Facebook, 2012’nin ilk çeyreğine dair rakamlarla daha önce yayınladığı S-1 dokümanını güncelledi. Bu konuyla ilgili detaylı bir analizi şu yazıda inceleyebilirsiniz. Dokümanın güncellenmiş hali dijital ekosistemin peri masalı diyebileceğimiz başarı hikayesine dair pek çok detayı çok net bir şekilde ortaya koyuyor ve 200 sayfanın üzerindeki bu doküman analiz edilecek pek çok farklı detayı barındırıyor.
Bu detaylardan biri ilk bakışta Facebook için çok da parlak bir gelişme değil gibi görünüyor. Bugüne kadar her çeyrekte gelirlerini ortalama yüzde 20 oranında artıran Facebook, yılın ilk çeyreğinde ilk kez bir önceki çeyreğe oranla daha az gelir elde etti. Düşük çok küçük olsa da halka arz öncesindeki şirket için güçteki ufak bir dalgalanma bile büyük sonuçlara neden olabilir.
Güncellenen Facebook S-1 dokümanından gördüğümüz kadarıyla 2011’in son çeyreğinde ödemelerden gelen gelirleri 188 milyon dolardı. 2012’nin ilk çeyreğinde ise ödeme gelirleri 186 milyon dolarda kaldı. Daha genel bir açıdan bakacak olursak Facebook’un hem gelirleri, hem de karlılığı bu çeyrekte bir önceki çeyreğe göre azalmış görünüyor.
Halka arz öncesinde her şeyin hedeflendiği gibi gitmesini isteyen Facebook’un neyse ki her iki durum için de açıklaması var.
Karlılığın azalmasının nedeni yeni yatırımlar. Bu yatırımlar temel olarak iki farklı koldan gerçekleştirilmiş durumda. Birincisi hızla büyüten veri merkezi ve bunun getirdiği masrafların artmış olması gelir artışını engellerken, diğer taraftan sayısı hızla artan çalışanlar Facebook’un karlılığını etkileyen diğer önemli bir kalem olarak görünüyor.
Facebook S-1 dokümanında bir yandan veri merkezini büyütürken diğer yandan da toplamda 59 milyon dolarlık bir amortisman maliyetinden bahsediyor. Çalışan personelin yüzde 66 oranında artması ise diğer detayı açıklıyor.
Satış ve pazarlama giderlerinin bir yıl önceye göre 91 milyon dolar, araştırma geliştirme bütçesinin ise yine bir yıl öncesine göre 96 milyon dolar artmış olması karlılığı etkileyen diğer somut detaylar. Buna bir de idari masrafların 2011’in ilk çeyreğine göre 37 milyon dolar yükselmiş olmasını eklediğinizde ortaya Facebook’un son güncellemesindeki sonuç çıkıyor.
Gelirlerin artmamış olması ise Facebook’a göre dönemsel bir durum. Yılın son çeyreği yani tatil döneminde reklam verenlerin daha çok para harcadığı ve yılın başlarında bu harcamaların azalmasının doğal bir sonuç olduğunu söyleyen Facebook, bu sonucu geçen yıllara ait artış ve azalma rakamları ile açıklıyor.
Facebook’a göre dördüncü çeyreğin reklam verenler açısından daha önemli olduğu geçtiğimiz üç yıl boyunca üçüncü ve dördüncü çeyrek arasındaki farklardan görülebiliyor. 2009 – 2011 yıllarında dördüncü çeyreklerde, üçüncü çeyreklere göre sırasıyla yüzde 64, yüzde 46 ve yüzde 18 gelir artışı gözlenmiş.
2010 ve 2011’in dördüncü çeyreklerinden sonra gelen ilk çeyreklerde ise sırasıyla yüzde 3 ve yüzde 8’lik azalmalar gözlemlenmiş. Buradaki tek istisna 2009’un dördü çeyreğinden sonraki 2010’un ilk çeyreğinde ortaya çıkan yüzde 5’lik artış. Facebook bu tek istisnanın sosyal ağın çok hızlı büyüdüğü bir döneme denk gelmiş olması ile açıklıyor.
Özetle tüm bu açıklamalar ile Facebook, halka arz öncesinde “daha fazla kazanabilmek için yatırım yapıyoruz” mesajı veriyor. Açıklamalar kağıt üzerinde son derece makul görünüyor ama ne derece tatmin edici olduğunu, sıra hisselerin borsada işlem görmesine geldiğinde çok daha net ayırt edebileceğiz.
