Stranger Things'in yeni sezonu dev bir reklam panosu gibi

İlk olarak 2016'da izleyiciyle buluşan Stranger Things'in kitlesi, yayınlandığı tarihten beri hızla artmaya devam ediyor. Kurgusu, karakterleri, müzikleri derken tıpkı Star Wars, Lord of the Rings gibi kült haline gelmiş film serilerinde olduğu gibi Stranger Things de kendine ait bir evren yaratmayı başardı. Bol synth'li müzikleri duyduğumuz, modada neon renklerin, yüksek bellerin baş tacı edildiği 80'ler ortasının atmosferini başarıyla yansıtan Stranger Things, bunun için sadece müzikten, modadan ya da renklerden faydalanmıyor. Dönemin popüler ürünleri de dizinin her bölümünde fazlasıyla karşımıza çıkıyor. Yazının bundan sonraki kısmında ufak tefek spoiler'ların olabileceğini şimdiden belirtelim.

Eleven'ın Eggo Waffles takıntısı

Aslında bu serüven, ilk sezonda ana karakterlerden biri olan Eleven'ın takıntı haline getirdiği Eggo Waffles ile başladı. Denek hayattan normal yaşama geçiş yapan Eleven'ın sıradan insanlar gibi ilk yediği şeylerden biri olan Eggo Waffles, hemen hemen dizinin her bölümünde önümüze sunuldu. Hatta Hasbro tarafından diziden sonra, kutusunda Eleven'ın, yani karaktere hayat veren Millie Bobby Brown'ın ve Stranger Things logosunun olduğu Eggo Waffles kart oyunu üretildi. 

Parmak yalatan bir lezzet: KFC

İkinci sezonda ise özellikle KFC markası öne çıkarıldı. Steve Harrington ve Nancy Wheeler'ın, paralel evrenden gelen bir yaratık tarafından öldürülen arkadaşları Barbara'nın ailesinin evinde yemek yediği sahnede, masada gözümüze devasa bir KFC kovası çarpıyor. O sırada Steve ve Nancy, Barbara'nın öldürüldüğünü biliyor olsa da ailesinin her şeyden habersiz olduğunu söyleyebiliriz. Böyle bir sahnede Steve Harrington'ın KFC tavukları için bu "parmak yalatan bir lezzet" demesi ise ürün yerleştirmenin ne kadar bariz olduğunu gözler önüne seriyor. Sonuç olarak karakterin bir tek göz kırpıp kameraya bakmadığı kalıyor. 

Stranger Things evreninde 79 günlük New Coke serüveni

Ürün yerleştirme her ne kadar son dönemin popüler reklam modellerinden biri haline gelse de Stranger Things'in üçüncü sezonunda bunun biraz abartıldığını söylemek mümkün. Zira daha ilk bölümden karşımıza birçok reklam çıkıyor. Örneğin; Mike Wheeler'ın annesi Karen Wheeler, havuz başında iştahla Coca-Cola içiyor. Aynı şekilde Eleven'ın odasında, müzik çaların yanında da bir Coca-Cola kutusu duruyor. İlerleyen bölümlerden karakterlerin markete girip özellikle Coca-Cola aldığı da gözlerden kaçmıyor, zaten izleyenler kaçmasının imkansız olduğunu anlayabiliyor. Ancak dizideki Coca-Cola entegrasyonu şaşırtıcı bir şekilde sürpriz değil. Zira geçtiğimiz aylarda Coca-Cola, Stranger Things oyuncularının olduğu bir reklam yayınlamıştı.

https://youtu.be/yrTVc6bfzVg

Öncelikle, üçüncü sezonda karşımıza bol bol çıkan New Coke'un hikayesinden bahsedelim. 1985 yazında Coca-Cola, kolasının formülünü değiştirerek New Coke adında yeni bir kola piyasaya sürdü. Bu yeni içecek ise sadece 79 gün piyasada kalabildi. Kısacası Coca-Cola, bu hamleyle hayatının hatalarından birini yapmış oldu. Netflix’te küresel ortaklık pazarlama müdürü olarak görev yapan Barry Smyth, New Coke kampanyası için Coca-Cola ve Netflix arasında hiçbir para alışverişi gerçekleşmediğini ve bu fikrin, Stranger Things’in yaratıcıları Matt ve Ross Duffer’ın yaptıkları bir şaka olarak ortaya çıktığını ifade etmişti. Akabinde Netflix, geçen yıl Coca-Cola’nın Kuzey Amerika pazarlama ekibiyle temasa geçti ve New Coke’u dizinin üçüncü sezonunun hikayesine dahil etme fikrini sundu. Böylece dizinin hemen hemen her bölümünde karşımıza kola içen karakterler çıkmaya başladı. 

Starcourt'a hoş geldiniz

Ancak dizide karşımıza çıkan tek ürün New Coke değil. Yeni sezonda Hawkins kasabasına bir AVM açıldığını belirtelim. Bir AVM düşündüğümüzde aklımıza ilk olarak mağazaların geleceğini söylesek yanlış olmaz. Stranger Things yaratıcıları da farklı düşünmemiş olacak ki AVM'nin hemen hemen her noktası karşımıza ayrı bir ürün yerleştirme olarak çıkıyor. Bir anda Burger King'i, Levi's'ı ya da 7-Eleven'ı aynı anda görebiliyorsunuz.

Bir karakter Marlboro içerken, başka bir karakterin Camel satın aldığını, Rus karaktere Smirnoff lakabının takıldığını ve akabinde o marka vodkanın içildiğini de söylemek mümkün. Yukarıda da belirttiğim gibi, ürün yerleştirme son dönemin yaygın bir reklam modeli olsa da bunun izleyicinin bu kadar gözüne sokulması bazıları için rahatsız edici olabiliyor.

Ürün yerleştirmelerden para alınmadı 🤔

Ancak bir Netflix sözcüsünün belirttiğine göre üçüncü sezondaki ürün yerleştirmelerin hiçbirinden para alınmadı ve bu ürün yerleştirmeler üçüncü taraflar tarafından gerçekleştirilmedi. Bunların hepsi 1980'lerin tüketici ve popüler kültürünü referans alan Duffer Brothers'ın hikaye anlatımının bir parçası olarak karşımıza çıkıyor.

Kişisel olarak yorumlamam gerekirse bu ürün yerleştirme beni de rahatsız etmiyor. Aksine günlük hayatta da olaylar bundan farklı bir şekilde gerçekleşmiyor. Hamburger yerken Burger King'ten satın aldıysak "Whooper", McDonalds'ı tercih ettiysek "Big Mac yiyorum" diyebiliyoruz. Aynı şekilde herhangi bir markayı takıntı haline getirebiliyoruz ya da ürünlerin muadillerini tercih edebiliyoruz.

O yüzden Stranger Things'teki ürün yerleştirme, günlük hayat entegrasyonuna ve dönemin anlayışına uyum sağladığı için beni rahatsız etmiyor. Yine de birçok izleyicinin bundan rahatsız olduğunu bir sosyal medya araştırmasıyla anlayabiliyoruz. Bu noktada izleyene de hak vermek mümkün, çünkü bir sahneye odaklanmaya çalışırken arkadaki devasa "Burger King" yazısı dikkat dağıtıcı olabiliyor. Ancak serinin en başından beri böyle olduğunu düşünürsek bu konuda herhangi bir değişiklik yapılacağını düşünmek de saçma olur.

Eleven'ın sarı gömleği ve Dustin'in şapkasını kim aldı?

Dizideki ürün entegrasyonlarının dışında Stranger Things'in birçok markayla iş birliği içinde olduğunu da söyleyebiliriz. Örneğin; Eleven'ın AVM turundan sonra giymeye başladığı renkli gömlekler, tulumlar Levi's iş birliğinin bir ürünü. Karakterin giydiği sarı gömlek 70 euro olarak karşımıza çıkıyor ve markanın web sitesine baktığımızda gömleğin tamamen tükendiğini görüyoruz. Aynı şekilde Dustin'in taktığı yeşil-sarı "Camp Know Where" şapkası da tükenen ürünler arasında. Bu da ürün yerleştirmenin marka açısından ne kadar önemli olduğunu kanıtlıyor aslında.

Hepimiz hayatımızın bir döneminden muhakkak bir grup tişörtü giymişizdir. Olay aslında bundan farklı değil. Popüler olan her şey hızla tüketiliyor ve markalar da doğal olarak bundan fayda sağlamaya çalışıyor. Yarın Stranger Things ya da Levi's olmaz, başka bir dizi ve marka olur. Ama popüler kültürün her daim tüketiciye bunu dayatacağını ve sosyolojik olarak baktığımızda da kişilerin hep daha fazlasını isteyeceğini söyleyebiliriz. 

Sonuç olarak, Stranger Things'in ürün yerleştirmeleri her ne kadar "karşılıksız" olsa da markaların bundan bir karşılık bulmaya başladığını söylemek mümkün.