Çanlar 2017'nin ilk yarısına damga vuran ICO'lar için çalıyor

Teknoloji girişimlerinin halka arzı (IPO) dünyanın her yerinde sıklıkla gündeme gelen bir konu ancak 2017'de IPO'ların pabucu ICO'lar sayesinde dama atıldı. Girişimler yılın ilk yarısında düzenledikleri ICO'lardan 1.27 milyar dolar sermaye arttırarak yeni bir rekora imza attı.

ICO, aşina olmayanlar için, blockchain tabanlı girişimlerin kitle kaynaklı fon toplamasını sağlayan halka arz benzeri operasyonlara verilen isim. Blockchain tabanlı girişimler, geleneksel yatırımcılar ve haliyle onları bağlayan düzenlemeleri ekarte edip, bu operasyonlar sayesinde fon topluyor. ICO operasyonlarının başarıya ulaşması durumunda yatırımcılarına epey karlı geri dönüşler sağlıyor. Örneğin Ethereum 20 Temmuz ve 2 Eylül 2014 tarihleri arasında düzenlediği ICO'sunda 31.5k BTC, o dönemin kuruyla 18.4 milyon dolar toplamıştı. 60 milyon token dağıtan Ethereum'un operasyonu bitcoin kuruyla yüzde 3 bin 600 kar sağladı yatırımcılarına. Bu, günümüz koşullarında başka herhangi bir halka arz operasyonunda yakalanamayacak bir oran. Ancak Ethereum ICO'su bugüne kadar gerçekleşen en büyük ICO operasyonu değil.

Bloomberg tarafından hazırlanan aşağıdaki grafik 2017'de düzenlenen 25 ICO'yu büyüklüklerine ve kategorilerine göre sıralıyor. Listenin ilk sırasında 208 milyon dolar değerinde bitcoin ve ether sermaye arttıran Tezos yer alıyor. Tim Draper dahil Silikon Vadisi'nin ünlü yatırımcılarının açık desteğini alan Tezos, kendi kendini düzenleyen dijital bir bağımsız topluluk yaratmak istiyor.

Piyasa fazla ısındı

Katılımcılarına yüksek kazançlar sağlayan ICO'ların 2017'de rekor kırıyor olmasıysa endişe verici. Zira talep toplayan girişimlerin birçoğunun vaadini gerçekleştirmekten uzak olduğunu biliyoruz. Piyasanın fazla ısınması ve kısa sürede patlamaya hazır bir balon haline gelmesi ihtimali baki. Bu yalnızca şüphecileri değil, doğrudan Ethereum kurucu ortağını bile endişelendiriyor. Charles Hoskinson geçtiğimiz günlerde verdiği bir röportajda, piyasada "aşırı token'laşma" olduğunu ve insanların var olan blockchainler üzerinden başarabilecekleri şeyler için bile yeni token'lar bastığını belirtiyordu. Hoskinson, ICO'ları geri sayan zaman bombaları gibi gördüğünü de not ediyordu.

~$32M (~153k ether) stolen from three ICOs today. What is that, like 3% of total ICO money raised? https://t.co/ZWks1G3ANZ

— Tuur Demeester (@TuurDemeester) July 19, 2017

Bir başka risk de yolsuzluklar. Yüksek kazançlar birçoklarının iştahını kabartırken, yolsuzluklar yeni başlayanları affetmiyor. ICO'lar son dönemde artan sayıda yolsuzluk haberine konu oluyor;  19 Temmuz'da gerçekleşen üç ICO'dan toplam 32 milyon dolar değerinde ether hack'lenirken, CoinDash ICO'sundan 17 Temmuz'da çalınan ether'lerin değeri 10 milyon doları geçti.

Gelişmeler piyasanın sakinleşmeye ihtiyacı olduğunu gösteriyor. Ancak ICO'lar kısa süre içinde yavaşlayacak gibi görünmüyor. Artan ilgi, Tezos'un rekorunun kısa süre içinde farklı girişimler tarafından geçilebileceğine işaret ediyor.