Uluslararası iş yapan dev teknoloji firmalarının ödedikleri vergiler sık sık gündeme gelen konulardan biri. Hatırlayacağınız gibi Google’ın Türkiye vergileri konusu da çeşitli kez konuşulmuştu. Google şu sıralarda İngiltere’de benzer bir tartışmanın odağını oluşturuyor.
Firmanın 2006 ile 2011 yılları arasında İngiltere bölgesinden 12 milyar Sterlin gelir elde etmiş olmasına rağmen bu sürede İngiltere’de sadece 10 milyon Sterlin kadar bir vergi ödemiş olması son dönemde ülke basınında geniş yer bulan konuların başında geliyor. Üstelik bu durum Google ve İngiltere ile de sınırlı değil. Apple da yakın zamanda İrlanda’da tuttuğu 100 milyar dolar ile ilgili sorulara yanıt vermesi için ABD Kongresi tarafından davet edilmişti.
Tüm bu tartışmalar devam ederken Google eski CEO’su Eric Schmidt konuyla ilgili ilginç bir yanıt vererek, dev firmaların verdikleri vergilerin oranını tamamen hükümetlerin uygulamalarının belirlediğini söyledi…
İngiliz BBC’ye konuşan Schmidt, basında devam eden tartışmaların kafasını karıştırdığını belirterek şunları söyledi: “Benim bildiğim kadarıyla vergi ödemek yasal bir zorunluluk. Bu tartışmaya açık bir konu değil. Vergileri bir seçenek gibi görmüyorum”.
“Vergi yasalarını hükümetler belirler”
“Eğer İngiliz vergi yasalarını değiştirirse biz de buna uyarız. Eğer vergileri artarsa daha çok vergi öderiz, vergiler düşerse daha az vergi öderiz. Bu İngiliz demokrasisinin vereceği politik bir karar” diyen Schmidt temel olarak var olan vergi karmaşasının sorumlusu olarak hükümetleri göstermiş oldu.
Google şu anda tartışmaların devam ettiği İngiltere’de gelirlerini İrlanda üzerinden topluyor. Ardından da bu gelirlerin bir kısmını Bermuda’da kayıtlı olan Hollanda firmasına aktarıyor. Schmidt’in söylediği bu yaptıklarının yasa dışı bir işlem olmadığı ve bunun yapılmaması gerekiyorsa bunun yasalar tarafından düzenlenmesi gerektiği.
Küresel bir vergi reformuna ihtiyaç var mı?
Hatta Schmidt kısa bir süre önce bir vergi reformu tartışması çağrısı da yaparak, vergi kurallarını şirketlerin değil hükümetlerin koyması gerektiğini ve konuyla ilgili tüm tarafların bir araya gelerek daha basit bir vergi sistemi üzerinde uzlaşmanın yollarını araması gerektiğini söylemişti.
Dev teknoloji firmalarının vergileri ile ilgili tartışmalar kolay kolay sona erecek gibi görünmüyor ama büyük bir hızla küreselleşen ve çerçevelerin aynı hızda ortadan kaybolduğu yeni dünyada hükümetlerin ticari işletmelerin hızına ayak uyduramadığı kesin. Bu yüzden de hükümetler bu sorumluluğun bir kısmını firmaların alarak, yasalar izin verse dahi daha düşük vergi seçeneklerine yönelmemelerini istiyorlar. Fakat ticari işletmeler içinse çoğu şey kar zarar hesabı üzerine kurulu. Yasalara aykırı olmadığı için daha düşük vergi oranları sunan seçenekleri değerlendirmek çoğu zaman birinci tercihleri oluyor.
Ve söz sizde… Sizce Türkiye’nin gündemine de sık sık gelen dev teknoloji firmalarının vergi konusunun çözümü nasıl mümkün olabilir?
