Dünyanın en büyük online ödeme şirketlerinden PayPal, Türkiye faaliyetlerini durduruyor. Şirketin dün Türkiye kurumsal sayfasından yaptığı açıklamayla duyurduğu karar, 6 Haziran 2016'dan itibaren geçerli olacak. PayPal, resmi açıklamasında kararın arkasında BDDK'nın şirketin lisans başvurusunu reddetmesi olduğunu belirtiyor. Normal koşullar altında lisans başvurusunun reddedilmesinin bu tip bir karar için yeterli olup olmadığı sorusuna ek olarak, şirketin açıklaması "ilgili kurumun Türkiye’deki faaliyetlerini durdurma talimatı üzerine" şeklinde devam ediyor. Cümle seçiminin dikkat çekici olduğuna şüphe yok ancak PayPal tarafından bize iletilen açıklamada daha net bir ifadeyle: "Türkiye’de ödeme faaliyetlerinde bulunmak için yaptığımız lisans başvurusunun BDDK tarafından reddi nedeniyle faaliyetlerimizi durdurmaktan başka bir seçeneğimiz bulunmamaktadır" deniliyor.
Oklar düzenleyici kurumu işaret ediyor. BDDK tarafında hakim duruş, herhangi bir şirkete ön yargılı bir tutumun söz konusu olmayacağı ve mevzuatın gerekliliğinin yerine getirildiği. Bize ulaşan bilgiler söz konusu mevzuatın, ödeme kuruluşlarının bilgi sistemleri yönetimi ve denetimine ilişkin tebliğ ile ilgili olabileceği yönünde. Ödeme kuruluşlarının birincil ve ikincil sistem gerekliliklerini sıralayan tebliğ, ana ve yedekleme yapacak sunucuların Türkiye'de olma zorunluluğunu ön görüyor. Bu, bilgi sistemlerinin şeffaf ve denetlenebilir olmasının önünü açacak bir düzenleme, BDDK'ya göre.
Gelişmenin Webrazzi haberiyle birlikte duyulmasından sonra PayPal'ın kararıyla ilgili en çok konuşulan konulardan biri şirketin sunucularını Türkiye'ye taşıma yükümlüğünü yerine getirmek istemediği yönünde. Bu olasılığı değerlendiren Bilişim Avukatı Gökhan Ahi, PayPal'ın Türkiye'deki müşterilerinin bilgilerini ayırabileceğini ancak ticaretin sınır ötesi ağırlıkta olduğu düşünüldüğünde, sunucuları taşıma talebinin, en azından şirket açısından, çok da anlamlı olmayabileceğini belirtiyor. Dünya çapında 200'den fazla ülkede faaliyet gösteren PayPal'ın sunucularının konumlarıyla ilgili kamuoyuyla paylaşılan net bir bilgi yok. PayPal, sunucularının Türkiye'ye taşıması konusunda resmi bir talep alıp almadığı sorusunu yanıtlamamayı tercih ediyor.
PayPal'in benzer kurallar kapsaminda Avrupa'ya sunucu getirip Turkiye'ye getirmedigi icin lisans alamadigi dogru mu? #paypal
— Arda Kutsal (@ardakutsal) May 31, 2016
PayPal'ın yerelleşme sorunu
PayPal'ın bize ilettiği ifadeyle "Türkiye'de bugüne kadar on binlerce satıcı ve yüz binlerce tüketiciyi destekleyen" ödeme sisteminin ani bir kararla kepenk indirmesi, teknoloji girişimciliği ekosistemi açısından oldukça kritik bir gelişme. PayPal Türkiye geçtiğimiz yıl sonunda açıkladığı e-ihracat raporunda, PayPal kullanan iş yerlerinin yüzde 84’ünün dış pazarlara satış yaptığını söylemiş, bu şirketlerin Türkiye’nin 77 kentine yayıldığını not etmişti. Bu bilgilere göre PayPal kullanan satıcılar şirket başına ortalama 34 farklı pazara satış yapıyor ve bu şirketler arasında tek başına 93 ülkeye satış yapmış bir firma dahi yer alıyor. Türk şirketlerinin sattığı ürünler 100 farklı ülkeye gönderiliyor.
PayPal'ın Türkiye'den ani çekilme kararı, şirketin Türkiye'yi henüz öncelikli pazarları arasında konumlandırmadığı algısını güçlendiriyor. Dünya genelinde 184 binden fazla aktif kullanıcısı olan PayPal'ın ölçeklenmesinde Türkiye'nin ciddi bir ağırlığı olmadığını tahmin etmek zor değil. Şirketin erişim önceliği ise yerelleşme konusunda yeterli esneklik sağlanmasını engelliyor. Yerel düzenlemelere uyum sağlama konusunda yaşanan sıkıntı pekala bu yönetim anlayışına yorulabilir. PayPal Türkiye ve diğer yerel operasyonların daha fazla otonomiye ihtiyacı olduğu söylenebilir.
PayPal'ın ani bir veda şeklinde başlayan gidişinin benzer tonda bir geri dönüşle devam etmesi ise kuvvetle muhtemel. Bize ilettiği açıklamada "Türkiye'de yeniden hizmet verebilmek için gerekli izinlerin alınması yönündeki çalışmalarımız devam edecektir" diyen şirket açık kapı bırakıyor.