington Post, haberleri araştırabilecek, okurlarıyla konuşup, onlarla sohbet edecek bir chat bot'u geliştiriyor. WaPo Bot'un "Donald Trump ile ilgili son gelişme ne?" gibi sorulara yanıt verebileceği belirtiliyor.

Görsel Kaynak: TechCrunch

Sephora

Kik mesajlaşma uygulamasının ilk chatbot'larından biri olan Sephora, kullanıcılarına makyaj ip uçlarını video ve görsellerle iletiyor. Kullanıcılarını tanımak ve daha isabetli tahminler iletmek için mini quiz'ler de yapıyor.

Hava durumu

Kik içinde Weather Channel chat botu o anki durumu, 3-7 günlük tahminleri iletebiliyor ve isterseniz günlük hava surumu alarmı kurmanızı sağlıyor.

Lydia

Popüler P2P para transferi uygulaması Venmo'nun Avrupalı alternatifi Lydia, Slack botu aracılığıyla kullanıcılarının birbirine para transferi yapmasını sağlıyor.