KOBİ’lerde finansal dayanıklılık: Kriz dönemlerinde güçlenmek mümkün mü?

Değişimin hızının ve kapsamının belirlenemediği ve öngörülemediği bir dönemden geçiyoruz. Ülke ekonomisindeki dalgalanmaların, dijital dönüşüm ile iş süreçlerindeki değişikliklerin, çalışan ve müşteri beklentilerindeki farklılaşmanın, sosyal ve çevresel faktörlerin hızla ve sürekli değiştiği yeni bir normal yaşıyoruz. Özellikle KOBİ‘ler kriz dönemlerinde büyük firmalara göre talep daralmalarından daha çok etkilendikleri ve nakit ihtiyaçlarını karşılamada daha çok zorlandıkları için değişen koşullara hızlı cevap verebilecek esnek ve güçlü altyapıya sahip olmaları çok önemli. Bu şekilde zorlu dönemlerde dayanıklı kalmak hatta daha güçlü bir şekilde çıkmak mümkün olabilir. 

Belirsizlik dönemlerinde öne çıkan uygulamalar

Bu dönemde  “dönüşen koşullara adapte olamayan firmalar”  bu koşullara hızla uyum sağlayan, iş yapış şekillerini değiştirebilenlerin gerisinde kaldılar. 

Şirketinizin dayanıklılığını 3 eksende gözden geçirebilirsiniz:

1. Strateji

Nelerin değiştiğini gözlemleyin; uyum sağlamak için yapılacaklara karar verin ve harekete geçin. Stratejinizi düzenli aralıklarla gözden geçirdiğinizde değişen koşullara risk ve fırsatları da değerlendirerek uyum sağlayabilme kabiliyetiniz artacaktır.

2. Operasyonel Dayanıklılık

Değişen koşullarda çalışanlarınızın, müşterilerinizin ve tedarikçilerinizin yeni ihtiyaçlarına uyum sağlayacak altyapınız var mı? Bulunduğunuz lokasyonlarda fiziksel güvenlik, bilgi güvenliği, iş sürekliliği, müşteri memnuniyeti, İSG, kalite ve çevre konularında alınacak tedbirleri gözden geçirmeli, yatırımları aksatmamalısınız. Müşterilerinizin değişen ihtiyaçlarını anlayıp farklı çözümler sunup sunamayacağınızı değerlendirin. 

3. Finansal Dayanıklılık

Bir işletmenin finansal olarak dayanıklılığı gelir-gider ve varlık-yükümlülük dengesi ile ölçülür. 

Faaliyetleriniz gelir yaratıyor mu? Şirketinizin bu verilerini analiz ettiğinizde satışa bağlı değişen giderlerinizi ve sabit giderlerinizi ayrı ayrı değerlendirin ve farklı iş yapış şekilleriyle daha az maliyetin mümkün olup olamayacağını araştırın.

Krizlere dirençli şirketler maliyetlerini dirençli olmayanlara göre daha hızlı azaltabiliyor ve bu tasarrufların çoğu işçilik gibi giderlerin azaltılması yerine temel süreçlerdeki verimlilik iyileştirmeleriyle gerçekleşiyor. 

Gelirinizi nakde dönüştürebiliyor musunuz ve varlıklarınızın vadesi yükümlülüklerinizin vadesi ile dengede mi? 

Satış gelirinizi büyütmek kadar alacaklarınızı tahsil etmek, tahsilatın zamanlaması ve maliyetini ölçebilmek de önemli. Finansal olarak dirençli olmanın önemli bir unsuru da paranın şirketinizde nasıl hareket ettiğini kavramak.lısınız. Gelir ve giderinizi aylık olarak belirledikten sonra tahsilat ve ödeme vadelerinize göre nakit akış tablonuzu düzenleyip dönem içerisinde nakit fazlası veya açığı verip vermeyeceğinizi önceden görebilirsiniz ve tedarikçilerinizle görüşerek ödeme vadelerinizi düzenleyebilir, gerekiyorsa banka kredisi kullanabilirsiniz. 

Banka ve tedarikçilerle yapılacak kredi görüşmelerinizi düzenli olarak özellikle de paraya ihtiyacınız olmadığında yapın. 

Finansal dayanıklılığın sihirli bir formülü yok. Gelirleriniz giderlerinizi ve yükümlülüklerinizi karşılayabilmeli. Bunun için işletmenizin tüm verilerini bilmeniz ve değişen durumlarda hızlıca önlem almanız önemli.  Günümüzde verilerin analizini sağlayan finansal raporlama sistemlerini kurmak ve verilerin zamanında analizi artık daha kolay. 

Dijital dönüşümün finansal dayanıklılıktaki rolü 

Dijital dönüşümünüzü gözden geçirin. Belirsizlik dönemlerinde iş modellerini yenilikçi ve esnek bir bakış açısıyla değerlendirebilmek şirketleri dayanıklı kılar. Dijital dönüşümü, bir teknoloji dönüşümünün ötesinde, iş yapma şeklinin dönüşümü olarak değerlendirin.

Başarılı bir finansal yönetimin temelinde doğru veriye zamanında ve hızlı bir şekilde ulaşabilmek var. Bugün artık dijital teknolojiler, üretim, kaynak verimliliği, ürün kalitesi, üretim esnekliğini hızlı bir şekilde analiz edebilmemizi sağlıyor. Krizlere dayanan ve güçlenen şirketler, bu süreçte yeni iş yapış şekillerini değerlendirmiş, odaklanmış, iyi düzenlenmiş bir dönüşüm programına sahip şirketler olacak ve bu şirketler ile dönüşmeyen şirketler arasında önemli performans farkı olacak.

Logo olarak “dijital olgunluk seviyesi tespit anketimiz” kapsamında işletmelerin dijital dönüşüm seviyelerini belirleyebiliyoruz. Siz de deneyimlemek isterseniz burada yer alan formu doldurabilirsiniz.

Gülnur Anlaş

Logo Yazılım / CFO