Geçen Şubat ayında İnternet ve E-ticaret sektörlerini kapsayan bir durum raporu yayınlayan Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma Bakanlığı, yeni çalışması olan Bilgi Teknolojileri Sektörü Ekseni Mevcut Durum Raporu'nu geçtiğimiz haftalarda yayınladı.
Bir önceki rapora göre daha fazla ayrıntının bulunduğu raporda, Türkiye girişimcilik kültürü, yabancı yatırımlar, akıllı telefonlar, mobil uygulama pazarı ve ticari yazılım başta olmak üzere birçok konu ayrıntılı tablolarla paylaşılmış durumda.
Toplamda 159 sayfa olarak hazırlanan rapordan dijital sektörleri yakından ilgilendiren ve öne çıkan notları ve tabloları bir araya getirdik.
Finansman en büyük engel
Raporda yer alan 'Türkiye girişimcilik kültürü' konusunun önemli noktalara değindiğini belirtelim. Girişimcilik kültürü için finansman ve destekler, insan kaynağı, kültür ve mevzuat olmak üzere dört yapı taşı bulunduğu belirtilen raporda, Türkiye'de başarılı girişimlerin hayata geçirilebilmesinin zorlandığı belirtiliyor. En önemli problem ise finansman sıkıntısı olduğu paylaşılıyor.
Türkiye'deki yeni şirketlerin finansman bulma kolaylığının yüzde 12 olduğu belirtilen raporda, bu rakam ABD'de yüzde 96, İngiltere'de yüzde 85 ve Almanya'da yüzde 48 olduğu ifade ediliyor. Girişim sermayesine ulaşma konusunda Türkiye 10 üzerinden 2.5 puan alırken, ABD'de bu rakam 4.1 olmuş durumda.
Türkiye'deki girişimcilik kültürünün gelişmesi açısından en büyük sorunlardan bir diğeriyse nitelikli işgücü olarak gösteriliyor. Raporda bu alanda çalışmalarını sürdüren üniversite ve meslek okullarının beklenen sonuçları vermediğine değiniliyor. Öte yandan mevzuat tarafından da girişimci kısıtlandığı kaydedilen raporda, kapanma ve iflas işlemlerindeki uzun ve caydırıcı etkilerin var olduğu belirtiliyor.
2011 yılında 455 milyon dolarlık yazılım ve hizmet ihracatı gerçekleşti
Son yıllarda Türkiye teknoloji sektörüne gelen yatırımlara yönelik paylaşılan tabloya göre 2005-2010 yılları arasında ortalama 97 milyon dolar yatırım gerçekleşmiş. Ancak bu rakamın çoğunluğu işin teknoloji sektörünün donanım kısmına gitmiş. Yazılım sektörüne gelen oran ise yüzde 25. İnternet şirketlerine gelen yabancı yatırımın özellikle 2010 yılından sonra gerçekleştiğini unutmamak gerekiyor.
Türkiye yazılım ihracatı konusundaysa Türkiye'nin yükseliş kaydettiğini görüyoruz. Paylaşılan bilgilere göre 2010 yılında Türkiye 250 milyon dolar yazılım ihracatı gerçekleştirmiş. 2011 yılında bu veriye hizmet ihracatı eklenerek 455.9 milyon dolara ulaştığını görüyoruz.
Raporda yer veriler bilgiler arasında Türkiye mobil uygulama pazarına yönelik veriler bulunuyor. Paylaşılan verilere göre Türkiye App Store'dan indirilen uygulamaların günlük ortalama geliri geçen yıl Mayıs ayında 16 bin dolar civarında bulunuyor. ABD'de bu rakam 22 bin dolar civarındayken, Brezilya'da bu rakamın 18 bin dolar olduğunu görüyoruz. Büyüme rakamları konusunda da Türkiye, geçen yıl 2011 yılına göre yüzde 54 büyüme kaydederek 9. sırada yer alıyor.
En fazla sektörel yazılımlara para harcanıyor
Türkiye ve dünya yazılım pazarına dair verilere baktığımızda 2011 yılı itibariyle Türkiye yazılım pazarı 1.2 milyar dolar pazar hacmine ulaşmış durumda. Toplamda 1.2 milyar dolara ulaşan bu pazar büyüklüğünden en fazla payı ise 15 milyar dolardan fazla ciro yapan şirketler yüzde 48'lik pay alıyor. İkinci sıradaysa 1 milyar dolardan az yapan şirketler yüzde 32 ile yer alıyor.
Türkiye pazarından en fazla pay alan yazılım kategorisi ise 248 milyon dolarla sektöre özel yazılımlar olduğunu görüyoruz. İkinci sırada 127 milyon dolarla veri tabanı yönetimi, üçüncü sıradaysa 125 milyon dolarla işletim sistemleri bulunuyor. Söz konusu tablolardan görüldüğü üzere Türkiye'de sektörel yazılımların öne çıktığını paylaşalım.
Akıllı telefonlardan en fazla vergi Türkiye'de alınıyor
Raporda dikkatimizi çeken noktaların arasında Türkiye'de akıllı telefonlara uygulanan vergiler bulunuyor. Yüzde 18 KDV'nin yanı sıra yüzde 25 Özel Tüketim Vergisi'nin uygulanması Türkiye'yi en fazla vergi alınan ülke yapıyor. Kıyaslama yapacak olursak akıllı telefonlara uygulanan vergilerin, Polonya'da yüzde 23, İspanya'da yüzde 21, Almanya'da ise yüzde 19 olduğunu görüyoruz. Elmas, yat ve beyaz eşya gibi diğer ürün kategorilere göre akıllı telefonlar en fazla vergi alınan ürün çeşidi durumunda.
Kalkınma Bakanlığı, daha önce yayınladığı raporda olduğu gibi bilişim ve teknoloji sektörleri için önemli olan birçok bilgiye raporda yer vermiş durumda. Yazının başında da paylaştığımız gibi toplamda 159 sayfa olan raporun satır aralarında söz konusu sektörler için önemli bilgiler bulunuyor. Bu yüzden aşağıda paylaştığımız link ile raporun tamamına ulaşabilirsiniz.
Kalkınma Bakanlığı tarafından hazırlanan Bilgi Teknolojileri Sektörü Ekseni Mevcut Durum Raporu'na buradan ulaşabilirsiniz.
