E-ticaret yönetmeliğinde Danıştay tarafından yürütmesi durdurulan maddeler

Geçtiğimiz yılın son çeyreğinde, "yeni e-ticaret yasası" fazlasıyla gündemimizdeydi. Daha sonra yeni yasa, 29 Aralık 2022 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı ve 1 Ocak 2023'te yürürlüğe girdi. Bu süre zarfında, özellikle büyük e-ticaret platformları yeni yasadan fazlasıyla etkilendi. Hatta Trendyol, yeni e-ticaret yasası nedeniyle Trendyol Cüzdan para yükleme dahil birkaç hizmetini durdurdu.

Bizler belki ilk bakışta fark etmesek bile, e-ticaret platformları bu yönetmeliğin bazı maddelerinden olumsuz bir şekilde etkilendiler. Bu arada yönetmeliğin yayımlanmasının hemen ardından yürütmenin durdurulması ve iptali için dava açıldı. Bu nedenle Danıştay 10. Dairesi, yürütmenin durdurulması talebini değerlendirdi ve oy birliğiyle çok sayıda maddenin yürütmesini durdurdu. Öte yandan yürütmenin tamamen durdurulması da gündemde. Eğer bu gerçekleşirse, söz konusu talep yine Danıştay 10. Dairesi tarafından karara bağlanacak. Yürütmenin tümden iptali hakkında Anayasa Mahkemesi’ne açılan davanın ise önümüzdeki günlerde sonuçlanması bekleniyor.

Gelelim, hangi maddelerin durdurulduğuna.

Öncelikle Bankacılık Kanunu, Sigortacılık Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu gibi kanunlar kapsamında faaliyette bulunan belirli kurumların Yönetmelik kapsamında elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (e-ticaret platformlarını işleten şirket) ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcı (e-ticaret platformundaki satıcı) kabul edilmemesine ilişkin Yönetmeliğin 2/2 maddesi durduruldu. 

Yönetmeliğin, 4/1 maddesinde yer alan (i) ekonomik bütünlük, (ii) platformlar ve platformlara ilişkin belli parasal eşikler kapsamında yapılan orta, büyük, çok büyük platform sınıflandırmaları, (iii) elektronik ticaret hacmi, (iv) satıcılar ve satıcılara ilişkin belli parasal eşikler kapsamında yapılan orta, büyük, çok büyük platform sınıflandırmaları, (v) net işlem hacmi ve (vi) toplam satış hasılatı tanımlarının yer aldığı düzenlemeler de durdurulan maddeler arasında yer alıyor. 

Yalnızca çok büyük platformlar açısından getirilen; (i) ekonomik bütünlüğü içerisinde yer alan finansal kuruluşların kredi verme gibi hizmetlere ilişkin imkan sağlamasına, (ii) ekonomik bütünlüğü içerisinde yer alan elektronik para kuruluşlarınca çıkarılan e-paraların kullanılmasına imkan sağlamasına ve (iii) 6493 sayılı kanun kapsamında sınırlı ağ istisnası ile e-para lisansı almadan verebilecekleri hizmetleri sunmasına ilişkin yasak getiren Yönetmeliğin 25. maddesi de durduruldu. Bu özellikle büyük pazar yerleri için önemli bir gelişme diyebiliriz. Zira daha önce Trendyol'u ilgilendiren maddelerden biri de buydu.

Durdurulan diğer maddeler ise şunlar:

• Platformların satıcıların tanıtıcı bilgilerine ilişkin gerçekleştirmesi gereken doğrulamaya ilişkin detaylar ve bu doğrulamanın yapılmaması halinde alınması gereken aksiyonların yer aldığı Yönetmeliğin 6/3 maddesi
• Yönetmeliğin 10. maddesinde yer alan platformların hukuka aykırı içerikleri yayımdan kaldırmasına ilişkin düzenleme
• Yönetmeliğin Fikri ve Sınai Mülkiyet hakkı ihlal durumlarında, platformlara şikayet başvuruları yapılırken izlenmesi gereken yöntem ile platformların bu başvuruları değerlendirirken alması gereken aksiyonların yer aldığı 12. maddesi, şikayet başvurularına karşı itiraz etmek isteyen satıcıların başvuru yöntemlerinin düzenlendiği 13. maddesi ile başvurunun nasıl sonuçlandırılacağına ilişkin 14. maddesi
• Platformların, satıcılar ile imzalayacağı aracılık sözleşmesinde yer alması gereken asgari unsurların düzenlendiği Yönetmeliğin 15. maddesi
• Aracılık sözleşmesi hükümlerinin platformlar tarafından değiştirilmesi durumunda platformlar tarafından uyulması gereken kural ve sürelerin düzenlendiği Yönetmeliğin 16. maddesi
• Platformların sunduğu aracılık hizmetini hangi hallerde kısıtlayabileceği, askıya alabileceği yahut sonlandırılabileceğine ilişkin düzenlemelerin ve bu hususlarda platformların uyması gereken kuralların yer aldığı Yönetmeliğin 17. maddesi
• Platformların kendilerine ait pazaryerlerinde kendi markalarını taşıyan malları satamayacaklarına, farklı sayfalarda satılması halinde ise bu sayfalar arasında erişim verilemeyeceğine ilişkin Yönetmeliğin 19. maddesi
• Bazı eşikleri aşan platformların her sene bir “mevzuata uygunluk raporu” hazırlaması gerekliliğine ve ilgili rapor içeriğine ilişkin düzenlemenin yer aldığı Yönetmeliğin 24. maddesi
• Yalnızca çok büyük platformlar açısından getirilen bir diğer kısıtlama olan posta ve taşımacılık hizmetlerini kendisine ait olmayan platformlarda sağlayamayacaklarına ilişkin Yönetmeliğin 26. maddesi
• Ayrıca, yine yalnızca çok büyük platformlar açısından getirilen, platformların kendi pazaryerleri üzerinden mal ve hizmet ilanlarının yayımlamasını ve pazaryeri faaliyeti ile ilan faaliyetlerini sağladığı sayfalar arasında erişim imkanını kısıtlayan Yönetmeliğin 27. maddesi
• Yalnızca, büyük ve çok büyük ETAHS’ler açısından getirilen reklam harcamalarında getirilen kısıtlamalar ile, nelerin reklam harcaması olarak kabul edileceğinin açıklandığı, reklam harcamalarının ETAHS’ler tarafından nasıl yapılması gerektiğine ilişkin detaylı düzenlemeler içeren Yönetmeliğin 28. maddesi
• Yine yalnızca büyük ve çok büyük ETAHS’lerin, platformdaki alıcılara ve satıcılara sunabileceği indirimlere ilişkin uyması gereken bütçe kısıtının detaylarına ve bu bütçeye ne tür indirimlerin dahil edilmesi gerektiğine ilişkin düzenlemelerin yer aldığı Yönetmeliğin 29. maddesi
• Yönetmeliğin 30. maddesi ile belirli net işlem hacimlerine sahip ETAHS ve satıcılara getirilen lisans yükümlülüğünün yer aldığı, lisans başvurusuna ilişkin ETAHS’lerin izlemesi gereken prosedürlerin ve ödemesi gereken tutarların nasıl hesaplanacağının düzenlendiği Yönetmeliğin 31. maddesi
• Yönetmelik kapsamında getirilen yükümlülüklerin uyum süreleri, parasal eşiklerin artırımı ve sair detayların düzenlendiği Yönetmeliğin “Çeşitli hükümler” başlıklı 33. maddesi.