Milyar dolarlık yatırım turları yeni normal mi, balon mu?

CB Insights'ın girişim yatırımları (VC) aktivitelerini analiz ettiği Venture Capital Activity and Exit Report'un 2014 yılının ikinci çeyreğine ilişkin sonuçları yayınlandı. Raporun sonuçları yeni bir teknoloji balonunun olup olmadığı tartışmalarını tetikleyecek türden. Zira, rapora göre 2014 ikinci çeyrekte Amerika'da VC aktiviteleri 2001 yılı birinci çeyrekten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı.

Raporda, mega yatırım turları ve milyar dolarlık değerlemelerin bu dönemde artık sıradan hale geldiği belirtiliyor. Zira, 2014 yılında ilk yatırım turunda 1 milyar doların üstünde değerlemeye ulaşan girişimlerin sayısı bir önceki yıla göre yüzde 133 oranında artmış. Bu çok ciddi bir artış ancak milyar dolarlık tur ve değerlemelerin "yeni normal olma" olasılığından da bahsediliyor. Zira, bu değerlemelere ulaşan startuplar adresledikleri endüstride gerçekten oyunu bozabilecek (Airbnb ve Uber gibi) bunun yaparken de (geleneksel şirketlere göre) çok hızlı küreselleşebilecek potansiyele sahip olmalarıyla dikkat çekiyorlar.

Çok daha uzun bir tartışmayı gerektirecek bu konuları başka bir yazıya bırakıp, rapora dönersek, CB Insights analizi, 2014 ikinci çeyrekte gerçekleşen yatırım ve çıkış işlemi sayısının bir önceki çeyreğe göre yüzde 11 artarak 974'e ulaşığını gösteriyor. Bu işlemlerin toplam büyüklüğü ise yüzde 39'luk bir artışla 13,4 milyar dolara yükselmiş. Yani VC'ler bu dönemde aylık ortalama 4 milyar dolarlık 300 adet işlem gerçekleştirmiş.

VC destekli halka arzlar açısından ikinci çeyreğin daha sakin geçtiğini görmek mümkün. Birinci çeyrekte yapılan 35 adet VC destekli halka arza karşılık, ikinci çeyrekte bu sayı 24 adetle sınırlı kalmış. Halka arzların sektörlere göre dağılımda ise 2014 ilk yarısında sağlık sektörü öne çıkıyor. İkinci çeyrekteki en büyük VC destekli halka arzı ise GoPro gerçekleştirmiş.

Airbnb, Uber ve Cloudera gibi startup'ların milyar dolarlık turlarının yanında 2014 ilk yarısında dördüncü tur yatırımlar bütün yatırım aktivitelerinin yüzde 45'ini oluşturmuş.

VC aktivitelerinde beklendiği gibi Kaliforniya'nın ağırlığı hissediliyor. Toplam işlemlerin 442'si Kaliforniya'da gerçekleşirken, bu işlemlerin 155'i San Francisco'dan girişimleriyle ilgiliydi. San Francisco merkezli girişimler 2014 ikinci çeyrekte 4,6 milyar dolar yatırım almış. 2014 ikinci çeyrekte bir önceki dönemlere göre en dikkat çekici yatırım artışının görüldüğü startuplar mobil ve telekom alanında. Bu alanda bir önceki çeyreğe göre yüzde 132'lik artışla 2,59 milyar dolarlık işlem gerçekleşirken, toplam işlem sayısı 146'ya ulaşmış.

Sık sık San Francisco ile kıyaslana New York startup sahnesinde ise yatırımcılar toplam 1 milyar dolarlık işlem gerçekleştirmiş bu dönemde. Yatırımların çok önemli bir bölümü, her 10 yatırımdan 8'i, ise internet girişimlerine yapılmış.

New York merkezli VC aktiviteleriyle ilgili bir diğer önemli gelişme de sağlık girişimleriyle ilgili. 2014 ikinci çeyrekteki yükselişiyle dikkat çeken girişimlerle ilgili Fırat'ın detaylı inclelemesini burada görebilirsiniz.