İnternetin derinleşmesi ile sosyal ağlar ve arama motorlarında yaptığımız aramalar oldukça önem taşıyor. Türkiye'de olukça baskın olan Google'ın arama raporu Zeitgeist 2009'u daha önce paylaşmıştık. Youtube, Facebook ve özellikle Twitter için 2009 yılı önemli bir yükseliş ile geçti ve onların da trend sonuçları açıklandı. Microsoft'un çıkış yapan yeni nesil arama motoru Bing ve Yahoo'dan da arama sonuçları gelince bunları birarada sunmak istedim. Bakalım YouTube, Facebook, Twitter, Bing, Yahoo, Hitwise ve Norton verilerine göre 2009'da web dünyasında neler dönmüş;
1-Youtube: Arama yoğunluğu bakımından ABD'de Google'ı takip eden Youtube'un ilk kez hazırlamış olduğu yıl sonu arama raporu aylık olarak listelenmiş. Yılın en çok aranan kelimelerinde Michael Jackson 2 aya damgasını vururken, Obama'nın göreve başlaması, Christian Bale, Usain Bolt, Kayne West ve Tiger Woods da listeye giren ünlü isimler. En çok izlenen video Susan Boyle'nin olurken David After Dentist ve JK Wedding Entrance Dance'i Youtube'a erişebildiğini düşündüğüm sizlerin izlemenizi tavsiye ederim.
2-Facebook: En büyük video ve fotoğraf arşivlerinden birine sahip olan Facebook'un bu listede yer alması da kaçınılmazdı ancak Facebook arama sonuçları açısından değil, durum güncellemeleri üzerinden 2009'un trendlerini açıklamış. Profillerde paylaşılan anlık durum değerlendirmelerine göre 2009'da Facebook uygulamaları (Farmville, Farm Town, Social Living), günlük hayattan Tweetleri derleyen FML ve Domuz gribi (Flu, Swine Flu, H1N1) ilk 3 sırayı paylaşmış.
3-Twitter: Web dünyasına ani bir giriş ve hızlı bir yükseliş gösteren Twitter özellikle gerçek zamanlı olarak trendlerin analiz edilebildiği bir alan oldu. Twitter'ın analiz ekibinden Abdur da bize 2009'un Twitter gözüyle trendlerini listelemiş. Kategori bazında verilen sonuçlarda Obama ve Michael Jackson yine liste başı olmuş. Bizi ilgilendiren teknoloji trendlerinde ise Google Wave, Snow Leopard, Tweetdeck ilk 3 sırayı almış, Windows 7 ise 4. sırada kalmış. Twitter hash etiketlerinde ise #musicmonday, #iranelection, #sxsw üçlüsünü #swineflu (domuz gribi) takip ediyor. - Bakarsınız önümüzdeki yıl Webrazzi/Webrazzi Gündem Hash etiketleri (#webrazzigundem, #wgundem, #webrazzi) de bu listeye girer. :)
4-Bing: Bir arama motoru olması açısından daha detaylı bir sonuç umduğum Bing'in 2009 raporu biraz basit kalmış. Çok farklı sonuçlar sunmasa da yine de Bing gözüyle de trendleri görmüş olduk. Michael Jackson, Twitter ve Swine Flu Bing'in zirvesindeki ilk 3 arama. Ünlülere dair ise Perez Hilton, Robert Pattinson ve Megan Fox için bir sonuç açıklanmış. Umarım 2010 arama sonuçlarını Bing'in Genel Müdürü'nden değil bu konuya eğilen bir ekip çalışanından daha geniş bir şekilde alırız.
5-Yahoo: 2009 trendlerine en mükemmel bakışı ise Yahoo getirmiş. Özel hazırladığı 2009'a bakış sayfasında bir de video sunan Yahoo, en çok arananlar, vedalar, yeni şöhretlerle beraber blog ve online medya için de bir başlık ayırmış. 2009 yılının arama sonuçlarında ilk sıra yine Michael Jackson'a ait. İkinci sırada Twilight, 3. sırada ise WWE (Amerikan güreşleri) var. Bilim kategorisinde yine H1N1 virüsüne rastlasak da arka sıralarda iklim değişikliği ve Bermuda şeytan üçgeni gibi sonuçlar var. İnternet ve teknoloji tarafında Facebook, Twitter, Hulu, Bing ve iPhone sıralanırken, 6. sırada LinkedIn 10. sırada ise Kindle var. Bloglara dair ise Michael Jackson'ın ölüm haberini yapan TMZ, Drudge Report ve Perez Hilton var. Daha farklı 2009 trendlerine de yer veren Yahoo'nun sunduğu ekstralar arasındaki 2009'un Flickr derlemesine bakmanızı tavsiye ederim.
6- Hitwise: Hitwise'ın raporu, 2009'un en popüler ilk 10 aramasını listelemiş. 2008 ile kıyaslandığında Facebook'un 10'dan 1 numaraya çıkışının yanında 2009'da Twitter'ın yer almaması şaşırtıcı. 2009 sonuçlarına göre Facebook'un toplam aramalardaki payı %1.09, MySpace'in %1.02 , Yahoo'nun %0.95, Google'ın %0.63 olmuş.
7- Norton: Antivirüs uzmanı Norton ise çocukların 2009 yılı için popüler ilk 100 aramasını listelemiş. Buna göre çocukların ilk 5 popüler araması YouTube, Google, Facebook. 11. sırada Wikipedia'yı ve 12. sırada MJ'yi görmek güzel olsa da ilk 5'i tamamlayan arama kelimeleri Seks ve Porno olmuş. 0-18 yaş aralığındaki çocukların sonuçlarında ilk 3 kendi arasında değişirken cinsiyet ve yaşlara göre sonuçlarda belirgin farklılıklar var.
Bu sonuçlardan kabaca dünyanın nelerle ilgilendiğini görmüş oluyoruz ve anlaşılıyor ki internet ölçümlenebilir olmasıyla geleneksel medyadan daha iyi nabız yokluyor.
Ülkemizin popüler servisleri de benzer listeler yaparlarsa inanıyorum ki oldukça keyifli sonuçlar çıkacaktır. Eğer bu tür listeler yapacak girişimler varsa bizimle iletişime geçebilirler.
