Devler sansür eyleminde, Wikipedia karardı [güncelleme]

ABD’de Temsilciler Meclisi'nce 'bir süre askıya alındığı' belirtilse de Şubat başına kadar oylanması beklenen ‘Çevrimiçi Korsanlığı Önleme Yasası’na (SOPA) karşı internet dünyasının devleri eyleme gitti. 18 Ocak Çarşamba günü (bugün) gerçekleşen greve Google, Huffington Post, Pandora.com, Wikipedia, Facebook, Amazon, Reddit.com ve Github.com gibi siteler destek veriyor.

Eylem planını ilk açıklayanlar arasına önceki gün internet ansiklopedisi Wikipedia da katıldı. Wikipedia bugün logosunu karartarak, İngilizce edisyonunu bir günlüğüne kapattı. Wikipedia’nın kurucularından Jimmy Wales, eylem hakkında öğrencileri Twitter’dan uyarmıştı. Wales, “Öğrencilere uyarı! Ödevlerinizi erken yapın. Wikipedia oylanacak olan kötü yasayı Çarşamba günü protesto edecek” dedi.

Wikipedia’dan yapılan açıklamada, Temsilciler Meclisi'ndeki SOPA ve Senato'daki PIPA (Protect IP Act) yasalarının geçmesi halinde özgür ve açık internetin ciddi zarar göreceği, ABD’de yer alan uluslararası web sitelerinin sansürlenmesi için araç olarak kullanılacağı ifade edildi.

Google da bugün ABD'den siteye girenlerin karşısına çıkan anasayfasında, logonun üstünü tamamen siyah bir bant ile kapattı. Arama kutusunun altında da 'Lütfen web'i sansürlemeyin'  ifadesi koyarak SOPA ile ilgili Google açıklamasının bulunduğu sayfaya link verdi.

Facebook, Google ve Twitter'ın da dahil olduğu eylemciler, 15 Ocak'ta New York Times gazetesine ilan vererek SOPA'nın 'interneti sakat bırakacak bir sansür yasası' olduğuna  dikkat çekmişti.

Beyaz Saray'ın da, erişim engeli uygulamalarının yaygınlaştıracak ve mahkemelerle diğer bazı kamu kuruluşlarına bu yönde geniş yetkiler verecek olan SOPA'dan mutlu olduğu söylenemez. Obama hükümetince yapılan son açıklamada, tasarıda bulunan 'DNS engellemelerinin' problem yaratacağı yorumu yapılmıştı.

SOPA'yı protesto eylemine destek veren binlerce sitenin yanında, karartma yolunu tercih edenlerin listesi şöyle:

Imgur Tor Project Miro iSchool at Syracuse University Oreilly.com Wikipedia Reddit Mozilla WordPress.org icanhazCheezburger Network MoveOn.org Good Old Games TwitPic Minecraft Free Press Mojang XDA Developers Destructoid Good.is

ABD’de sopastrike.com sitesi üzerinden yapılan kampanyalarla SOPA’nın sansür yasası olduğuna dikkat çekiliyor. Ülkede bulunan büyük çaptaki internet sitelerinin sansürlenmesi, bir bakıma bütün dünyayı etkileyecek bir karar olduğu yorumları da yapılıyor. Bu nedenle küresel tepkilerin artması da bekleniyor.

Türkiye’de ise internettutulmasi.com isimli site SOPA düzenlemesine karşı destek topluyor. İnci portal, iyad.org.tr, alternatifbilisim.org ve elmaaltshift.com gibi siteler de Türkiye’den eyleme destek veriyor.

SOPA nedir?

Telif haklarına dayanılarak hazırlanan bir yasa tasarısı olan SOPA, temelde fikri mülkiyet haklarını ihlal eden sitelere yaptırımları artırıyor gibi görünüyor. Yasa uyarınca ABD organları, internet sağlayıcılarının telif ya da ticari marka yasalarını ihlal ettiğinden 'şüphelenilen' ve kullanıcılarının faaliyetlerini yeterince takip etmeyen siteleri bloklamaya zorlayabilecek.

SOPA ile bir bakıma 'kara liste' oluşturulacak yorumu yapılıyor. ABD organlarının istediği şartlara uymayan her site bu listeye eklenebilecek. Kara listedeki siteler, Google gibi arama motorlarında da gösterilmeyecek, gösterilirse Google da erişim engeli tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.

Buna benzer bir yasa Türkiye’de bir çok internet sitesinin kapanmasına neden olmuştu. Yasa internet sitelerinde satılan ürünlerden, kullanılan içeriklere, yayınlanan videolardan, bilgisayar oyunlarına kadar telif hakkı ve ticari marka kelimelerinin gibi birçok alanı etkilemesi bekleniyor. Üstelik yasasının ABD dışındaki sitelere de uygulanacağı, dolayısıyla küresel çapta trafiğin doğrudan ABD resmi organlarınca belirlenmesi gibi bir durumun ortaya çıkacağı savunuluyor.