Açıklama: Yavuz Selim ŞEN, Çin'de bir danışmanlık firmasında perakende üzerine pazar araştırmaları ve pazar giriş stratejileri hazırlamaktadır, aynı zamanda Cingunlugu.com'u yazmaktadır. Bu yazısı konuk yazar olarak Webrazzi'de yayınlanmıştır.
Bir çoğumuz için kaf dağının ardında olan Çin, genel ve internet nüfusu olarak dünyanın en büyük ülkesidir. Zenginleşen nüfusu sayesinde iç pazarda artan tüketim çılgınlığı, e-ticaret sektörünü de canlandırmıştır. Aşağıda daha da detaylı değineceğimiz e-ticaret pazarı 2009 yılında 39.9 milyar USD olmuştur, 2013 yılında da pazarın 1 trilyon RMB yani 151 milyar USD olması beklenmektedir. Bu yazımızda Çin e-ticaret pazarına genel bir bakış atacağız.
Iresearch'a göre Çin perakende pazarı 2009 yılı için 263 milyar RMB (39.9 milyar USD). 2010 yılının ilk yarısında %114.8 büyüyen Çin online perakende pazarı, 2010 yılının ilk çeyreğinde %114.8, ikinci çeyreğinde %97.5 büyüdü. Çin online perakende pazarı, 2010 yılının ilk çeyreğinde 100.6 milyar RMB (15.2 milyar USD), ikinci çeyreğinde ise 111.2 milyar RMB (16.8 milyar USD) oldu. Genişleyen internet nüfusu Çin online perakende pazarının büyümesindeki en büyük etken.
Çin'de İnternet Kullanımı
Çin İnternet Ağı Bilgi Merkezine (CNNIC) göre, Çin internet nüfusu 2009 yılı sonunda yıllık %28.9 oranında artarak 384 milyon kişiye ulaşmıştır. Çin'in internet nüfusu, ABD ve Japonya'nın internet popülasyonundan daha fazladır. 2010 yılının ilk döneminde 420 milyon'a ulaşan Çin'in internet nüfusu, 2010 yılının sonunda 450 milyon kişiyi geçmiştir. Çin nüfusunun %33'ü internet kullanır hale gelmiştir.
Çinli kullanıcılar için internetten alışverişin bir diğer avantajı, internetteki fiyatların daha şeffaf olması, kırsal bölgelerde mağazalarda satılmayan ürünlere ulaşılabilme olanağının olmasıdır. 2004 yılında online alışverişte kişi başı harcama 240 RMB (36.4 USD) iken, 2009 sonunda bu rakam ona katlanmış ve 2400 RMB (364 USD) olmuştur.
Tüm bu şaşırtıcı rakamlara rağmen pazar için hala erken olduğu düşünülüyor. 2009 yılında perakende satışların %2 sini oluşturan online perakende sektörünün, 2013 yılında perakende satışlarından %5 pay alacağı ön görülüyor.
Genç ve Bayan Tüketiciler Kitlesi
CCNIC'ye göre Çin'de online alışveriş yapanların %80'inini 30 yaş altındaki tüketiciler oluşturuyor. Gençler ebeveyinlerden daha fazla online alışverişi kucaklama eğilimindeler. CCNIC'nin yapmış olduğu son araştırmaya göre online alışveriş penetrasyonunun genç profesyoneller ve üniversite öğrencileri arasında en yüksek olduğunu görülüyor. Sırasıyla genç profesyoneller %49, üniversite öğrencileri %39 oranında online alışveriş yapıyor.
Çin'de interneti sık kullanan kesimin (Netizens) %53'ünü erkekler oluşturuyor. Ancak kadın kullanıcılar internetten alışveriş konusunda daha istekli. 2009 yılı CCNIC'nin raporuna göre Netizens kadınların %61.5'i internetten alışveriş yaparken, Netizens erkeklerin %38.5'i alışveriş yapmaktadır. Kadın kullanıcılar C2C ve B2C sitelerinin büyük müşterileridir, Taobao ve Paipai gibi.
Birinci Kademe Şehirler Ön Planda
Taobao tarafından yapılan araştırmaya göre en fazla alışverişi Şangay şehri yapmaktadır. Mayıs 2009 ile Mayıs 2010 tarihleri arasındaki verilere dayanarak yapılan araştırmada, online harcama yapan ilk 10 şehir şu şekilde sıralanıyor; Şangay, Pekin, Shenzhen, Hangzhou, Guangzhou, Nanjing, Suzhou, Tianjin, Wenzhou ve Ningbo.
Ancak orta ve batı Çin'de düşük katmanlı şehirlerin büyüme potansiyeli göz ardı etmemek gerekir. Taobao'ya göre en hızlı gelişme potansiyelini orta ve batı Çin'deki düşük kademeli şehirler oluşturuyor.
Giyim, Çanta ve Aksesuar Revaçta
Iresearch'a göre giyim, çanta ve aksesuar kategorisi, Çin'in en popüler online alışveriş kategorisini oluşturuyor. Online alışveriş yapanların %35'i giyim, çanta aksesuar, %15.2 si kitap, görsel ve işitsel ürünler, %10.5 'i sanal kart, %8'i kozmetik ve cilt bakım ürünleri, %6.1'i de IT ürünleri satın alıyor.
Bir sonraki yazımda, Çin C2C ve B2C pazarındaki rekabet alanları ve pazar payları, yabancı yatırımcılar için kritik noktalara değineceğim.