Şeffaflık konusu ticarette oldukça önemli bir kavram. Gerek ticarette, gerekse de e-ticarette şeffaflık hem tüketiciler, hem de üreticiler için büyük anlam ifade ediyor.
Bu yazıyı yazmaya karar vermeden önce, şeffaflık konusu ile ilgili bazı araştırmalar yaptım. Aslında benim değinmek istediğim konu ile ilgili çok yakından ilgisi olmasa da, dünyada yolsuzlukla savaşan, dürüstlük ve hesap verebilir olma ile ilgili çalışan Tansparency International adlı bir örgüt olduğunu öğrendim. Türkiye ayağında da Şeffaflık Derneği olarak benzer amaçlarla faaliyetlerini yürütülüyor. Belki siz de bu oluşumların faaliyetlerini incelersiniz fakat benim en çok dikkatimi çeken konu burada yer alan hesap verilebilir olma ilkesi. Bu ilke aynı zamanda World Trade Organization'ın da bir ilkesi.
Hesap verilebilirlik kişisel olarak benim için önemli bir kavram. Elbette ticareti yapan hiçbir kişi, yaptığı kârı açıklamak zorunda değil. Ancak bunu yapan firmalar, şeffaf olma yolunda çok da önemli bir adım atıyorlar.
E-ticaretin en büyük avantajlardan birisi de, tabii ki sergileme maliyetleri, mağaza personeli gibi kalemlerden yapılan tasarruf. Bu da e-ticaret açısından, geleneksel ticarete nazaran bir avantaj ve maliyetlerin düşmesini sağlıyor.
Yukarıda hem benim çok hoşuma giden, hem de yukarıda anlattıklarımı bir örnekle anlatmak istiyorum. Bu örnek sizler için daha önce haberleştirdiğim bir girişim olan Everlane'den.
Everlane adlı e-ticaret girişiminde, sevdiğim Oxford fit gömleği incelerken, ürünün özelliklerinde çok dikkat çekici bir tabloya rastladım. Aynı zamanda üretimi de kendi yapan Everlane markası, bu ürünün maliyetini yazmış. Kumaş hammedesinin maliyetinden kesime, dikiş maliyetinden nakliye masraflarına kadar her şeyi hesaplamış. Yukarıda da görebileceğiniz gibi, gömleğin gerçek maliyeti 26.92 dolar. Gömleğin Everlane'deki satış fiyatı ise 55 dolar. Yani Everlane için gömlekten ettikleri kâr belli.
Ülkemizde tekstil sektörü oldukça gelişmiş olmasına rağmen, Everlane modelindeki gibi kendi üretimini kendi yapan ve kendi markasıyla bir e-ticaret markası oluşturan firma ya yok, ya da sayısı yok denecek kadar azdır diye düşünüyorum. Ancak benim hoşuma giden en büyük özellik, burada markanın edindiği şeffaflık stratejisi olmuş durumda.
Sizce bunu Türkiye'de bir markada ya da e-ticaret sitesinde görmemiz mümkün olur mu?