Dijital platformların yaygınlaşmasıyla beraber elektronik kitap satışları da uçuşa geçti. Amerikan Yayıncılar Birliği'nin (Association of American Publishers – AAP) daha önce yayınladığı rapora göre Ocak 2011'de bir önceki yıla göre satışları %115,8 artmıştı. AAP'nin yeni raporu Şubat ayında e-kitap satışlarında rekor bir büyümeye ulaşıldığını gösteriyor. Son rapora göre ABD çapında e-kitap tüm kategorilerde satış birincisi oldu ve toplamda bir yıl önceki aynı döneme göre %202,3'lük artışa ulaştı.
Ocak Şubat aylarına bir arada bakıldığında ise elektronik kitap pazarının bir yıl önceki aynı döneme göre toplamda %169,4 artarak 164,1 milyon dolarlık satış rakamına ulaştığı görülüyor. 84 yayınevinden alınan veriler doğrultusunda hazırlanan raporda basılı kitapların ise Ocak Şubat 2010 dönemine göre 2011'in aynı döneminde satışlarının %24,8 oranında gerileyerek, satış rakamının 441,7 milyon dolarda kaldığı görülüyor.
Teknolojiyle daha yakın ilişkiler kuran kullanıcıların artmasıyla dijital kitapların satışlarının da yükselmesi son derece normal. Fakat asıl önemli olan nokta; bu artışın genel olarak kitap yayıncılığı konusunda ümit vermiyor olması. AAP'nin bir önceki raporuna göre Ocak 2010 ile Ocak 2011 basılı ve dijital kitap satışlarının toplamında %1,9'luk bir gerileme gözleniyor.
Şubat ayında bir önceki yıla göre satışları %36,7 artan sesli kitapların da (audio books) dahil olduğu dijital kitap pazarının artan satışları, düşük maliyet ve düşük etiket fiyatları nedeniyle genel olarak kitap yayıncılığı sektörünün cirosuna büyük bir etkide bulunmuyor. %1,9'luk gerilemenin açıkça gösterdiği bu durum, e-kitap sektörünün önünde hala çözüm bekleyen lisans ve yasal durumlarla ilgili düzenlemelerle değişebilir. Ayrıca geleneksel yöntemlere alışık olan yayıncıların dijital kitapların üretimi, pazarlaması ve satışı konularında kendilerini geliştirmeleri de sektördeki bu gerilemeyi dijital baskıların katkısıyla olumlu hale dönüştürebilir.
Türkiye'de E-Kitap
Türkiye'de bildiğiniz gibi Türkçe e-kitaplar yaklaşık 1 yıl önce, 15 Nisan 2010 yılında yaygın olarak idefix tarafından satışa sunuldu. Türkiye'de e-kitaplarla ilgili son durumu ise EBİ Genel Müdürü Mehmet İnhan'a sorduk. İşte idefix'ten rakamlar ve Mehmet İnhan'ın değerlendirmesi ile Türkiye ve e-kitap:
Türkiye’nin ilk e-kitap dağıtım platformu, bundan tam bir yıl önce idefix e-kitap dükkanı ile açılmış oldu. Geçen süre içerisinde 160 kadar yayıncı dijital yayıncılığa geçti,1450 kadar e-kitap satışa açıldı, 13,000 e-kitap satıldı.
iPad ve iPhone’lara 20,000 idefix/Kitaplık App yüklendi ve bu kullanıcıların %79’unun idefix’e ilk kez üye olduğunu görüyoruz. Özetle, akıllı cihaz kullanıcısı yeni bir okur profili doğuyor.
Bu bir yıl içerisinde biz üzerimize düşeni yaptık ve e-kitap teknoloji altyapısını çok büyük ölçüde tamamladık. Bugün her tür bilgisayara ve laptopa, Adobe uyumlu her marka e-ink ekranlı okuma cihazına, idefix/Kitaplık App ile iPad, iPhone ve Android tabanlı tablet ve akıllı mobil cihazlara yayıncıların e-kitaplarını dağıtabilir duruma geldik. Bu aydan itibaren Samsung Galaxy Tab cihazları, idefix/Kitaplık uygulaması hazır yüklü olarak dağıtılmaya başlanıyor. Bu gelişmelerle birlikte bu yıl sonuna kadar 100.000 üzerinde yeni potansiyel e-kitap okuru ve müşterisinin mevcuda eklenmesini bekliyoruz.
Bir yıl sonra geriye dönüp bakıldığında kitap sayısının bundan çok daha yüksek sayılara, en az on katına ulaşması gerektiği görülür. E-kitap okurları aradıkları popüler eserleri bulamıyorlar.
Türkiye’de her yıl otuzbinden fazla yeni kitap yayınlandığı düşünülürse, e-kitap konusunda yayıncılık sektörünün iyi bir sınav veremediği ortaya çıkıyor. Bunun bir nedeni yazar ve çevirmenlerden dijital yayın haklarının devri ve sözleşmelerle ilgili darboğaz. Bir diğer nedeni ise sektördeki eşgüdüm ve öngörü eksikliği.
Sonuçta, cihaz penetrasyonuyla birlikte hızla artan e-kitap talebine yayıncılar zengin bir seçki ve popüler eserlerle karşılık verememiş oluyor. Bu bence yazarlara ve okurlara haksızlık olduğu kadar aynı zamanda ticari bir kayıp.
Buna karşın, bu yıl tablet ve akıllı mobil cihazların pazardaki yaygınlaşma hızına paralel olarak e-kitap satışlarının da hızla artacağını sektörün de buna uyum sağlayacağını düşünüyorum.
