Açıklama: Erdem Genç, takım çalışmaları atölyeleri düzenleyen M3 Works'ün ve Park Kitap Yayınevi'nin sahibidir. Bu yazısı Webrazzi'de konuk yazar olarak yayınlanmıştır.
Bir marka yaratacaksanız -ki bu şirket adınız veya satmaya çalışacağınız bir ürün/hizmet olabilir- mutlaka patent durumunu araştırın. Önceden alınmış bir patent işinizi büyütünce karşınıza çıkabilir ve çeşitli sıkıntılar yaşayabilirsiniz. Olumsuz bir tecrübem ve iki yılı aşkın süredir süren can sıkın bir davam olduğu için özellikle bahsetmek istedim.
Aynı şekilde günümüzde hizmetlerinizi duyuracağınız internet alan adı da oldukça önemli. Sabanci.com’un önceden Sabancı Grubu’na ait olmadığını, sonradan yüksek bedeller ödeyerek aldıklarını biliyor muydunuz?
Şirketinizin adını Ticaret Odası’na bile kaydetseniz art niyetli biri veya daha önceden o markanın patentini almış bir hak sahibi bu isimde hak iddia edebilir ve onca emek harcadığınız işinizi bu isimle yapmanız engellenebilir. Böylesine sorunlar oluşmaması için baştan önlem almakta fayda var.
Eğer markanıza güveniyorsanız –ki bir girişim yapıyorsanız güvenmelisiniz- bu gereksiz bir harcama değil aksine yatırımdır.
Marka Tescili Nasıl Yapılır?
Bu işi bir marka - patent ajansıyla birlikte yapabileceğiniz gibi (yaklaşık 200 TL marka başı hizmet bedeli alırlar) eğer e-imzanız varsa Türk Patent Enstitüsü’nün web sitesinden kendiniz de yapabilirsiniz (E-imza bedeli de yıllık 150-200 TL arasındadır). Ama eğer bu konuda çok bilginiz yoksa profesyonel destek almanızı tavsiye ederim. Çünkü bir şeyleri yanlış yaparsanız geri dönüşü yok.
Türk Patent Enstitüsü’nün web sitesinden de görebileceğiniz gibi marka patenti sınıf seçerek alınıyor. İşinize en uygun sınıflarda almalısınız ama sınıf başına ücretlendirme olduğu için abartmamakta fayda var. E-Ticaret türü işlerde 35. Sınıf (internet hizmetleri ve başka tür hizmetleri içerir) alınır. Bir de işin offline alanını eklemenizi tavsiye ederim. Gidişat belli olmaz belki yarın öbür gün offline mağazalar da açabilirsiniz.
Aldığınız her sınıf sizi o sınıfta marka hak sahibi yapar. Farklı sınıflarda başkaları o ismi tescil ettirerek o markayı kullanabilir. Bunu da göz ardı etmeyin.
Marka - patent ajansından destek alıyorsanız düşündüğünüz markaları sizin için ücretsiz araştıracaklardır. Ancak siz de TPE’nin sitesinden kendiniz aratarak basit bir araştırma yapabilirsiniz. Yine de emin olmak için olumlu bulduğunuz markayı bir de ajansa sorup öyle başvuru yapın.
".com.tr" Uzantılı Alan Adı Tescili Nasıl Yapılır?
Alan adı sorgulamasını birçok internet sitesinden sorgulayabilirsiniz. Bazı alan adları alınmış gibi görünse de satılmak üzere alınmış olabilirler. Hemen vazgeçmektense bir iletişime geçip fiyat almakta fayda var. Fiyat alırken aklınızda olsun: Aldığınız şeyin maliyeti 10 dolar! Yani size fahiş fiyatlar da sunsalar oldukça yüksek pazarlık oranları olasıdır.
.com Alan adları dışında .com.tr alan adları da oldukça önemlidir. Ayrıca güven verir ve prestijlidir çünkü .com.tr alabilmek için ODTÜ’nün ilgili birimine çeşitli belgeler sunmak zorundasınız. .com.tr’yi Ticaret Sicil kaydınızla, yani şirket adınızla alabileceğiniz gibi (ör. M3.com.tr) marka patent belgenizle de (hatta başvuru belgenizle) alabilirsiniz. .com.tr’nin sadece Türkiye’ye açık olması ve alınmasının bir takım belgeler gerektirmesi sebebiyle istediğiniz ismi bulmanız daha kolaydır. Ama alabiliyorsanız .com’unu da almakta fayda var. İnsanlar genellikle ikisini karıştırabiliyor.
Bir e-ticaret projesi yapacaksanız .com buna daha uygundur. Şirket kurumsal sayfaları için ise .com.tr daha uygundur. Bazı şirketler ise uluslar arası işleri için .com, yerel işleri için .com.tr’yi kullanır (ör Sunumax.com ve sunumax.com.tr)
.com.tr alırken “ilk gelen alır” prensibi işlediğinden markanızı başka bir sınıfta tescil eden biri bu uzantıyı alabilir. Dikkatli olun. Mümkünse marka başvurusunu yapar yapmaz .com.tr adresini de alın.
Ticari işler için mutlaka .com uzantısını kullanın. .net servis sağlayıcıları, .org ise dernekler için uygundur. Ancak .org.tr ciddi bir dernek olduğunuzu gösterir zira yine .com.tr gibi çeşitli belgeler gerektirir. .biz, .info gibi adlar ilk çıktıklarında heyecan uyandırsa da bugün yalnızca diğer alan adları dolu olduğunda mecburiyetten ve arama motoru optimizasyonları konularında kullanılıyorlar. Bu amaçlı kullanılan ve belge gerektirmeyen .tr uzantılı alan adları ise .gen.tr (Genel), .info.tr ve .web.tr.
Ayrıca isminiz.com.tr almak için nüfus cüzdanı fotokopiniz yeterli. Tabi burada da “ilk gelen alır” prensibi işlediği için sizden önce isminizin benzediği bir başkası almadıysa alabilirsiniz.
Görsel Kaynak: Damgapatent
