Mint'in yaratıcısı Shaun Inman ile Webrazzi okurlarına özel bir röportaj gerçekleştirdim. Shaun girişimleriyle, tüm işlerini tek başına halletmesiyle ve sıradışı tarzıyla dikkat çeken, başarılı ninja isimlerden biri.
İnternet onu popüler girişimi, online istatistik servisi Mint’den ve başarılı icadı IFR (Inman Flash Replacement) 'dan tanıdı. sIFR (scalable Inman Flash Replacement) teknolojisine giden yolda da Inman’ın izi var. Başarılı ve aykırı bir yeni medya tasarımcısı ve programcısı olan Shaun’un 1999 yılında başlayan serüveni...
Sinan: Kaç yıldır çalışıyorsun Shaun?
Shaun: 1999 den bu yana web siteleri tasarlıyorum ve online tüm tartışmaları takip edip, katılım göstermeye çalışıyorum. Ancak 2001 'den bu yana profesyonelim diyebilirim.
Sinan: Bize biraz hikayenden bahseder misin?
Shaun: (Sinan sanırım bu cevap biraz uzun oldu. :) )
Hikayem sanat ve tasarım kolejine katılmamla başladı. (Savannah College of Art and Design) Bu süre zarfında CD tasarlamaya merak saldım. Bilirsin bu o zamanlarda popüler olan bir şeydi ve özellikle David Carson’un Nine Inch Nails grubunun ilk albümleri için yaptığı tasarımlardan etkileniyordum.
SCAD’da ki acemilik yıllarımda Grafik Tasarım profesörümün vizyoner biri olduğunu şimdi anlıyorum. O zamanlarda ileride internet’in ne kadar kıymetli olacağını aklıma yerleştirmeyi başarmıştı. Yıl 99 olduğu için SCAD görselleri photoshop ile bölüp dreamweaver 101 ile tablolara yerleştirmekten ve flash ve director’da skip intro yapmaktan ötesini öneremiyordu. O yıllarda sert bir çıkış yaptım ve Bilgisayar Bilimleri’nde okuyan birkaç arkadaşın desteğiyle kendimi kitaplara verdim. (O'Reilly)
Giriş seviyesi HTML ile başladım ve WYSIWYG editörlerin ürettiği iğrenç HTML den kurtulmayı öğrendim. Sonrasında Javascript’e merak saldım ve onun üzerine gittim. 2001’de mezun olduğumda JavaScript & ActionScript in eski versiyonları ve PHP & MySQL üzerinde giriş seviyesi bilgim vardı.
Bu öğrenme sürecinde bir çok tartışmaya dahil oldum ve kendimi deneyebileceğim işler yaptım. Basitçe bir forum sistemi ve pre-blog diyebileceğimiz bir haber sistemi gibi basit modeller üzerinde çalıştım. Designologue.com’u da bu zamanlarda başlattım.
Okuldan sonraki bir yıl Zeldman' ın Designing with Web Standards kitabı eşliğinde kızarmış gözlerle web standartlarına merak saldım. Bu süreçte XHTML standardında ün sahibi bir mecra olan CSS Zen Garden’a birkaç tasarım gönderdim.
Sıra kişisel sitemi yeniden tasarlamaya geldiğinde mevcut fontların web tipografisinden ve görsel yer değiştirme (image replacement) tekniklerinden tatmin olamadım. ESPN.com’daki başlıkların Flash ile verilmesinden esinlenerek Flash, ActionScript, JavaScript ve HTML üzerine tüm bildiğimi kullanarak yeni bir metod yaratmak için çalıştım. Pek de mütevazi bir ismi olmayan bu işin adı “Inman Flash Replacement” oldu. Ben bu isim için “FIR” den yani “Fahrner Image Replacement” adından esinlendim.
Alandaki tek çalışma olmamasına rağmen IFR çokça bilinen bir metod oldu ve fazlasıyla esnek olan son hali sIFR bugün bir çoğumuz tarafından kullanılan bir standart. (Mark Wubben hala sIFR metodu üzerinde çalışıyor.)
Designologue'daki etkileşim , CSS Zen Garden’da yayınladığım bedava temalarım ve IFR'a olan yoğun kullanıcı ilgisi yüzünden web sitemi öneren siteler ve ziyaretçilerimin profillerini merak etmeye başladım. Bu merak beni ilk ismiyle ShortStat son ismiyle istatistik servisim Mint’e kadar getirdi.
Mint’in ilk versiyonunu yayınlayana kadar TechTarget.com ve Silverpoint.net için tam zamanlı tasarımcı, yapımcı olarak çalıştım. Yanı sıra freelance olarak birçok tasarım ve yazılım projesi de yaptım.
Mint tam bir sürpriz başarı. İlk versiyonda en büyük hayalim buzdolabımı ve arabamın deposunu ayda bir kere doldurabilmekti. Silverpoint’ten ayrılırken garanti olması için kendime birkaç freelance iş ayarlamıştım fakat Mint'in beklenmedik başarısı tüm bu işleri iptal etmek zorunda bıraktı beni. Artık tamamen Mint müşterilerine destek verip onu geliştirmek için vakit harcayabiliyordum. Mint gibi bir ürünüz varsa kendi siteniz dahil bir çok farklı projeye vakit ayırabiliyorsunuz. Bunları şöyle sırayabiliriz. Shauninman.com, Pixel Portraits, Shortwave, Horror Vacui ve yakında çalışmaya başlayacak olan Fever.
Sinan: Hangi adımın için “kariyerimin en iyi adımı” diyebilirsin?
Shaun: Bana göre hayatımın en önemli adımı işlerin karışıklığından sıkılmadan bu sektörde çalışmaya devam etmekti. Neye tutkulu olduğuma karar vermek üniversitemin üç buçuk yılına maloldu. Mezuniyetten önce olduğu gibi sonra da okumaya ve denemeye devam ettim. Eğer ikinci en iyi adımdan bahsetme imkanım olursa; toplulukla birlikte hareket edebilme. Başardıklarımın büyük bir bölümü içinde bulunduğum ve platform sağlayıcısı olduğum tüm online topluluklarda sadece bir izleyici değil katılımcı olarak yer almamdı.
Sinan: Girişimlerinde hem tasarım hem yazılım kısmını tek başına yürüttüğünü biliyorum. Bunu nasıl yapıyorsun? İki işi birbirinden nasıl ayırabiliyorsun?
Shaun: Yaptığımı sanmıyorum. Bu bir halka gibi. Programlama limitleri, online tasarımın hudutlarını belirler. Tasarım fikirleri, programlamada yeni çözümler üretmek için ilham kaynağı olurlar. Tasarım ve programlama herkesin inandığı gibi birbirinden tamamen ayrı değildir. İkisi de problemi çözmeden önce anlamanızı gerektirir. İkisi de insanlarla veya bilgisayarlarla iletişim gerektirir. Programlamaya karşı tasarım kabul edildiğinde fark yalnızca konuştukları dildir.
Duruma göre değişse de ben çokça Photoshop kullanıyorum. TextMate ve Transmit de sürekli bilgisayarımda açık. Projelerimden birine bir özellik eklemek istediğimde gözümü karartıp TextMate e geçiyorum. Dolar işaretleri, parantezler ve noktalı virgülden sıkıldığımda Photoshop’a geri geçiyorum.
Sinan: ”Tamamen başarısız” diyebileceğin bir işin oldu mu? Biraz anlatır mısın?
Shaun: Başarısızlık konusunda bile biraz kısmetliydim sanırım. Kendi işlerim için bir projenin gidişatı hoşuma gitmiyorsa “başarısız” olmadan onu durdururum. Benim aklımda keyifsiz yer eden tek proje ShortStat 2'dir. Veritabanı modellemesinde ki bir hata yüzünden teoride mükemmel çalışması gerekirken veri arttıkça veritabanı sağlıklı çalışmamaya başlamıştı. Burada müdahale edip veritabanı performansını artırmak için neler yapmam gerektiği konusunda çok şey öğrendim. Bahsettiğim gibi başarısızlık konusunda bile kısmetliydim. Evrim geçirmiş haliyle Mint çok daha sağlıklı bir veritabanı şemasına ve performansına sahipti.
Sinan: İşlerinde kullandığın altyapı ile ilgili konuşursak…
Shaun: Kendi yaptığım bir PHP framework kullanıyorum. MVC yapısının biraz evrim geçirmiş hali diyebiliriz. Ben adına Bookend koydum. Daha az katı çizgileri olan bir yapı ve benim tasarımcı-programcı hybrid zihnime tam uyuyor.
Sinan: Cidden yalnız başına mı çalışıyorsun? Yoksa destek aldığın profesyoneller oluyor mu?
Shaun: Aslında sadece benim. Eşim Leslie Jensen-Inman da bir tasarımcı. Aynı zamanda bir eğitmen. Onunla birlikte onlarca yetenekli arkadaşımla birlikte tartışma imkanım oluyor. Benzer zihinli insanlara fikirlerimi fırlatmak işlerim için çok önemli. Leslie ile aynı üniversitedeydik. İkimizde tasarımcıyız ve tasarım çok göreceli bir meslek kolu. Birbirimizi yorumlayıp anlama konusunda diğer çiftlerden biraz daha şanslı olduğumuzu düşünüyorum.
Sinan: Mint in son durumu ilgili ne düşünüyorsun?
Shaun: Mint’in 2005 de ki ilk versiyonundan sonra Mint yüzlerce, binlerce insan tarafından kullanılmaya başlandı. Mint’in profesyonel servislerden, müzik gruplarına ve hatta çocuklara kadar çok geniş bir kullanıcı kitlesi var. Bugün aynı anda profesyonel bir ajans tüm müşterileri için Mint kullanırken diğer tarafta bir tek blogu olan bir çocuk doğum gününde Mint lisansı hediye alıyorsa bazı şeyler oturmuş demektir.
Sinan: Son girişimin Feedafever.com hakkında biraz bilgi sızdırsak? :)
Shaun: Şimdilik bu soruyu geçiyorum ;)
Sinan: Son olarak, iPhone uygulamalarına olan merakını duydum. Nasıl gidiyor?
Shaun: Geçtiğimiz Şubat ayında ilk iPhone uygulamam olan bir oyun yayınladım. Özgün bir strateji oyunu. İsmi Horror Vacui. Uygulama geliştirme süreciyle ilgili blogumda ara ara bahsettim. iPhone uygulaması geliştirmekle ilgili birkaç şey söylemek gerekirse... Bilmiyorum çok garip :) . Sunucu taraflı bir internet programcısı olarak Cocoa tabanında yolumu bulmakta bazen zorlandığımı söyleyebilirim.
Bakma böyle söylesem de yeni oyunumu planlamaya başladım bile. Bu yeni iPhone oyunum Horror Vacui'den çok daha detaylı ve gelişkin olacak. Ne söyleyebilirim, hâlâ iPhone için uygulama geliştirmeye devam ettiğime göre sanırım acıdan zevk alıyorum :p
Sinan: İçten yanıtların için teşekkürler Shaun.
Shaun: Ben teşekkür ederim. Webrazzi okurlarına ve Türkiye’ye sevgiler!
- Doğrusu Shaun’un profilinin özellikle yeni gelişen bir pazar olan Türk internet sektörü için iyi bir örnek teşkil edeceğini düşündüm ve böyle bir röportaj gerçekleştirdim. Webrazzi okurlarına özel, seçilmiş isimlerle yapacağım röportajlarım devam edecek.
