Politikod'un üçüncü bölümü yayında: Teknoloji ve politika kesişiminde Çin

Teknoloji dünyasıyla politikanın kesiştiği konulara değinen Politikod'un üçüncü bölümü yayınlandı. Webrazzi genel müdür yardımcısı Ahmet Buğra Ferah ile Ussal Danışmanlık Yönetici Ortağı Ussal Şahbaz'ın birlikte hazırladığı serinin bu haftaki konusu Çin idi. Programda, teknoloji ve politika kesişiminde ülkenin durumu ele alındı.

Ussal Şahbaz, geçen haftalarda Çin’de olduğunu ve Dünya İnternet Kongresi’ne katıldığını söyleyerek sözlerine başladı. Ussal Şahbaz, "Konferansın temel konusu yapay zeka idi. Bir taraftan Covid-19 pandemisinden sonra Çin’de yapılan ilk etkinlikti" diye konuştu.

Ferah, Çin’de hem yapay zeka hem de diğer teknolojilerin dünyadan farklı biçimde geliştiğini ve bu gelişim hızının ve yönünün önemli olduğunu söyledi. "Finansal teknolojiler, e-ticaret gibi alanlarda bazı şeyleri çok hızlı yaptı. Ama Çin, her şeyi kısıtlıyor. Dış dünyaya kapalı. Ama buna karşılık teknoloji sektöründe inanılmaz bir noktada. Sektöre yön veriyor. Bu ikilem nasıl oluyor?" ifadelerine yer verdi.

Ussal Şahbaz ise bunun tarihsel nedenleri olduğunu söyledi ve sözlerine şöyle devam etti: "Google, Instagram gibi platformlara erişim yok. İşin bir boyutu. Ödeme konusunda da zorluklar da var. Ülkede ödemeler için iki tane QR kod var. Dünyanın en büyük e-ticaret firması olan Alibaba’nın Alipay’i bir de Tencent tarafından işletilen bir mobil ödeme hizmeti WeChat Pay bulunuyor. Yani bütün ödemeler QR kod altyapısı üzerinden dönüyor. Eskiden kredi kartı alan yerler yabancı ülkelere ait olan kredi kartlarını almayı bırakmış. Bunun nedeni komisyon giderinin fazla olması. Peki niye bu iş dünyanın hiçbir yerinde bu kadar gelişmedi de burada gelişti? Çünkü geçmişte kredi kartı altyapısı çok zayıftı. Her şey nakit para üzerinden dönüyordu. Burada da sahte para problemi vardı. Bu iş o kadar büyüdü ki Çin’de kredi kartı işini atlayarak bir sonraki aşamaya geçti. Artık her şey QR kod ile yapılıyor."

Şahbaz, bunun nedenini açıklayarak "Çin, bizden farklı bir ölçekte. Ülke 1,4 milyar kişi. Kişi başına milli geliri Türkiye ile aynı seviyeye geldi. Buna göre oluşturduğu çok büyük bir veri var. Bir taraftan ülkede kişisel verileri koruma zayıf. Bu yüzden veriler herkesle cömertçe paylaştı. Devlet ve büyük şirketler de bu verileri elde ediyor. Dolayısıyla ülkede Amerikan şirketlerini dışarıda tutarak başka bir İnternet ekosistemi geliştirmek mümkün oldu. Dünyada başka bir ülkenin yapabileceği bir şey değil" diye konuyu detaylandırdı.

Bunun üzerine Ahmet Buğra Ferah, otoriter ülkelerde belli sınırlarda yaratıcılık ve teknolojinin öldüğünü belirtti. Burada destekleyici unsurun ne olduğunu merak ettiğini söyledi.

Çözülememiş en büyük bilmece: Çin

Ussal Şahbaz, "Bu dünyadaki çözülmemiş en büyük bilmecelerden biri. Batı tarzı düşünme sisteminde özgür düşüncenin olduğu yerde inovasyonun gelişeceği konuşulur. Ama acaba gerçekten böyle mi? Çin, bir şeyi çok büyük ölçekte üretip o üretimi iyi öğrenip üründe küçük değişiklikler yapmayı bence çok iyi beceriyor" diye cevap vererek bunu örneklerle açıkladı.

Çin'in elektrikli araba piyasasında liderliğe doğru ilerlediğini kaydeden Şahbaz, yapay zeka sektöründe de aynı ivmeyi yakalayacağına inandığını belirtti. Teknoloji devi Alibaba'nın kurucusu Jack Ma, 2020 yılında Çin hükümetini kızdıran sözlerinin ardından ortadan kaybolmasına da değinen Şahbaz, iş insanın hayatıyla ve Çin'in ona karşı aldığı tavırla ilgili detayları paylaştı. Ayrıca Çin Kültür Devrimi ile ilgili görüşlerini de aktardı.

Ahmet Buğra Ferah, Çin'in kendi içinde sınırları ve engelleri olduğunu diğer taraftan ABD'nin ülkeye sıklıkla uyguladığı yaptırımları hatırlattı. Çin'in bu  noktada nasıl büyüdüğünü sordu. Ussal Şahbaz da bu konuyu detaylı anlatarak sözlerine son verdi.