Yeni Bir İnternet Balonu Daha mı Geliyor?

ABD internet piyasasında yeni bir internet balonu (dot com bubble) olacağı yönünündeki konuşmalar bir süredir devam ediyor. Facebook çalışanlarının Secondmarket'te yüksek fiyattan sattığı hisseler sosyal ağ devini Ford, Visa gibi büyük şirketlerin değeriyle yarıştırıyor.

Zynga'nın sanal çiftlik ürünleri, Google'ın Groupon'la flörtü ve Twitter'ın sosyal medya büyüsü son 5-6  yılda kurulan şirketlerin değerini çılgınca yükseltiyor. Peki gerçek tabloda şirketlerin karı neyi gösteriyor?

İnternet piyasasına yatırımların hız kesmediği ve yatırım kaynaklarının giderek çeşitlendiği son bir kaç yıla bakıldığında yapılan değerlemeleri bulanıklaştırıyor. Google ve Facebook da yaptığı satın almalarla yeni girişimcilerin ekmeğine yağ sürüyor.

Girişim avcılarının hedefe ulaşma rekabeti henüz işin başındaki girişimlerin yüksek yatırımlar almasına neden olurken, iyi bir çıkış yapma isteğindeki yatırımcılar da bu dalgayı kendi lehlerine kullanıyor. Tüm bunların birleşiminde gerçeklerin ayağı yerden kesilmeye başlıyor.

Facebook'un halka açılmasıyla daha da yükselmesi beklenen bu bulanık değerlemelere herkes karamsar bakmasa da yeni pazarlara doğru açılan yelkenlerin bu balonu dağıtma çabası olabileceği akıllara geliyor. Bunların başında da şu anda ülkemiz geliyor.

Tek gerçek referans noktası olarak gelirler masaya yatırıldığında ise resmedilen değerlemelerin biraz yüksekten gittiği ve risklerin göz ardı edildiği kendini gösteriyor.

Wall Street Journal'ın derlediği tabloya göre 60 milyar dolar seviyesinde gezen Facebook, ilk 6 yılında 2 milyar dolar gelire ulaşmış durumda. Özellikle son yıllarda gelirleri yükselen Facebook, bu açıdan Yahoo ve eBay'i geride bırakıyor.

İnternet balonunda pay sahibi olan Zynga ve Groupon'un gelirlerine bakıldığında ise fiziksel dünyayla temas halindeki Groupon'un en hızlı isim olduğu, sanal para satışıyla gerçek dünya zengini olan Zynga'nın 2. hızlı balık olduğu göze çarpıyor.

Bu bilgiyle değerlemelere tekrar döndüğümüzde, geleceğe dönük pozitif öngörülerin ağır bastığını söyleyebiliriz. Girişimciliği biraz Amerikan Rüyası'na benzettiğimi burada da söylemek istiyorum ve balonun patlamayan tarafında olmak için en azından bir ayağımızı yere sıkı sıkı basmamız gerektiğine inanıyorum.

Görsel Kaynak: Guardian