Deprem hasar tahmin uygulaması: DepremRiskim

Ülkemizi sarsan deprem felaketinden sonra birçok yeni girişimle karşılaşıyoruz. Bu girişimlerden bir kısmı depremzedelere yardım amacıyla geliştirirken bir kısmı da yaşanabilecek benzer bir depremden önce yapılması gerekenleri odağına alıyor. Başarsoft tarafından geliştirilen DepremRiskim adlı uygulama da ikinci kategoriye girenlerden. 

DepremRiskim, binanın zarar görebilirliğine ilişkin bir tahmin raporu oluşturulabilmesi için geliştirilmiş, bir deprem hasar tahmin uygulaması olarak faaliyet gösteriyor. 

E-devlet'te 2018 yılında yayınlanan verilerden yararlanılıyor

Uygulamada zemin ile ilgili resmî gazetede depremsellikle ilgili yayınlanmış veriler (E-devlet'te 2018 yılında yayınlanan veriler) kullanıldığını belirtelim. Bu veriler içerisinden Kısa Periyot (0.2 sn) için Spektral İvme (g)-Ss ve 1 sn Periyot için Spektral İvme (g) -S1 verileri içerisindeki 50 yılda yüzde 10 aşılma olasılığı değerleri (475 yılda bir deprem olma riski) kullanılırken bu değerlerden bir sismik enterpolasyon haritası da oluşturulmuş.

Binanın hangi sismik bölgede olduğu, sismik haritadaki değerler ile çakıştırılarak hesaplanıyor

DepremRiskim'de kullanıcı cihazda konum erişimine izin vererek analiz yapmak istediği binayı harita üzerinde işaretliyor. Adres bilgileri girişinden sonra reverse geocode ile adres bilgisi koordinata dönüştürülerek binanın bulunduğu bölgeye ait sismik dereceler hesaplanıyor. Böylelikle binanın hangi sismik bölgede olduğu bilgisi sismik haritadaki değerler ile çakıştırılarak hesaplanıyor.

Kullanıcı FEMA (Federal Acil Durum Yönetim Kurumu) standartlarına göre hazırlanmış bina görselleri ve açıklamalarından ilgili binaya ait tip seçimi yapabiliyor. Binada, varsa düşey düzensizlik ve/veya plan düzensizliği ile ilgili seçimler yine FEMA Standartlarına göre hazırlanmış görseller içerisinden kullanıcıya seçtirilerek skor hesapları yapılıyor. Toprak tiplerine göre 4 farklı skor hesabı ortaya çıkıyor.

Dört farklı skor hesabı ortaya çıkıyor

FEMA-154’de belirtildiği üzere değerlendirme skoru S=1, bir bina için beklenen yer sarsıntısının meydana gelmesi durumunda 10’da 1 büyük hasar olasılığını gösteriyor. S=2 100’de 1, S=3 1000’de 1 büyük hasar olasılığına karşılık geliyor. Yüksek S skoru iyi deprem performansını, düşük S skoru olası zayıf deprem performansını gösteriyor. Genelde S skoru 2’den küçük ise binanın deprem performansının yeterli olmayabileceği ve can güvenliği tehlikesi oluşturabileceği değerlendiriliyor. 2 değerinden düşük çıkan herhangi bir skorun olması durumunda binanın depreme dayanıklılığı ile ilgili bir uzmanla görüşülmesi konusunda kullanıcıya tavsiye veriliyor. Eğer deprem sonrası oturulabilme veya kullanılabilme performansı isteniyorsa, S=3 veya daha üzeri bir skorun uygun olacağı belirtiliyor.

DepremRiskim, farkındalık oluşturmak amacıyla hayata geçirildi

Farkındalık oluşturmak amacıyla hayata geçirilen DepremRiskim'de oluşturulan raporlar tamamen kullanıcının sunmuş olduğu bilgiler doğrultusunda hazırlanıyor ve aslında hızlı bir ön değerlendirme niteliğinde. Girişim, binanın gerçek deprem dayanıklılığının ancak uzmanların yapacağı detaylı analiz ve incelemelerle ortaya koyulabileceğini söylüyor. 

DepremRiskim mobil uygulaması App Store, Google Play Store ve Huawei AppGallery'de mevcut.