Girişimlerin en kırılgan ve zayıf oldukları dönemlerde ihtiyaç duydukları destekleri sağlamak tüm dünyada hem devletler, hem de özel sektörler için büyük önem taşıyor. Ülke çapında üretimi artırmak, istihdam sağlamak ve ekonomiyi desteklemek için ihtiyaç duyulan girişimciliği desteklemek konusunda öncelikli görev devletlere düşüyor olsa da genele bakıldığında bu konuda başarılı olanların sayısı diğerlerine göre ne yazık ki oldukça düşük.
Bu durumda da devreye girişimlere özellikle ilk dönemlerinde gerekli bilgi ve kaynak desteği vermeyi hedefleyen kuluçka merkezleri ve girişim hızlandırıcıları giriyor. Dünyada ilk akla gelenler Y Combinator ve 500 Startups olurken, ülkemizde Etohum, Girişim Fabrikası ve PİLOTT’tan bahsetmek mümkün.
Avrupa genelinde ise 100’ün üzerinde girişim hızlandırıcı program bulunuyor. İşte Avrupa’nın önde gelen bazı kuluçka merkezleri ve girişim hızlandırma programları...
Seedcamp (Avrupa Geneli)
2007 yılında kurulan ve hali hazırda 100'ün üzerinde adı duyulmuş girişime destek olan Avrupa kökenli Seedcamp, her yıl yaklaşık 20 yeni girişime yatırım yapıyor. Temel olarak Avrupa'da erken dönem tohum yatırımlar yapan ve girişimclere mentorluk sağlayan Seedcamp, bu alanda dünyanın en çok bağlantıya sahip oluşumlarından biri olarak tanınıyor.
Startupbootcamp (Avrupa Geneli)
Girişimlere temel olarak mentorluk sağlamayı hedefleyen Startup Bootcamp'in 3 aylık bir girişim hızlandırma programı bulunuyor. Girişimlere temel ihtiyaçları için 15 bin Euro, 6 ay boyunca paylaşımlı ofis alanı gibi imkanlar da sunan Startup Bootcamp aynı zamanda girişimcileri "Investors Demo Day" kapsamında 400'ün üzerinde yatırımcı karşısında sunum yapma olanağı sağlıyor.
Techstars Springboard (İngiltere)
Her yıl yaklaşık 30 girişime yatırım yapan Londra kökenli oluşum, yatırımları karşılığında şirketlerden yaklaşık yüzde 3 ile yüzde 6 arasında bir oranda hisse alıyor. Girişimlere 100'ün üzerinde tecrübeli girişimci ve yatırımcı ile bire bir destek olanağı sunan Techstars Springboard, tohum yatırımın yanı sıra ofis alanı gibi temel ihtiyaçlarının da giderilmesini sağlıyor.
Openfund (Yunanistan)
Temel olarak Yunanistan'da bulunan fakat uluslararası hedeflere sahip olan girişimlere destek olan Openfund, girişimlerin temel ihtiyaçlarını karşılamayı ve onlara yol göstermeyi hedefliyor. Belirlenen hedeflere ulaşılması durumunda ise gerekli yatırımı yapmak veya bulunmasını sağlamak konusunda da destekleri bulunuyor.
NDCR Launchpad (İrlanda)
12 haftalık yoğun bir program ile birlikte girişimcilerin temel ihtiyaçlarını karşılaması için 20 bin Euro'ya kadar tohum yatırımı yapan NDCR Launchpad, aynı zamanda İrlanda'nın dijital girişimcilere destek olan ilk hızlandırma programı olarak öne çıkıyor. Düzenli uygulamalı eğitimler ve network desteği de yine girişimcilerin faydalanabildikleri destekler arasında.
Propeller Venture Accelerator Fund (İrlanda)
5 aylık uzun sayılabilecek bir program sunan oluşum yılda iki kez destekleyeceği 12 girişim seçiyor. Dublin'de yer alan merkezindeki eğitimlerin yanı sıra girişimlere 30 bin Euro civarında da yatırım yapıyor.
Startup Wise Guys (Estonya)
Geniş pazarlara ulşmayı hedefleyen girişimcileri, yatırımcı ve potansiyel çözüm ortakları ile tanıştırmayı amaçlayan Estonyalı Startup Wise Guys, 3+1 aylık bir de programa sahip. Oluşum özellikle ödeme sistemleri, finans ve güvenlik konularındaki girişimlere destekleri ile dikkat çekiyor.
Plug and Play Accelerator Valencia (İspanya)
Seçilen girişimlerin 3 ila 4 aylık bir süre boyunca ücretsiz olarak katılabilecekleri uygulamalı eğitimler, seminerler, mentorluk serileri ve akif koçluk olanakları sunan Plug and Play Accelerator Valencia aynı zamanda 60 bin Euro'ya kadar yatırım desteği de sağlıyor.
International Create Challenge (İsviçre)
Girişimcilere 3 haftalık program sonucunda ürün veya hizmetlerinin müşterilerin temel ihtiyacını karşılayacak bir seviyeye (Minimum viable product) getirmesine destek olmayı hedefleyen International Create Challenge, program boyunca mentorluk desteği ve tohum yatırım olanağını sunuyor. Ayrıca programın kazananına para ödülü de veriliyor.
HackFwd (Almanya)
Girişimcilerin temel ihtiyaçlarının yanı sıra hukuki konulardaki eksiklerini de gideren HackFwd, 1 yıl boyunca süren desteği karşılığında girişimlerin yüzde 27 hissesini alıyor. Bu süre boyunca girişimlere destek olan çeşitli danışmanlara da ayrıca bir yüzde 3'lük pay veriliyor.
Rockstart (Hollanda)
Hollanda kökenli Rockstart girişimlere şirket kuruluşu aşamasından itibaren yardımcı oluyor ve 15 bin Euro civarında tohum yatırım sağlıyor. Karşılığında ise yüzde 8 civarında ortalık payı alıyor.
Le Camping (Fransa)
Fransa'daki girişimleri, ürün veya hizmetlerini uluslararası pazarlarda rekabet edebilecek seviyeye getirmelerine destek veren Le Camping'in 4 ay süren yoğun bir programı bulunuyor. Le Camping aynı zamanda Fransa'nın ilk girişim hızlandırma programı olarak da dikkat çekiyor.
Garage48 (Estonya)
2010 yılında Estonya'da başlayan fakat aradan geçen zaman boyunca Kuzey Avrupa ve Afrika'ya doğru genişleyen Garange48, 30 ile 40 arası girişimcinin fikirlerini sunması ardından aralarından 12 ile 15 arasında girişimin seçilmesi şeklinde işleyen bir yapıya sahip.
Startup Yard (Çek Cumhuriyeti)
Prag'da 3 ay boyunca girişimcilerin konaklama ve diğer temel ihtiyaçlarını karşılayan Startup Yard bunun karşılığında yüzde 5 ortaklık payı alıyor. Girişimler ek bir 10 bin Euro'luk nakit desteği almak isterlerse bir yüzde 5 daha vermeleri gerekiyor.
Oxygen Accelerator (İngiltere)
3 kurucuya kadar kurucu başına 7 bin Euro maddi destekleyen sağlayan İngiltere kökenli girişim hızlandırma programı Oxygen Accelerator, bunun yanı sıra 13 haftalık programında girişimlere paylaşımlı ofis alanı, eğitim ve bir sonraki yatırım turu için destek sağlıyor.
ignite 100 (İngiltere)
Her yıl, her biri 18 hafta süren 3 program sunan Ignite 100, girişimlere 6 aya kadar ücretsiz ofis alanı da sunuyor. Ayrıca her bir girişime 17 bin İngilizce Sterlini yatırım yapan oluşum karşılığında girişimlerden yüzde 6 ile yüzde 9 arasında ortalık payı alıyor.
TheFamily (Fransa)
Kısa vadeli programlardan çok, uzun vadede girişimlere düzenli destek sağlamayı hedefleyen The Family, girişimlerde azınlık hissesine sahip oluyor. Bu süre boyunca temel desteklerin dışında stratejik planlama konusunda da girişimcilere yol gösteriyor.
Seedrocket (İspanya)
Teknoloji odaklı girişimleri mentorlar, uzmanlar ve yatırımcılar ile bir araya getirmeyi hedefleyen Seedrocket, İspanya kökenli bir tohum yatırım fonu. Seedrocket bu amaç doğrultusunda girişimlerin tohum yatırımlarını almalarına destek oluyor.
Accelerator Academy (İngiltere)
İngiliz girişim hızlandırma programı Accelerator Academy özellikle teknoloji, medya ve telekom alanında faaliyet gösteren erken dönem işletmelere 12 haftalık bir eğitim programı sunuyor. Girişimler için programa katılım ücreti 600 İngiliz Sterlini fakat 3 aylık programı başarılı bir şekilde tamamlayan ve bu süre içerisinde yatırın alan girişimlerin ücretleri iade ediliyor.
StartupHighway (Litvanya)
Uluslararası mentorların katılımda bulundukları programda girişimcilere danışmanlık ve 14 bin Euro tohum yatırımı sağlanıyor. 13 haftalık programın ardından yeni tur yatırımlar söz konusu olabiliyor. Girişimlerden bunun karşılığında yüzde 7,5 ortaklık payı alınıyor.
eleven (Bulgaristan)
Erken dönem ve yüksek potansiyele sahip girişimciler için 3+3 aylık bir program sunan Eleven, bu süre boyunca girişimlerin tüm teknik ihtiyaçlarının yanı sıra mentorluk ve ofis alanı sağlıyor. Bunun dışında 25 bin Euro'da destek sağlayan Eleven girişimlerden yüzde 8 ortaklık payı alıyor.
ProSiebenSat1 Accelerator (Almanya)
Avrupa'nın en büyük medya kuruluşlarından biri olan ProSiebenSat.1 Media'nın hızlandırma programlarında girişimlere ofis alanı, 25 bin Euro maddi destek, mentorluk ve tabi ki ProSiebenSat.1'in network'üne erişim olanağını sunuluyor. Karşılığında ise yüzde 5 ortaklık payı alınıyor.
GameFounders (Estonya)
Özellikle oyun alana odaklanmış olan GameFounders, girişimcilere 80'in üzerinde oyun uzmanı ve geliştiricinin mentorluğunu ve ücretsiz ofis alanı sağlıyor. Ayrıca girişimciler GameFounders'ın geniş yatırımcı ağına da erişme hakkı elde ediyorlar. Girişimlerin Estonya'da bulunan kurucusu başına 5 bin Euro (15 bin Euro'ya kadar) maddi destek de sağlayan oluşum, bunların karşılığında yüzde 9 ortaklık payı alıyor.
betaFACTORY (Norveç)
Norveç girişimcilik ekosistemindeki pek çok önemli isim tarafından desteklenen betaFactory, yeni girişimcilere fikirlerinin uygulanıp olup olmadığını test etme imkanı sunuyor. Bunun mümkün hale gelebilmesi içinse 100 bin Norveç Kronu (yaklaşık 35 bin TL) sağlanıyor.
StartupBus Europe (Avrupa Geneli)
StartupBus Eurpoe, Avrupa'nın çeşitli ülkelerinden girişimcilerin 3 gün süren bir otobüs yolculuğu boyunca girişimcilerin yeni nesil teknolojiler alanındaki fikirlerini hayata geçirmeye çalıştıkları bir hackathon. Yarışma sonuçlandığında ise girişimciler işlerini kurmak için evlerine dönüyorlar.
Huge Thing (Polonya)
İki aşamalı bir program olan Huge Thing'in 3 ay süren ilk aşamasında girişimcilerden ürünlerini müşterilerin temel ihtiyacını karşılayacak bir seviyeye (Minimum viable product) getirmeleri isteniyor. Kazanan ekiplere 30 bin Polonya Zlotisi (yaklaşık 21 bin TL) tohum yatırım ve programın ikinci 3 aylık bölümüne katılım hakkı veriliyor.
Axel Springer Plug and Play (Almanya)
2013 yılında hayatına başlayan Berlin/Almanya merkezli girişim hızlandırıcı, arkadasında iki önemli şirketin network ve diğer imkanlarının gücünü de alarak yola devam ediyor. Yılda 3 kere program çağrısı yapan Axel Springer Plug and Play, girişimlere 15 bin Euro tohum yatırım, ofis alanı, ABD'li yatırımcılara ulaşma, networking ve mentörlük gibi imkanlar sunuyor. ASPP'e başvuruda yapmak için 3 ay kendi imkanlarınızla Berlin'de yaşayabilecek olmanızın yeterli olduğunu da ekleyelim.
Avrupa’daki sayıları her geçen gün artan kuluçka merkezleri ve girişim hızlandırma programlarından öne çıkanları sizler için bir araya getirdik. Fakat tabi ki bu listedekinden çok daha fazlası var. Eğer sizin de eklemek istedikleriniz varsa, yorumlarda paylaşabilirsiniz…Ülkemize Tikobus ile yeniden dönen Rocket Internet, PLDT'den 446 milyon dolar yatırım aldı. Halka açılacağı söylentisi konuşulan Rocket Internet'in değerlemesi bu yatırımla birlikte 4,5 milyar dolara yükseldi. 100'ün üzerinde 20 binden fazla çalışana sahip Rocket'ın geçen yıl cirosu 937 milyon dolar olarak belirtiliyor.
Daha önce Katar'ın en büyük mobil operatörü ooredoo ile ortak yatırım yaparak Asya pazarı hedefini genişleten Rocket Internet'in yeni yatırımcısı Filipinli. Rocket Internet'in Asya odağını daha net ortaya koyan PLDT yatırımı sonucunda Rocket Internet yüzde 10 hissesi karşılığında 446 milyon dolar yatırım aldı.
PLDT bu yatırımla sadece ortaklığı değil aynı zamanda Rocket Internet'in mobil ve online ödeme teknolojilerine de dahil olacak. PLDT'nin sahibi olduğu ve kendini mobil bankacılık ve mobil ödemede küresel lider olarak nitelendiren Smart Communications dahil olacağı anlaşmayla PLDT varolan Rocket Internet pazarına ulaşabilecek. Smart Communications'a biraz daha detaylı bakacak olursak, şirketin 2013 yılında aracılık ettiği işlemlerin değeri 3,4 milyar euro olmuş.
Yatırım sonrasında Rocket Internet'in hisse dağılımında da değişiklikler olmuş. Samwer kardeşlerin hissesi yüzde 65,2'den yüzde 58,7'ye düşerken, Kinnevik yatırımın 23,9'dan 21,5'e düşmüş. Bu haberin haricinde Samwer kardeşlerin kurucsu olduğu Zalando'nun halka açılmaya yakın olduğunu paylaşalım. 4,9 milyar dolarlık değerlemesiyle dikkat çeken girişimin yüzde 50'sinin halka açılma işlemleri Rocket Internet'ten bağımsız olarak devam ediyor