Google TV, Apple TV -ki henüz App Store'larını duyurmadılar- derken App Store'ların televizyon üreticileri tarafından da dikkate alınacağını tahmin ediyorduk, fakat Samsung'un bu kadar hızlı davranacağını kişisel olarak ben tahmin etmiyordum.
Herhalde birçok kişi SmartTV'yi son dönemlerde fazlasıyla duymaya başlamıştır. Özellikle bu aralar elektronik mağazalarına gittiyseniz televizyonların üstüne yapıştırılan bantlarda büyük puntolarla belirtilen SmartTV markası dikkatinizi çekmiştir. Genel olarak aslında SmartTV'yi Samsung'un App Store'u diye özetleyebiliriz.
Üzerinde fazla yazılıp çizilmemiş ve dikkat çekilmesi gerektiğini düşündüğüm bir konu olmasından dolayı, Başarı Mobile'dan İsrafil Dilmeç ile girişimcilerin neden televizyonlarda da uygulama sunarak yeni bir mecra yaratmaları gerektiğini konuştum. Kendisiyle gerçekleştirdiğim röportajın ilginizi çekeceğini ve ve farklı bir alana yönelik girişimler için paylaşılanların faydalı olacağını düşünüyorum.
Röportaja geçmeden önce belirtmemde fayda var, ben de dakick.com ile ilgili hiç böyle bir platformda yer almayı düşünmüyorken 2 hafta önce Başarı Mobile'dan aldığım bir telefonla heyecanlandım ve iki hafta gibi kısa bir sürede lansman yapmış olmanın da şokunu yaşıyorum.
Serkan Ünsal: İsrafil merhaba, Samsung SmartTV'lerle ilgili Türkiye'ye özel istatiksel anlamda birkaç rakam verebilir misin?
İsrafil Dilmeç: 2010 yılı ile birlikte Samsung, @InternetTV adı altında Smart Hub destekli modellerini satışa çıkartmıştı. Hem LCD hem LED serisi televizyonlar arasında aşağı yukarı 100.000'den fazla cihaz mevcuttu. Dolayısıyla Smart TV'lerin öncesine ait bir pazar hali hazırda oluşmuş durumdaydı. Samsung’dan aldığım bilgilere göre, 2011 sonuna doğru pazarda yalnızca Samsung'a ait 350.000 cihazın olması öngörülüyor. Samsung Smart TV Uygulama mağazasında ise globalde 700 adet uygulama yayınlanmış durumda, 700 adet de test için bekliyor. Türkiye'de yayında olan uygulama sayısı henüz 10'u geçmedi, fakat sene sonuna kadar 30’a tamamlamak için çalışmalarımız sürüyor.
Bu kapsamda, Türkiye’nin çok önde gelen markalarına tekliflerimizi iletmeye başladık, bununla birlikte TVde büyümesi hızlı olacak projeleri de çemberimiz içerisine almaya çalışıyoruz.
Televizyon ve uygulama adetleri akıllı telefonlarla kıyaslandığında fazla görünmese de bu aslında ciddi bir rakam. Zira Avrupa ülkelerindeki TV uygulaması sayısı geçen sene uygulama geliştirmeye başladıklarını düşünürsek, henüz sadece 40 civarında.
S.Ü: Uygulamaları hangi platformda geliştirmek gerekiyor? Kaynak siteler var mı? Nereden bilgi edinilebilir?
İ.D: Uygulama geliştirmek için geliştirme dilinin ve platformun bir önemi yok. Yeni başlayan geliştiriciler; HTML, Javascript, XML konularında yeterli bilgiye sahiplerse hemen geliştirmeye başlayabilirler.
Diğer yandan, birçok üretici kendi geliştirme platformlarını web adresleri üzerinden yayınlıyor. Başarı Mobile olarak özellikle, Samsung TV lere odaklanmış durumdayız. Samsung Developer Forum (http://developer.samsung.com) kaynak olarak en kapsamlı yer. Burada uygulama geliştiriciler SDK'ya ulaşabilir ve sorularının yanıtlarını bulabilirler. Geliştirdikleri uygulamaları Samsung App@Smart TV platformuna yüklemek için ise Samsung Türkiye tarafından onaylı uygulama geliştirici olarak sisteme kayıt edilmeleri gerekiyor.
S.Ü: Geliştirme süreleri ne kadar? iPhone'a uygulama geliştirme ile kıyaslamak mümkün mü?
İ.D: Uygulama geliştirme süreleri proje büyüklüğü ile ilgili. Online bir uygulama geliştirildiğinde servis platformlarınız hazırsa ve mimariyi iyice tasarlayabilirseniz 2-6 hafta arasında projelerinizi geliştirebilirsiniz. Offline uygulamalarda ise hem platformun yeni olması hemde çalışan servisleri kayıt ve alan yerini TV olarak belirleyeceğiniz için geliştirme süresini 6-10 hafta almak gerekiyor.
Geliştirme ile birlikte, uygulama yayınlama için ise her yeni platformda olduğu gibi Samsung Smart TV uygulama testleri çok hızlı olamıyor. Samsung Türkiye Smart TV projelerini çok önemsediği ve katma değerli hizmetlerdeki performansını tüm dünyaya örnek olarak gösterdiği için desteğini esirgemiyor. Sonuç olarak bir uygulama 2-10 hafta arasında dokümantasyon ve test sürecini tamamlanıp yayına alınıyor.
S.Ü: Kullanımlar nasıl?
İ.D: Mevcut uygulama adetlerinin cihaz sayısına oranı düşük olduğu için ilk kullanım adetleri çok iyi oranlarda. Türkiye’de geliştirmesi tamamlanan uygulamların kullanım adetleri global pazar ile aynı değerlerde. İnternet'e bağlanan, yani aktive edilen, TV oranı henüz %30'larda seyretmesine rağmen bazı uygulamalar yüklenme rakamlarıyla dünyada Top 10 listelere girebiliyor. Bu da haliyle tüm dünyanın ilgisini üzerimize çekmemize sebep oluyor.
Bununla ilgili olarak verebileceğimiz örneklerden birisi İş Bankası'nın dünyanın ilk TV bankacılığı uygulaması olan İşTV olabilir. Yayınlandığı ilk hafta içerisinde 4000'den fazla indirilmeyle dünya çapında Twitter'ı ve bazı popüler uygulamaları geride bırakarak, Youtube, Facebook, Google Maps ve Picasa gibi ilk 10 uygulama arasında yerini aldı. Samsung'un kendi hizmeti olan Samsung 7/24 Sinema hiç bir PR desteği olmadan ilk hafta içerisinde 75 üye kazandı. Bunlar çok elle tutulur sonuçlar, dolayısıyla oldukça memnuniyet verici.
S.Ü: Başarı Mobile olarak sizler ne yapıyorsunuz bu alanda? Kaç uygulamanız var?
İ.D: Ekibimiz ile birlikte bu yeni medyada var olmaktan çok memnunuz. 2011 Haziran sonu itibari ile giriş yaptığımız bu alanda şu ana kadar 4 uygulama, 1 basit oyun geliştirdik. Bu ay içerisinde Türkiye’nin 2 büyük markası için de bu geliştirme sürecine başlıyoruz.
- NTVMSNBC – Smart TV
- Dakick – Smart TV
- Doviz – Smart TV
- Şans Oyunlari – Smart TV
- Neşeli Kartlar Oyun - Smart TV
S.Ü: Önümüzdeki dönemde bizi bekleyen gelişmeler var mı? Diğer televizyonlarda da aynı altyapılar mı kullanılıyor, yoksa her televizyon için ayrı geliştirme mi yapmak gerekiyor?
İ.D: Smart TV'ler de yazılım olarak sürekli güncellenip gelişiyor. Önümüzdeki dönemde daha farklı görsel teknolojiler ve belki yakınsama teknolojileri hayatımıza girebilir. Bunlara uygun olarak bizim de çalışmalarımız sürüyor. Diğer tv uygulamaları için UI süreçleri benzerlikler taşıyor. TV cihazlarının donanımsal değişkenlikleri olabileceğinden her üreticinin kendi SDK’sı ile porting yapmak gerekebiliyor.
S.Ü: Webrazzi olarak verdiğin bilgiler için teşekkür ediyoruz.
İ.D: Biz de bu kadar yeni bir platformun sizler tarafindan ilgi görmesinden çok memnun olduk. Webrazzi ekibine tekrar teşekkür ediyoruz.