FATİH projesi, Türk eğitim sistemi için devrim niteliğinde bir hareket. Proje kapsamında 2014 yılına kadar okul öncesinden üniversiteye kadar eğitim veren 40 bin okul, başka bir deyişle 620 bin derslik dünya standartlarının üzerinde bir dijital altyapıya sahip olacak.
Tüm sınıflar; geniş bant internet bağlantısı, dizüstü bilgisayar, akıllı tahta, çok fonksiyonlu yazıcılarla donatılacak, tüm öğrencilere dokunmatik tabletler dağıtılacak. Milyarlarca dolarlık bir yatırımı gerektiren projenin ilk adımı 2011 yılının son döneminde atılmıştı.
Vestel, 23 Kasım 2011’de yapılan akıllı tahta ihalesinin 85 bin adetlik ilk fazını 339 milyon 525 bin TL karşılığında kazandı. Akıllı tahta başına yaklaşık 4 bin TL’lik bu teklif bazı tartışmalara da yol açmıştı. Çünkü akıllı tahta şartnamesi, Vestel’in ihale açılmadan 1 ay evvel aldığı akıllı tahta patentiyle birebir benzerlik taşıyordu.
Dijitalleşen sınıflar
İhale tartışılsa da akıllı tahta sınıflara önemli bir teknoloji sunuyor. Akıllı tahta 3 parçadan oluşuyor. Yeşil tahta tebeşir kullanımına uygunken, beyaz tahta kalemle yazmayı mümkün kılıyor. Akıllı tahtanın en önemli parçası ise 65 inçlik LED ekrandan oluşan üçüncü parçası. Bu ekran ile dersler dijital içeriklerle zenginleştirilecek. LED ekran üzerindeki kameralar sayesinde el hareketleri de takip edilebiliyor ve böylece ekran, içerik göstermenin yanı sıra dokunmatik benzeri bir sistemle elle kullanılan bir tahta oluyor. Akıllı tahtanın üzerine Intel i3 işlemciye sahip bir PC entegre edilmiş durumda. Dolayısıyla internet bağlantısına sahip bir akıllı tahta ile standart bir PC ile yapabileceğiniz her türlü işlemi yapmak mümkün. Şu anda dünya genelindeki sınıfların sadece yüzde 9’u akıllı tahta teknolojisine sahip.
FATİH projesinin en çok konuşulan bölümü ise yaklaşık 14 milyon öğrenciyi tablet ve z-kitapla (zenginleştirilmiş kitap)buluşturacak olan tablet ihalesi oldu. Tablet ihalesinin 4 bin adetlik ilk kısmını 599 TL’lik e-tab teklifiyle General Mobile kazandı. Geçtiğimiz günlerde proje için belirlenen pilot okullardaki öğrencilere tabletleri dağıtıldı. Tabletler, yine FATİH projesi kapsamında geliştirilecek olan z-kitaplarla donatılacak. Böylece öğrenciler, dijital teknolojilerle donatılmış olan sınıflarda, ellerindeki tabletlerdeki z-kitaplarla eğitim alacak.
Öğrenmenin yeni şekli
Sınıfların, dünya standartlarının üzerinde bir teknolojiyle donatılması ve eğitimin dijitalleşmesi önemli bir soruyu da beraberinde getiriyor. Sınıfların dijitalleşmesi eğitim sistemini nasıl etkileyecek? Kalem kağıtla verilmeyen bir eğitim; dokunulmayan, ilk sayfasını yırtıp uçak yapamadığınız bir kitap ne kadar yeterli olacak? Aksi görüşler olsa da Stanford Üniversitesi Psikoloji Profesörü Philip Zimbardo, FATİH projesinin gerekliliğini destekleyen görüşlere sahip. Aşağıdaki video’da bu durum detaylı bir şekilde ifade ediliyor. (Video’nun tamamını izlemenizi tavsiye ederim ama yeterli vakti (!) olmayanlar 5:40’tan sonrasını izleyebilir)
Lisans eğitimi esnasında Psikoloji, Sosyoloji ve Antropoloji diploması alan Zimbardo özetle şunu diyor. Şu anda 21 yaşında olan bir erkek, o yaşına kadar yaklaşık 10 bin saatini bilgisayar oyunları oynayarak geçiriyor. Dijital evrende oluşturduğu ve içinde yaşadığı dünya, bugünkü gençlerin beyinlerini dijital bir şekilde kodluyor (digitally re-wired). Dolayısıyla geleneksel analog öğretim metodları, kara tahta ve tek yönlü bilgi akışı gençler için kelimenin tek anlamıyla “sıkıcı” kalıyor. Bu yüzden de Amerika’da her 9 saniyede bir öğrenci okulu bırakıyor.
Zimbardo’nun ilettiği bilgiler ışığında düşünüldüğünde, FATİH projesinin yeni nesil öğrenme metodlarını ve yeni nesil eğitim anlayışını, dünya ortalamasından hızlı bir şekilde Türkiye’ye getirmesi oldukça heyecan verici bir durum. Sosyal medyada geçirilen zaman, video içeriklerin gördüğü ilgi ve yeni teknolojilerin adaptasyonu ile dijtalleşme konusunda önemli istatistiklere sahip olan Türkiye, belki de FATİH projesiyle birlikte ilk defa bir treni yakalama telaşından kurtulup, yeni bir yaklaşıma öncülük eden ülkelerden olacak. Apple'ın iBooks 2 ile yaptığı eğitim hamlesi de dikkate alındığında FATİH projesinin önemi daha da belirginleşiyor.
