Konuk yazarımız Av. Sertel Şıracı, bilişim hukuku konusunda çalışmalar yapmaktadır ve HukukiWeb isimli programımızın da yapımcısıdır.
Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği 27 Kasım 2014’te yayımlandı ve uyum için üç ay süre verildi. Bu süre 27 Şubat 2015’te doluyor. Halen e-ticaret sitenizde değişiklikleri yapmadıysanız, idari para cezası ödemek zorunda kalmamanız için işte size güncelleme rehberi.
Kapsam dışında kalanlar işler
Öncelikle kapsam dışında kalan e-ticaret girişimlerine bakalım. Finansal hizmetler, şans oyunları, konut kiralama, paket turlar, catering hizmetleri, montaj-bakım hizmeti verenler, bakım evi hizmetleri konulu girişimler bu yönetmeliğin kapsamı dışında kalıyor. Henüz bir e-ticaret girişiminiz yoksa ama ben de gireceğim diyorsanız kapsam dışında kalan işlere bakarak ve özellikle tanımları da okuyarak seçim yapabilirsiniz.
Satıcı bilgileri
Sitede herkesin ulaşabileceği şekilde bazı bilgileri bulundurmanız gerekiyordu, bu bilgi başlıkları biraz genişletilmiş, ayrıntılı yazmıyoruz. Ek olarak tüketicinin şikayetlerini ileteceği yerin ayrı iletişim bilgileri varsa sitede ayrıca yer alması gerekiyor. Açık artırma ile satış yapılmışsa, bu satıcının bilgileri de verilebilir.
Bildirilmesi gereken bedel için Türk Lirası artık zorunlu değil.
Daha önce ürün bedelinin Türk Lirası olarak belirtilmesi zorunluyken, yeni yönetmelikte Türk Lirası ile satış yapma zorunluluğu kaldırıldı. Yine de faturalandırma kısmında TL karşılığının yazılması gerekecektir. Bedele ek olan teslim masrafları bilgisi genişletildi ve nakliye, teslim ve tüm ek masrafların açıkça belirtilmesi yükümlülüğü getirildi. Eğer bu ek masraflar bildirilmemişse tüketici bu bedeli ödemek zorunda olmadığından dikkat etmek gerekiyor.
Ön bilgilendirme metininde şikayetler için çözüm yöntemi eklenmeli.
Önceki yönetmelikte her satışta onaylanan ön bilgilendirme formunda ödeme ve teslim veya ifa ile bilgiler bulunması yeterliydi. Yeni yönetmelikte ise ön bilgilendirme formunda ürün teslimi veya hizmet için verdiğiniz bütün vaatlerin yazılması gerekiyor. Daha da önemlisi şikayetlere ilişkin çözüm yöntemlerinin bulunması gerekiyor.
Cayma hakkı ile ilgili daha ayrıntılı bilgi verilmeli.
Daha önce cayma hakkı ile ilgili özet bilgi verilmesi yeterliydi. Fakat yeni yönetmelikte cayma hakkına özel bir önem verilmiş, cayma bildirinin nasıl, nereye yapılacağı, kullanılmayacağı durumlar gibi yönetmelikteki ayrıntılara göre güncelleme yapılması gerekiyor.
Dijital içeriklerle ilgili ek bilgi vermek gerekiyor.
Tüketicinin ödemesi gereken depozito, teminatların belirtilmesi, dijital içerikleri korumak için teknik önlemler, dijital içeriğin hangi donanım ya da yazılımla çalışacağına dair bilgi gibi önceki yönetmelikte olmayan konuları da ön bilgilendirme formuna eklenmesi gerekiyor.
Ön bilgilendirmenin yapıldığının ispat yükü e-ticaret sitesinde.
Önceki yönetmelikte ön bilgilendirme formunun tüketiciye ulaştırılması zorunluydu ve ayrıntılı düzenlenmişti. Yeni yönetmelikte bu ayrıntılı düzenleme yok fakat bir uyuşmazlık durumunda satıcı formun tüketiciye ulaştırıldığını ispat etmek zorunda. Bu nedenle arşivleme önem kazanıyor.
Ön bilgilendirme yöntemi.
Yeni yönetmelik ile ön bilgilendirme yöntemi konusunda ayrıntılı düzenleme yapılmış. Ön bilgilendirme metni en az 12 punto büyüklüğünde olacak, anlaşılabilir bir dilde yazılacak, müşterinin tekrar bu bilgilere ulaşabileceği kısa mesaj, elektronik posta her türlü kalıcı veri saklayıcı ile teslim edilmesi gerekiyor.
Bazı önemli bilgiler ödemeden hemen önce açık olarak yazılmalı.
Tüketici ödeme yükümlülüğüne girmeden hemen önce (örneğin kredi bilgilerini girmeden önce), satıcı veya sağlayıcının bilgileri, teslimata dair varsa kargo dışında bütün masrafları, cayma hakkının kullanılma koşulları, süresi, iade için taşıyıcı bilgisi, yönetmelikteki şartlarda cayma hakkının hangi durumlarda kaybedileceği açıkça tüketiciye bildirilmesi gerekiyor. Daha önce bu yönde düzenleme olmadığından ön bilgilendirme formu tıklandığında açılan bir linkte bulunuyordu. Yine bu ön bilgilendirme formu ayrı bir linkte bulunabilir, fakat yukarıda sayılan en önemli maddeler özellikle seçilmiş ve ön bilgilendirme formundan ayrıca açıkça ödemeden hemen önce gösterilmesi istenmiş. Yani hem ön bilgilendirme formu tüm ayrıntılarıyla bir linkte bulunabilir ve onayı alınabilir, e-posta ile tüketiciye iletilebilir ama bundan ayrıca ödemeden hemen önce yukarıdaki sayılanların linkte değil, ödemeden hemen önce açıkça bulunması gerekiyor.
Siparişi tamamlamadan hemen önce ödeme uyarısı.
Tüketici siparişi onaylamadan hemen önce, verdiği siparişin ödeme yükümlülüğü anlamına geldiği tüketiciye açık bir şekilde bildirilmelidir. Bu bildirim yapılmazsa tüketici sipariş ile bağlı olmayacağı yeni bir düzenleme olarak karşımıza çıkıyor. Bu da kredi kartı bilgileri girildikten sonra sipariş ver butonuna tıklandığında çıkacak, onay gerektiren bir uyarı ile çözülebilir.
Cayma hakkı süresi uzatıldı.
Gelelim cayma hakkı ile ilgili yeniliklere. Çoktan duymuş olmalısınız eskiden 7 gün olan süre 14 güne çıkartılmış durumda, siz dilerseniz bu süreyi artırabilirsiniz ama azaltamazsınız. Bu sürenin ne zaman başlayacağı üzerinden ayrıntılı olarak durulmuş. Tek siparişte birden fazla ürün teslimi varsa veya birden fazla parçadan oluşan bir ürün sipariş edilmişse, süre sonra ürünün tüketiciye tesliminden itibaren başlıyor. Taşıcıya teslim, ürünün tüketiciye teslimi anlamına da gelmiyor.
Cayma hakkı bildirilmezse süre uzuyor.
Eskiden tüketiciye cayma hakkı bildirilmemişse bu süre 3 aya uzuyordu. Yeni düzenleme ile satıcı tüketiciye cayma hakkının bildirildiğini ispatlayamazsa cayma süresi 14 gün artı 1 yıl olarak uygulanacak. Yine arşivlemenin önemi karşımıza çıkıyor.
Tüketici online olarak cayma formu doldurabilir.
Cayma hakkının kullanılması örnek form yönetmelik ekinde yer alıyor. Bu formu uygun bir sayfa oluşturup, tüketicilerin cayma hakkını kullanması sağlanabilir. Bu form ile bir başvuru olması halinde derhal tüketiciye teyit mesajı göndermek gerekiyor.
![mesafeli-satis-e-ticaret]()
Bedel iade süresi uzatıldı.
Bedel iade süresi uzatıldı.Eski yönetmelikte on gün olan bedel iade süresi, yeni yönetmelikle on dört gün olarak düzenlenmiş. Bu süre içerisinde tüketici ödemeyi nasıl yapmışsa aynı yöntemle tek sefer geri iade yapılması gerekiyor. Kredi kartı ile alışveriş yapılmışsa, bankanın da derhal bilgilendirilmesi gerekiyor.
İade için varsa taşıyıcı bildirilmeli.
Yukarıda belirttiğimiz gibi ürün iadesi için anlaşmalı bir taşıyıcı şirket varsa özellikle belirtmenizde fayda var. Bunu bildirmezsek olabilecekler ihtimallerle düzenlenmiş. Tüketicinin on gün içerisinde ürünü iade etmesi için bir zorunluluk da getirildi. Yeri gelmişken ürünün normal kullanımından dolayı meydana gelen değişikliklerden tüketicinin sorumlu olmadığını belirtelim.
Ambalaj açılma konusu açıklığa kavuştu.
Ambalajı açıldıktan sonra ürünün iade edilemeyeceği gibi çoğu e-ticaret sitesinde eski yönetmelikte de olmayan bir kural vardır. Bunun için yeni yönetmelik “iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayan” ürünleri istisna olarak düzenleyerek, diğer ürünlerin ambalajı açılsa da iade edilebileceğine yer vermiştir.
Ürün teslim süresi artırılamıyor.
Daha önce otuz gün içerisinde ürün/hizmetin teslim edilmesi gerekiyordu, tüketiciye bildirerek bu süre on gün daha uzatılabiliyordu. Artık ürün/hizmetin en fazla otuz gün içerisinde teslim edilmesi gerekiyor ve bu süre uzatılamıyor. Bu durumda tüketici sözleşmeyi feshedebiliyor. Ve satıcı on dört gün içerisinde tahsil ettiği tüm bedeli faiziyle birlikte iade etmesi gerekiyor.
Ürün/hizmetin teslimi imkansızlaşmışsa üç gün içerisinde tüketicinin bilgilendirilmesi, on dört gün içerisinde tüm bedelin iadesi gerekiyor. Eskiden olduğu gibi stokta bulunmama imkansızlık sayılmıyor.
Teslime kadar zarardan satıcı sorumlu.
Satıcının teslime kadar zarardan sorumlu olması yeni getirilen bir düzenleme. Burada yine e-ticaret sitesinin taşıyıcıyı belirtmesine atıf yapılmış. Eğer ürün e-ticaret sitesinin belirlediği taşıcıdan başkası ile gönderilmesi istenmişse o zaman satıcının zarardan sorumlu olmayacağı düzenlenmiş.
Eğer bir müşteri hizmetleri için özel bir telefon hattınız varsa ve bu hat olağan tarifeden daha yüksek tarifeliyse artık bu hattı kullanamayacaksınız çünkü bu ihtimal açıkça yasaklanmış.
Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’na atıf kaldırıldı.
Sitenizdeki sözleşmelerde “ Mesafeli sözleşmelerde ödemenin kredi kartı, banka kartı veya benzeri bir ödeme kartı ile harcama belgesi düzenlenmeksizin yapıldığı durumlarda, kartın bir başkası tarafından hukuka aykırı şekilde kullanılması hâlinde; 23/2/2006 tarihli 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu ve 10/3/2007 tarihli ve 26458 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılır.” diye bir madde varsa kaldırabilirsiniz çünkü yeni yönetmelikte gerek görülmediğinden olsa gerek kaldırılmış.
Açık onay alından alınan ilave ödeme derhal iade edilecek.
Daha önce olmayan bir başka düzenlemeye göre, üzerinden anlaşılan esas bedel dışında herhangi bir ilave ödeme varsa bunun tahsil edilebilmesi için tüketicinin açık onayının ayrıca alınması gerekiyor. Örneğin alıcıdan da komisyon alan bir satış sistemimiz varsa alıcıdan kesilecek komisyon için onay almamız gerekecek, bunu sözleşmeye yazmamız yetmeyecektir. Bu onay seçeneklerinin de kendiliğinden seçili olmaması gerekiyor. Bu şekilde bir ödeme alınmışsa derhal iadesi gerekiyor.
E-pazaryerleri de bilgi ve belgeleri üç yıl saklayacaklar.
Bir hatırlatma yukarıdaki bilgi ve belgeleri üç yıl boyunca saklamanız gerekiyor. Eğer e-pazaryeri gibi bir aracı ile satış hizmeti gerçekleştiriyorsanız yeni düzenleme aracının da yapılan işlemlere ait kayıtları üç yıl boyunca saklaması gerekiyor.
Son bir not yukarıdaki yükümlülüklere aykırı hareket edenler hakkında aykırılığı tespit edilen her bir işlem veya sözleşme için iki yüz Türk Lirası idari para cezası uygulanacak.
