Ukrayna İnternet ve Mobil Pazarına Genel Bakış

Açıklama: Yusuf İbili Ukrayna'da E-Ticaret projeleri geliştirmektedir ve NeOkuyorsun.com İş Geliştirme Sorumlusudur. Bu yazısı konuk yazar olarak Webrazzi’de yayınlanmıştır.

Arda Kutsal'ın Notu: Türk internet girişimcilerinin global pazarlardaki fırsatları değerlendirebilmeleri için bu tür ülke dosyalarına Webrazzi'de daha sık yer vermeye karar verdik ve Yusuf İbili'nin katkılarıyla bu sefer dikkatimizi Ukrayna pazarına yönlendirdik. Bu ve bunun gibi pazar analizlerini önümüzdeki dönemlerde farklı ülkeler için de tekrarlıyor olacağız.

Ukrayna’ya Genel Bakış

Toplam nüfusu 46 milyondan fazla ve bayan nüfusu 26 milyon civarında. Okuma-Yazma %99.7 ve İşsizlik %2.4 civarında. Genç nüfus oranı yüksek. Üniversite okumak için çok ağır şartları yok ve yıllık harçları düşük. Resmi dilleri Ukraynaca. Fakat halkın neredeyse hepsi Rusça da konuşabiliyor. Türkiye'ye nazaran İngilizce bilen kişi sayısı Ukrayna'da az.

Ukrayna'daki yaşama baktığımızda ise; doğal gaz, elektrik, su, yeme-içme, petrol (benzin, dizel) vb. temel ihtiyaçlar ülkemize göre çok düşük maliyetlerde. Devlet tarafından belirlenen asgari ücret 699 UAH (1 TL = 5.4 UAH) Bu yüzden şirketleşmeye gittiğinizde Ukrayna’da düşük maliyetlerde işçi çalıştırmanız mümkün. Halkın geneline baktığımızda ortalama maaş $240-$300 arasında.

Ukrayna'daki nüfus artışı geriye doğru gidiyor. Yıllık nüfus artışı -1000 civarında. Fakat çalışanların ve ülkenin gelirlerine baktığımızda artış devam ediyor.  Devletin nüfus artışını sağlamak için çalışmaları var. Evlenen çiftlere verilen yardımlar, çocuk sahibi olan çiftlere yardımlar vb. konuma göre birçok çeşit mevcut.

2012 Avrupa Futbol Şampiyonası ev sahipleri arasında. Polonya ile ortaklaşa düzenlenmekte. Final maçı Ukrayna'nın başkenti Kiev'de Olimpiyat Stadı’nda oynanacak. Bu organizasyonun getirdiği birçok fırsat bulunmakta.

Ukrayna İnternet Pazarına Genel Bakış

Ukrayna’da popüler veya trafiğe sahip olan birçok sitenin aslında Rusya kaynaklı olduğunu görüyoruz. Zamanla Ukrayna’daki açığı kapatmak için Rus siteleri kendilerini bu gelişmelere göre konumlandırmışlar. Sebebi ise bahsettiğim gibi halkın Rusça okuma-yazma bilmesidir.

2001-2008 yılları içerisinde CIS ülkelerindeki internet büyüme oranı %400 iken Ukrayna’daki büyüme %2500 civarındadır. 2008 yılında Ukrayna’da Online Reklamcılık için harcanan para 23 Milyon $ Skype kullanıcı sayısı 4 Milyon. Her ay 200 Binden fazla kullanıcı kayıt olmaktadır.

Bigmir.net’in Ekim Ayı için hazırladığı rapora göre;

• Ukrayna’daki toplam internet kullanıcı sayısı: 13 Milyon 138 Bin (Eylül ayındaki rakam: 12 Milyon 338 Bin)
• İnternet nüfusu ağırlıklı olarak 8 bölgede toplanmış. Kiev şehri %58.8 ile en yüksek orana sahip.
• Ekim ayında internette harcanan toplam süre: 4 Milyar 538 Milyon 358 Bin dakika.
• Arama motoru kullanımı: %62 Google, %28 Yandex ve %4 Mail.ru ilk 3’ü oluşturuyor. Fakat sadece Ukraynalı kullanıcılara baktığımızda ise Google’ın kullanım oranı %75 civarında.
• Arama motorlarında ne aradıklarına bakarsak, ilk 30 içerisinde en çok otomobil ve ilgili içeriklerin arandığını görüyoruz. Genel olarak baktığımızda en çok aranan kelimelerin listeleme sitelerine ulaştığını görebiliriz. (Otomobil, emlak, iş Portalları vb.)

Sosyal Ağlar'daki Penetrasyon

Vkontakte.ru (vk.com)

Toplam kullanıcı sayısı: 46 Milyon, Ukraynalı kullanıcı sayısı: 5 Milyon (her saniye 1 kullanıcı kayıt oluyor)

Odnoklassniki.ru

Toplam kullanıcı sayısı: 40 Milyon, Ukraynalı kullanıcı sayısı: 2.1 Milyon

Twitter

Toplam kullanıcı sayısı: 50 Milyon, Ukraynalı kullanıcı sayısı: 25 Bin

Facebook

Toplam kullanıcı sayısı: 288 Milyon, Ukraynalı kullanıcı sayısı: 175 Bin

Ukr.net

Toplam kullanıcı sayısı: 4 Milyon, Ukraynalı kullanıcı sayısı: 3.5 Milyon

Livejournal

Toplam kullanıcı sayısı: 23 Milyon, Ukraynalı kullanıcı sayısı: 3.5 Milyon

E-Ticaret'e Genel Bakış

Kredi Kartı Sayısı

Kaynak: Ukrayna Ulusal Bankası (NBU)

Web Money

Grafik: Yıllara göre UAH işlem hacmi ve turnover oranı.

• 2008 yılı içerisinde Web Money üzerinden 1 Milyon 370 Bin kayıtlı kullanıcı tarafından 700 Milyon UAH işlem hacmi yapıldı.
• Minimum 100 ve üzeri işlem yapmış kullanıcı sayısı, Kiev: 62.000 Ukrayna: 255.000
• Web Money erişim noktaları, Kiev: 3681 Ukrayna: 15,756
• Komisyon oranı işlem başına %0.8 ve paranın hesaba geçmesi 1 iş günü.

Portmone

• Aylık gerçekleşen işlem sayısı: 500.000
• Paypal gibi çalışmıyorlar. Ödeme yapmak için kayıt olmak gerekmiyor ve tüm kredi kartlarını ile ödeme yapılabiliyor.
• Komisyon oranları %4 ile %5 arasında satılan ürün grubuna göre değişiyor.
• Paranın hesaba geçmesi maksimum 2-3 iş günü sürüyor.
• Yüksek iş hacmine ulaşılır ise komisyon oranlarında tekrar düzenleme yapılıyor.
• 3D Secure (opsiyonel) kullanımı mevcut. Ödeme ekranı için kendi arabirim tasarımınızı yapabiliyorsunuz.

Portmone Kullanıcı Penetrasyonu

• %81 Erkek, %19 Bayan
• Yaş aralığı; 24-32: %32, 30-35: %30, 36-40: %12
• %66 Evli, %29 Bekar
• %33'ü çocuk sahibi değil. %20'si 1-5 yaş aralığında çocuk sahibi
• %37'si Kıdemli/Müdür, %24'ü Profesyonel/Uzman/Yönetici, %15'i İş Yeri Sahibi, %11'i Mühendis
• %24'ü Ukrayna’nın en büyük şirketlerinde ve %23'ü uluslararası şirketlerde çalışıyor
• %64'ünün kendi dairesi var, %15'i kiralık bir dairede oturuyor
• %90'ı her gün internete giriyor.

Genel olarak baktığımızda ise;

• Erkeklerin gelir durumu: 700-1500 $
• Bayanların gelir durumu: 300-700 $

Mobil Penetrasyon

• 2009 Eylül mobil kullanıcı sayısı: 55.5 Milyon (Ağustos ayına göre %70.4 artış)
• UKR Telekom (UMTS) raporlarına göre Eylül ayında internete cep telefonundan erişim %50 arttı.
• 3. çeyrekte Ukrayna’da satılan cep telefon sayısı: 1.21 Milyon adet. (2008'e göre %30 artış)
• Ukrayna'daki aktif mobil kullanıcı sayısı: 30 Milyon. Kiev'deki penetrasyon ise 16-55 yaş arası bireylerin %97'si cep telefonu kullanıyor. %19'u ise her gün internete mobil olarak (da) giriyor.
• İnternet sağlayacılarının gelirleri Temmuz ayında 1.8 Milyar UAH (2008’e göre %44 artış) Toplam kazançları ise 999.7 Milyon UAH (2008’e göre %80 artış)
• Mobil operatörler Eylül ayından sonra İnternet Sağlayıcısı konumunda yatırımlara başladı. Devlet, desteklemek adına 3G (15 yıllık Lisans, yenileme) ihalesini 400 milyon UAH'dan açıyor. Ayrıca teşvik olarak 25 MHz Spectrum Radyo Sinyali hediye ediyor.
• Mobil Operatörlerin Temmuz-Ağustos ayındaki kazancı 18.6 Milyar UAH (2008'e göre %5 artış)