Endeavor Türkiye'nin COVID-19 anketinin detayları paylaşıldı

Geçtiğimiz hafta Endeavor Türkiye'nin Corona virüs salgını ile mücadele ettiğimiz bu zor süreçte girişimcilere özel olarak COVID-19 anketi hazırladığını sizlere aktarmıştık. Yaklaşık 250 kişinin katıldığı anketin sonuçları Endeavor'un Medium hesabı üzerinden yayınladığı bir yazı ile paylaşıldı.

Öncelikle ankete her sektörden katılım olduğunu ekleyelim. Katılımcıların neredeyse yarısını ise ticaret, perakende ve kurumsal yazılım teknolojileri üzerine odaklanan kişilerden oluşuyor. Tabloda “diğer” olarak işaretlenen yüzde 25’lik kısım içinde ise oyun/e-spor, turizm, reklam/medya gibi sektörler bulunuyor.

Anket katılımcıların yüzde 65’inden fazlasının çalıştığı şirketin yaşı 5’ten küçük ve çoğunluğun ekip sayısı 5 ila 25 arasında. Ekip sayısı 1–5 kişi arasında olanların da dikkate alınacak bir payı oluşturduğunu da belirtelim. COVID-19 anketine katılanların yüzde 90’ı evden çalışma sistemine geçmiş durumda.

Evden çalışma sistemine henüz geçmeyen yüzde 10'luk kesimin yarısı ise 1–2 hafta içinde bu sisteme geçmeyi düşünüyor. Evden çalışama konusundaki en büyük soru işareti ise kesinlikle verimlilik. Ankete göre evden çalışma sisteminin çalışma verimliliğini ciddi oranda azaldığını söyleyen katılımcılar azınlıkta.

Verim düşmedi ama problem müşteri kaybı ve kazanamama

Katılımcıların yüzde 75'i verim konusunda herhangi bir değişiklik olmadığını, en fazla yüde 20’lik düşüş olduğunu, veya arttığını söylüyor. Katılımcıları en çok endişelendiren kısım ise mevcut müşteri kaybı/yeni müşteri bulamama, ardından geciken ödemeler olarak öne çıkıyor.

Öte yandan sürecin genel olarak benzersiz olması ve gelecek öngörüsünün yapılamaması da bazı katılımcıları endişelendiriyor. Anket ile karşımıza çıkan bir diğer önemli bilgi ise katılımcıların yüzde 65'inin giderleri kısmak için önlem almış olmaları. 

2020 kar hedeflerinde revizyon

Bu önlemlerin çoğunluğunu operasyonel giderleri veya pazarlama/iş geliştirme/satın alma gibi giderleri kısmak olmuş. Öte yandan işe alımları veya vergileri erteleyen firmalar da mevcut. Anketi dolduranların yüzde 75’i, 2020 kar hedeflerinde azalma öngörüyor. Azalma öngörenlerin yarısı ise azalmayı yüzde 20–50 arasında belirtmiş.

Kar hedefleri dışında en büyük finansal etkiler ise finansal kaynakların bitmesi, fon/hibe/yatırımların ertelenmesi veya tamamen iptal olması ile işten çıkarma gibi İK bütçelerinde düşüş olarak öngörülüyor. Katılımcıların çoğunluğu bu etkilerin 1–3 ay veya 3–6 ay arası bir dönemde gerçekleşeceğini düşünüyor.

Mevcut gündemin devam etmesi halinde kaynakların tükeneceği zaman dilimini belirtenlerde dağılımın eşit oranda farklılık gösterdiğini de ekleyelim. Bu zaman dilimi sırasıyla 1–3 ay, 9 aydan fazla (bu iki dilim eşit çıkmış), 3–6 ay ve 6–9 ay olarak verilmiş.

Katılımcıların büyük çoğunluğu bu dönemin rahat bir şekilde atlatılabilmesi için devlet hibe destekleri ve vergi muafiyetine ihtiyaç olduğunu düşünüyor. Devlet hibe destekleri ve vergi muafiyetini ise banka kredi destekleri, kısa çalışma ödeneği, kredi garanti fonu, SGK /İşkur destekleri ve kredi ertelemeleri takip ediyor.

Katılımcıların çoğu ise henüz bir destek veya hibeye başvurmamış. Anket katılımcıları arasında hem kendilerinin hem de ekiplerinin motivasyonunu yüksek tutmanın zorluğundan bahseden oldukça fazla girişimci bulunduğunu da belirtelim.

Ulaşımın ve gümrük çıkışlarının kısıtlanması, yurt dışıyla iş yapan girişimcilerin satış, pazarlama ve iş geliştirme anlamında etkilemiş durumda. Son olarak geçirdiğimiz dönemi daha rahat geçirmek adına Endeavor yönetim kurulu başkanı Emre Kurttepeli’nin önerileri olduğunu da belirtelim. Söz konusu önerileri aşağıda bulabilirsiniz.

1) İlk önceliğinizin çalışma arkadaşlarınız ve müşterilerinizin sağlık ve emniyeti olması gerekiyor. Bundan hiçbir durumda taviz vermeyin.

2) Bu kriz döneminde nakit akışı, karlılıktan veya büyümeden çok daha önemli. Hızla nakit akışı yönetimine geçin. Küçülüp ayakta kalmak, küçülmeden şirketinizi kapatmaktan her zaman daha iyidir.

3) Şu anda masraf kısmak kaçınılmaz. Geçmiş krizlerin bize verdiği derslerden biri, masraf kısmak konusunda en hızlı davrananın ayakta kaldığı. Unutmayın ki böyle dönemlerde, ne kadar zor olsa da masrafları düşürmek finansal kaynak bulmaktan çok daha kolay ve hızlıdır.

4) Her gider eşit değildir. Giderleri düşürürken miktardan ziyade stratejik (core-competency) olup olmadığına bakın. Stratejik giderler en son kısılacak olanlardır çünkü kriz sona erdiğinde ve yeniden büyüme dönemi başladığında bu giderlere tekrar ihtiyacınız olacak.

5) Tahsilatlarınıza çok dikkat edin, onları yakından takip edin.

6) Bu dönem sonunda ayakta kalanlar daha da güçlenecekler. Yani bu dönemi atlatınca öncesinden daha iyi günler sizi bekliyor. Bunu aklınızdan hiçbir zaman çıkarmayın.