2017 yılı yapay zeka (AI) öngörüleri

2017 yılının ilk çeyreğini tamamlarken geçtiğimiz 3 ayın bile teknoloji dünyası için ne kadar dolu geçtiğini rahatlıkla görebiliyoruz. Elon Musk'ın insan beynini doğrudan bilgisayara bağlamayı hedefleyen girişimi bu çeyreğin en önemli gelişmelerinden biri olabilir. Ama bunun yanında yapay zeka ve robotik teknolojilerden kaynaklı gelişmeler için "evrensel temel gelir" konusu defalarca gündeme geldi ve dikkatleri üzerine çekti. Sanal ve gerçek arasındaki sınır daralmaya başladı ve insan derisinden daha hassas robotik deri üretildi. Daha bir çok haber sayabilirim ama eminim çoğunu zaten okudunuz.

2016 yılının yapay zekanın yaygınlaşarak kabul gördüğü yıl olduğunu söyleyebiliriz. Şu anda 5 milyon evde Amazon'un Alexa'sı bulunuyor ve siparişler veriliyor, müzikler açılıyor. Genele kıyasla 5 milyon az olabilir ama bu konuya bir de şu gözle bakın; 5 milyon ev yani kabaca 15 milyon kişi, yapay zekanın daha iyi öğrenmesi için her gün bir şeyler söylüyor.

Bundan bir kaç yıl önce otonom araçların 5. seviye özerklik kazanacağı tarih olarak 2025'li yıllar öngörülürken 2016 yılı itibariyle tahminler 2020 yılını gösteriyor. Hatta artık Amerika'da otonom araçlara özel bir taşımacılık birliği bile kuruldu. Evet, her şey beklenenden çok daha hızlı ilerliyor.

Peki 2017 yılı? 2017 yılının yeni çeyreğiyle beraber bu yılın yapay zeka alanındaki öngörülerine göz atalım. Uzmanlar bu yıl bitene kadar ne gibi gelişmelerin olmasını bekliyor?

Olumlu Güçlendirme (Positive reinforcement)

AlphaGo'nun, tüm zamanların en iyi GO oyuncusu Lee Sedol'a karşı kazandığı zafer, yapay zeka alanında, özellikle "deep reinforcement learning - derin takviye öğrenmesi" olarak bilinen teknik alanında bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor. Reinforcement Learning, hayvanların belirli davranışlarının olumlu ve olumsuz sonuçlara neden olma eğiliminde olduklarını öğrenmelerinden yola çıkılarak adlandırılmış bir teknik. Basitçe örnek vermek gerekirse artık bir yapay zeka, bir labirentte gezinmesi gerektiğini ve yanlış yollar arasında bağlantıları kurarak doğruyu (dışarı çıkma) bulabilir. Başka bir deyişle bir makine, hiç bir talimat olmadan veya açık bir örnek görmeden öğrenebilir. Onlarca yıldır hayali kurulan şey, büyük veriyi sinir ağlarıyla bağlayabildikleri için AlphaGo'da başarılı oldu ve AlphaGo eski oyunları analiz ederek bir uzman seviyesinde oynamaya alıştı.

Korku filmi senaryosu gibi gelse de aslında dünyamızdaki bir çok büyük probleme bu sayede çözüm üretilebilir. Bunun için yapılan simülasyonlar şimdiye kadar oldukça olumlu sonuçlar çıkarmış.

MIT'den Will Knight, 2017 yılında olumlu güçlendirme tekniğinin, otonom araçlarda ve endüstriyel robotlarda kullanılmaya başlayacağını belirtiyor. Google AplhaGo sonrası veri merkezlerini daha verimli hale getirmek için bu yöntemi kullanmaya başladığını duyurmuştu. Bu yaklaşım hala deneysel olduğu için testlerin yapılabilmesi için zaman alan simülasyonlara ihtiyaç duyuluyor. Gerçek hayatta uygulandığını görmek oldukça heyecan verici olacaktır.

Karşılıklı daha fazla konuşma

İnsanlar birbirleriyle konuşma aşamasından bilgisayar ve telefonlarla yazışma aşamasına geçtiğinde büyük iletişim problemleri oluşmuştu. Özellikle kuşaklar arasında büyük sorun oluyordu çünkü bir anda biriyle yazışıp diğeriyle konuşmak çok zor oluyordu. Ama gelişen teknoloji ile artık hem insanlarla hem de makinelerle daha fazla konuşuyoruz. Whatsapp'dan sesli mesaj gönderiyoruz, arama yaparken telefondan mikrofona tıklayıp sesli arama yapıyoruz, özellikle şirketlerin telefon başına oturttuğu müşteri hizmetleri çalışanlarına ulaşmak için robotlarla konuşuyoruz ve tabi ki sanal asistanlar. Eğlencesine bile olsa onlarla konuşuyoruz. 2017 yılında bu konuşmaların miktarı ciddi bir şekilde artacak ve yazma ihtiyacımız giderek azalacak.

2017 "Büyük Veri Analizi Uzmanı" yılı olacak

Yapay zeka alanındaki gelişmeler o kadar hızlı artıyor ki elimizdeki büyük verileri işleyip, yapay zeka uygulamaları ve hizmetleri için tahmini modeller geliştirmek için çalışacak uzmanlar yetersiz kalıyor. Bu hızlı gelişme dolayısıyla ihtiyaç çok daha fazla olacak ve arada bir uçurum oluşacak. Bu yıl her yerde "büyük veri analizi uzmanı" ilanları göreceğiz.

Nitelikli İnsan Kaynağı İhtiyacı Artacak

Mighty AI kurucusu Matt Bencke, "yapay zekanın insanlarla doğru bir şekilde çalışabilmesi için doğru insanlara ihtiyacımız var. Dünyanın önde gelen yapay zeka şirketlerinde onlarca iyi isimle çalıştım fakat doğru insanın azlığı çok büyü bir problem. Her ne kadar yapay zekalar açık bir talimat olmadan öğrenebilseler de temelde muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyarlar" diyor. 2017 yılı, yapay zeka ve dolayısıyla bizim için doğru insan kaynağı arama yılı olacak.

Tarımda ilerlemeler yapay zeka ile hızlanacak 

Drone'lar ekinleri havadan ve yerden izleyecek ve yapay zeka destekli yazılımlar çiftçilere daha iyi kararlar verebilmeleri için ortaya çıkan verileri inceleyecek. Sonuçta avcı-toplayıcı kafaya sahip olsak da mutfağımızda pişen şeyler çiftçiler sayesinde pişiyor.

Güvenlik yapay zeka sayesinde artacak

Her ne kadar dünyanın büyük bir bölümünde ateşli silahlar kullanılıyor olsa da asıl büyük savaş sanal dünyada veriliyor. Yapay zekanın, ulusal güvenlik açısında neden önemli olduğu 2017 yılında daha net görülecek ve bu alanda yatırımlar artacak. Sadece siber güvenlik olarak değil, sınır güvenlikleri, elektrik şebeleri korunması, ilk yardım personelleri ve dahası yapay zeka ile daha fazla güvence altına alınacak.

2017, Çin'in yılı olacak

Artık batılı şirketlerin yaptıklarının kopyalandığı dönem geride kaldı ve "next big thing" olarak yapay zeka ve makine öğrenimi yerini aldı. Bu alanda Çin'de çok büyük bir patlama bekleniyor. Çinli arama motoru Baidu'nun yapay zeka odaklı bir laboratuvar kurması bunun için iyi bir örnek. Şu anda ses tanıma ve doğal dil işleme gibi alanlar dışında daha iyi optimize edilmiş reklamcılık için de çok büyük yeniliklere imza atıyorlar.

Çin ve teknoloji söz konusu olunca Tencent'den söz etmemek olmaz. Dünyanın en değerli şirketlerinden olan Tencent, Çin'in en değerli şirketi, dünyanın en büyük oyun şirketlerini sahibi, WeChat, Çin'in lider sosyal ağı QQ ve daha bir çok şirketin sahibi dev holding. Geçtiğimiz günlerde Tesla'nın %5'ini satın alarak adını bir daha dünyaya duyurdu. Tencent'de geçtiğimiz yıl bir yapay zeka laboratuvarı açtı ve orada geliştirmeler yapıyor. Çin'in araç kiralamada lider şirketi Didi (Uber'in Çin operasyonunun tamamen satın almıştı) yapay zeka alanında laboratuvar açan şirketlerden bir diğeri. Bu yıl Çin'den yapay zeka alanında çok büyük haberler alacağımızı söyleyebiliriz.

Bir çok farklı öngörü, tahmin eklenebilir. Eğer okuduğunuz, duyduğunuz veya sizin öngördüğünüz gelişmeler varsa yorum olarak paylaşın lütfen. Bu arada belirtelim Webrazzi İnovasyon'da çok daha fazlasını konuşacağız, bekleriz.