Robotların gelecekte işlerimizi elimizden alacağı ve bu konuda çok sayıda rehbere ihtiyacımız olduğu kesin. Çok tartışılan konuyla ilgili referans niteliğinde Future of Jobs raporunu yayınlayan World Economic Forum (WEF), aralarında Türkiye'nin olduğu 15 ülke/bölgedeki değişimi analiz ediyor. Küresel iş gücünün yüzde 65'ini temsil eden bu pazarlarda teknolojik gelişmelerin 2020 yılına kadar 5.1 milyon adet işi yok edeceği belirtiliyor.
İşlerin yapısal dönüşümünde demografik ve sosyo-ekonomik faktörlerle teknolojiyi ayrı ayrı inceleyen raporda değişen iş ortamları ve esnek anlaşma koşulları öncelikli etken olarak görülüyor. Teknolojik faktörler arasında ise ilk sırada mobil ve bulut teknolojisindeki gelişmeler var. Onu işlemci gücündeki ilerlemeler ve büyük veri izliyor. Yeni enerji kaynakları ve yenilenebilir teknolojilerse üçüncü en etkili faktör. Nesnelerin interneti, kitle kaynaklı ve paylaşım odaklı ekonomi ve robotik alanındaki gelişmeler yine istihdam piyasasının yeni yönünü çizen teknolojiler arasında. Yani yakın gelecekte hangi alanlarda iş bulabilirim diye düşünüyorsanız, cevabı bu endüstriler.
Rapora göre, değişim işlerin sayısı kadar niteliğini de etkiliyor. Beklentiler kalifiye iş gücüne olan talebin yüksek olacağı yönünde. Buna iş gücünün daha esnek ve mobil çalışma koşullarına sahip olması eklenince iş veren açısından çalışan bulmanın daha güçleşeceği tahmin ediliyor. Önümüzdeki 3-5 yıllık dönemde Türkiye'de işe alımın 0,5 kat daha zor olacağı görülebiliyor. Ancak söz konusu robotlarla değiştirilebilen ve daha az beceri gerektiren işler olduğunda süreç kolaylaşıyor.
Türkiye ile ilgili sonuçlara baktığımızda Nanosistem Mühendisi gibi yeni yeni gelişen alanlarda henüz kalifiye iş gücünün olmadığı göze ilk çarpan nokta. 2020'ye kadar artması beklenen bu ihtiyaca cevap verebilecek kişilerin talebe cevap verememesi büyük olasılık, yani bu alanlarda iş veren açısından işe alım güçlüğü yaşanacak.
Türkiye'nin iş gücü dağılımında tarım, hayvancılık, ulaşım, lojistik ve üretim belirgin bir ağırlığa sahip. Söz konusu alanlarda, gelişen robotik teknolojisinden en çok etkilenecek işlerin yer alıyor olması, bugün halihazırda azınlıkta olan bilgisayar ve mühendislik alanlarına çok daha fazla ağırlık verilmesi gerektiğine işaret ediyor.
Türkiye'de endüstrileri etkileyen en önemli trendler arasında ilk sırada iş ortamındaki değişiklikler yer alıyor; onu mobil internet ve gelişmekte olan pazarlarda orta sınıfın yükselişi izliyor. Ülkenin geleceğin iş gücüne yönelik dönüşümde, ilgili faktörleri yeterince anlayamaması, kaynak sınırlamaları ve şirketlerin hissedarları tarafında kısa vadeli kar etmeye yönelik yönetime uyguladığı baskı önemli engeller arasında.
Dördüncü Endüstriyel Devrimi için geri sayım hızla sürerken, özel kurumların iş gücünü yeniden teknoloji odaklı eğitmesi gerektiği belirtiliyor raporda. Hükümetlere ise tahmin edebileceğiniz gibi çok büyük bir rol düşüyor.