Türk web dünyasında önemli bir yer tutan Pilli Network yenileniyor. Kısa süre önce ortaklar arası hisse satışıyla Pilli'nin tek sahibi olan Hasan Yalçınkaya, dün Pilli Blog'da değişim başlıklı bir yazı kaleme aldı ve Pilli'nin kabuk değiştirmeye başladığını açıkladı.
Biz de Pilli'nin yıllardır sürdürdüğü gelir dağıtımı modelini bıraktığını ilk olarak paylaşalım. Bilindiği gibi Pilli blogları kazandığı reklam gelirinin %70'ini yazarlarına dağıtıyordu. Hasan Yalçınkaya bu modelin artık değer yaratmakta zorlandığını, bazı iç ve dış (haklı) sebeplere bağlayarak açıklamış. Sonrasında da Pilli'nin nasıl bir değişim yaşayacağına dair sinyaller vermiş.
Yalçınkaya, Pilli'nin altyapısını tamamen baştan yazacaklarını ve ilgi çekmeyen bazı blogların (içeriklerini ilgili başka bir pillinetwork sitesine devredip) kapanacağını aktarmış. Ardından da Reddit ve Digg tarzında oylamalı moderasyon mantığının kullanılacağını, daha sıkı spam ayıklaması ve daha çok editör müdahalesinin olacağı bir modele adım atacaklarını paylaşıyor.
Türkiye'de öncü ve başarılı projelerden biri olan Pilli, kullanıcı tarafından oluşturulan özgün içeriğe dayanan önemli bir model oldu. Umarım bu değişim sürecinde kullanıcıların katkısı artarak devam eder ve bir gün yazarlarına farklı gelir modelleri ile destek olmaya devam eder. :)
Pilli Blog'da yayınlanan değişim yazısının tamamı aşağıda bulabilirsiniz.
Sevgili pillinetwork yazarları,
En iyisi, kötü haberi hemen vermek: pillinetwork'te 5 senedir sürdürdüğümüz gelir paylaşımı modelini bırakıyoruz.
Neden?
pillinetwork'ün gelirlerinin %70'ini dağıttığı iş modeli, neresinden baksanız hatalı. Bu hatayı fazla düşünmeden yapmış olmamızın en büyük sebebi, pillinetwork’ü hiçbir zaman tam anlamıyla bir iş olarak göremeyişimizdi. Projeyi planlarken amacımız, kâr getirmese dahi kendi başına ayakta durabilen ve bize ihtiyacı olmayan bir bina inşa etmekti.
Fakat hem bizim başka projelere biraz erken yelken açmamız hem de Türkiye online reklam sektörünün pek de stabil olmayan işleyişi, pillinetwork’ün bağımsızlığını tam olarak kazanmasına bir türlü izin vermedi.
Ekip olarak vaktimiz artık 5 sene öncesi kadar bol ve ucuz değil. pillinetwork'ü kârlı bir girişim haline getirmek ve üzerine hak ettiği şekilde eğilebilmek için para dağıtmayı bırakmamız gerektiği ortada.
Bunun üzerine birkaç da aslında halledilebilir, ama tam birer baş belası dert binince bu kararı vermek bizim için kaçınılmaz oldu:
- Maliye, gelir gönderdiğimiz herkesin T.C. kimlik numaralarını ve ikâmet adreslerini doğrulamamızı ve ödeme makbuzlarına eklememizi istiyor.
- Google kendisi üzerinden elde ettiğimiz gelirin bizim tarafımızdan dağıtılmasını artık istemiyor.
- Yazı kalitesi genel olarak düşüyor. Birçok eski kullanıcımız bu durumdan şikayetçi. Biz bu şikayetleri, “Onca işimiz arasında ne yapabiliriz?”, “Demek ki talep bu tür içeriğe”, “Bırakın bu elit ayakları” gibi söylemlerle savuşturuyor ama bir yandan da için için utanıyorduk. Bu gidişi değiştirmenin doğru yolu bizce para ödemeyi, dolayısıyla sırf para için yazılmış, samimi olmayan içeriği yok etmek.
Bizi lütfen yanlış anlamayın. Elbette hâlâ harika yazılar geliyor ve bu yazıların dikkatimizi çeken ortak özellikleri para için değil sadece faydalı olmak için yazılmış olmaları. Zaten iyi içerik ya böyle, ya da profesyonel yazarlarla oluşuyor. Bizim seçtiğimiz model ise maalesef gurur duyacağımız kalitede içeriğin sürdürülebilir şekildeüretilmesini sağlayamıyor.
Bu gelir paylaşımı modelini tasarlarken kafamızda hep, senelerdir sitelerimizde harika yazılar yazan insanlara emekleri karşılığında kuru olmayan bir teşekkür edebilmek vardı. Oysa artık pillinetwork güzel yazılara ödül verebilen bir mecra olmak yerine, ödül alabilmek için yazılmış yazılar üreten bir mecra oldu.
Bu belki de evrensel bir sorun, bilemiyorum. Bizi bu hale Google getirmiş olabilir. Zira 5-6 senedir cüsseleri yüzünden uzay-zamanı büken gezegenler gibi Google’ın interneti büküşünü izliyoruz.
Google, içinde reklam göstereceği web siteleri arıyor. İnsanlar da, para verdiği için, ona bu içeriği hazırlıyorlar. Böylece (sadece o konuda gösterilecek reklam var diye) aslında kimseyi ilgilendirmeyen konularda bir sürü çöp içeriğin üretilmesinden sorumlu. Amerika’da içerik fabrikaları kuruluyor, işsiz metin yazarlarına 100 kelimesi $3.5’dan (elalemin çöpü bile bizden pahalı) belli kelimelerde “rank edecek” (aramalarda üst sıralarda çıkacak) yazılar yazdırılıyor. Hatta bu fabrikalardan bir tanesi geçenlerde 90 milyon dolara Yahoo’ya satıldı.
Tüm içeriğimiz, istisnasız bir şekilde anında çalınıyor. Hemen şimdi bildirgec.org’un en üstündeki yazıdan bir cümleyi Google’da arattırın, yazıları kendileri yazmışlar gibi davranan hırsızları göreceksiniz. Onlar da reklam gösteriyorlar. İçerikleri çalıntı olmasına rağmen ve şikayet edilmesine rağmen AdSense hesapları kapatılmıyor, zira trafik üretiyorlar. Bazıları belli kelimelerde bizim yazılarımızla bizden daha üst sıralarda çıkıyorlar.
Bir ay önce bir tanıdık, “hurda” kelimesinde “rank etmek”ten bahsediyordu. Artık buradan anlıyorum ki, bu iş yayıncılık ile uzaktan yakından alakası olmayan, bambaşka bir meslek haline gelmiş durumda.
2006 yılında verdiğimiz birkaç doğru karar ve “tüm yazılar özgün olacak” diye tutturmamız dışında bu yeni meslekte herhangi bir ustalığımız ve icra etmeye isteğimiz yok.
İşte tüm bu sebeplerin bir araya gelmesinin oluşturduğu kolektif darbe yüzünden, 5 sene 2 ay, 250.000 üzerinde yazı ve 4.000 farklı kişiye dağıtılmış 144.000 Amerikan dolarından sonra, gelir paylaşımını bu yazı itibariyle durduruyoruz.
Şimdi Ne Olacak?
Herhalde birikmiş paralarımız ne olacak diye düşünüyorsunuz. Eğer havale masraflarını karşılamayı kabul eder, IBAN'ınızı, T.C. kimlik numaranızı veikametgâh adresinizi doğru girerseniz hesabınızda kaç para var olursa olsun, göndereceğiz (unutmayın, bir de %17 stopaj düşülecek).
Hesabınızdaki miktar sizin için uğraşmaya değmeyecek bir tutarsa ya da kendinizi cömert hissediyorsanız, bu birikmiş geliri belirleyeceğimiz 5 STK’dan birine bağışlamayı da seçebilirsiniz. Buna biz de memnun oluruz, STK’lar da eminiz çok sevinirler.
Bir sonraki ödeme döneminde bu seçimi yapmanızı sağlayacak değişikliği hayata geçirmiş olacağız, hesabında gelir olan herkese bir davet e-postası göndereceğiz ve 1 Temmuz Cuma günü son ödemeleri yapmaya başlayacağız. Bundan sonraki 1 ay boyunca seçim yapma hakkı sabit kalacak. 1 Ağustos’tan itibaren havale/EFT trafiği duracak ve yeni dönemimiz başlamış olacak.
Yazılarım ne olacak diyorsanız, siz ne isterseniz o olacak. İsterseniz hepsini yayından kaldırtabilirsiniz ya da bir kopyasını alıp kendi blogunuza taşıyabilirsiniz. Yazılarınız sizin malınız. Ama burada bırakırsanız seviniriz.
Siteler yayın hayatlarına devam edecekler. Pek tutmamış olanlar, içeriklerini ilgili başka bir pillinetwork sitesine devredip kapanacaklar.
Sitelerin altyapıları baştan yazılacak. Belki bu arada bizim de yıllar önce denediğimiz, ama henüz kalabalıklaşamadığımız için hiç işlemeyen, Hacker News, Reddit, Digg, Slashdot gibi sitelerin kullandığı oylamalı moderasyon mantığını deneyebiliriz. Zira ofisimizi editörlerle doldurmak şu aşamada imkansız. Ama daha sıkı spam ayıklaması ve daha çok editoryal müdahale olacağı kesin.
İçinde bulunduğumuz durumu anladığınızı umuyor, çok çok teşekkür ediyor ve bu yeni dönemde de harika yazılarınızı bekliyoruz.
