Silikon Vadisi'nin büyük teknoloji şirketleri ağız sulandıran çalışma koşulları ile mühendislerin her geçen gün daha fazla iştahını kabartıyor. Şirketler ise gelecek vaat eden, 'süper yetenekli' mühendislerin motivasyonlarını yüksek tutmak için bol sıfırlı ücret ödemenin yeterli olmadıklarının bilincindeler.
Sıra dışı mükemmel çalışma ortamlarının yanı sıra, son yıllarda vadinin lügatına giren yeni bir kavram olan 'rest and vest' ise üye sayısı her geçen gün artan bir kulübe dönmüş durumda. Türkçesi, 'yattığın yerden para kazanmak' olarak açıklayabileceğimiz bu kavramda mühendisler kendilerini uzun ya da kısa süreli nadasa bırakarak hiç bir projede yer almadan ya da sadece 09:00-17:00 çalışarak günlerini tamamlayıp, tıkır tıkır tüm maaş ve yan haklarına sahip oluyorlar.
Bu mühendisler kimler?
Aralarında yıllarını bu şirketlere adamış kıdemli mühendisler de var, 10x diye tabir edilen beceri ve hızlılığıyla 10 mühendisin yaptığı bir işi aynı zaman diliminde tek başına yapan mühendisler de var. Bir mühendis bir kere ‘rest and vest’ moduna girdiğinde, çalışmak yerine günler boyunca teknoloji konferanslara katılıyor, arkadaşları ile sosyalleşiyor ve geleceğe yönelik kariyer hedeflerini planlıyor.
'Rest and vest' modunda mühendisler şirketin isimsiz kahramanları olabiliyorlar. Facebook'un eski bir çalışanı bir mühendisin hiç bir şey yapmadan ortalarda dolandığını, projeye hiç bir katkısı yokmuş gibi göründüğünü söylüyor. Ancak projede tıkanma olduğunda ki hiç bir çalışanın bulamadığı sorunu çözerek, ekibi rahatlattığını belirtiyor.
Google'ın rest and vest çalışanları
Vadide bu kavram Google'ın şirket kültürüne dönüşmüş denilebilir. Ancak kulüp üyelerinin hemen hemen hepsi kıdemli mühendisler. Şirkette uzun zaman çalışan bir çok mühendisin diğerlerine göre aşırı bir çaba sarfetmeden şirkette kalabildikleri belirtiliyor. Günlük 4 saat çalışmaları yeterli olabilen bu kıdemli mühendisler kendi işlerindeki performans döngülerini iyi optimize edebiliyorlar.
Şirket çalışanlarına oldukça bonkör ve esnek davranıyor. Kariyer olarak büyük hedefleri de olmayan bazı mühendisler çalıştıkları birimlerde bir iki yıl sonra başka birimlere geçebiliyorlar.
Yine Google'ın çatı şirketi Alphabet’e bağlı bir şirketin ‘rest and vest’in kalbi olarak nitelendiriliyor. İsmi açıklanmayan bu şirkette çalışan bir mühendis, X’in çok büyük miktarda uzun dönemli projelere odaklandığını Business Insider'a belirtiyor. Üstelilk projeler herhangi bir aşamada bütçe sıkıntısı olmadan iptal edilebiliyor. Yıllık gelirleri 250 bin ila 600 bin dolar arasında değişen bu yazılım mühendisleri tasasız-acelesiz bir biçimde başka bir projeye geçebiliyorlar.
Yıllık geliri 600.000 doları bulan bir mühendis, 'Google’da bir aşamaya geldiğinize eskisi kadar sıkı çalışmanıza gerek kalmıyor. Hayat güzel ve maksimum seviyede tatilin tadını çıkartıyorsunuz' diyor.
Yeni oyun alanları
Elbette çalışanlarına bu tarz esneklik sağlayan teknoloji şirketi sadece Google değil. Oracle'ın kumsal voleybol sahası, Microsoft'un futbol sahası, Facebook'un Disney Land'dan esinlendiği ve 120 milyon dolar harcayarak inşa ettiği Menlo Park'taki kampüsü yer alıyor.
Süre fazla uzamamalı
Şirketler çalışanlarına ne kadar esnek davransalar da, mühendislerin yattıkları yerden para kazanmalarının elbette dezavantajları da var. Her şeyden önce, rekabetin yoğun yaşandığı sektörde işkolik mühendisler her daim kendisini gösterebiliyor. Kendisini gelecekte yönetici koltuğunda görmek isteyen mühendisler de yine sıkı çalışan grup arasında yer alıyor. Yani yattıkları yerden para kazanan mühendisler bu süreyi uzattıklarında birden oyun dışı kalabiliyorlar. Üstelik aldıkları yüksek maaşları verebilecek başka şirketler de olmadığı için oldukça zorlu bir süreç onları bekleyebiliyor.
Silikon Vadisi'nde mühendisler kanadında havadisler bu şekilde. Ancak Türkiye açısından bakıldığında birçok yönetici ve şirket sahipleri verimli çalışmayı personelin uzun saatler boyunca ofiste kalması olarak nitelendiriyor. Sorun sadece bununla da sınırlı değil elbette. Ancak diğer taraftan son yıllarda sayıları giderek artan yeni nesil bazı şirketlerin çalışanlarına bu tarz esneklikleri tanımaları da oldukça sevindirici bir durum.