Bu sabah itibari ile Facebook'un en popüler uygulama ve oyunlarının üreticisi Zynga.com'un altyapısında bulunan oyunlara (Farmville, Mafia Wars, Yoville, Zynga (Texas Holdem) Poker, Blackjack…) Türkiye’den erişim engellendi. Haber, Türk internet camiasında Farmville’e erişim engellendi, sebep ise üreticilerin “online üretim sertifikası yok” şeklinde yer aldı. Güvenilir kaynaklar olayı bu şekilde verdi, gazeteler de web sitelerinden böyle duyurdu.
Webrazzi olarak biz olayın içyüzünü öğrenmek için biraz beklemeyi uygun bulduk ve söz konusu engellemenin detaylarına indik. Bu süre içinde aşağıda göreceğiniz engelleme ekranının ekran görüntüsünü aldık ve araştırmamıza başladık. Ancak gün içindeki engelleme, bir süre sonra ortadan kalktı. Eğer şu anda Farmville'e ulaşmak isterseniz bunun mümkün olduğunu görebilirsiniz. Konuyla ilgili olarak birçok kullanıcı engelli olan sitelere bir süre sonra erişebildiğini bildirirken, bir grubu halen erişemediğinden şikayetçiydi.
Erişimin engellenmesi ile ilgili detaylara geçmeden önce elinde 30 oyun ve 130 milyon online kullanıcı bulunan Zynga’yı ve oyunlarını kısaca tanıyalım: Zynga genellikle Facebook ve benzeri sosyal ağ siteleri üzerinde oynanabilen online oyun uygulamaları geliştiren bir şirket. En popüler oyunları Farmville, Zynga Poker ve Mafia Wars.
Farmville: Kişilerin ürün yetiştirip, bir çiftlik yönetmesi esasına dayanıyor. An itibari ile 53.248.312 aktif aylık kullanıcısı, 1.395.889 hayranı olan şu ana kadar yapılmış en popüler online oyun.
Zynga Poker: Eski adı Texas Holdem Poker olan oyun 17.842.066 kullanıcı sayısına sahip oldukça popüler bir oyun. Kapatmanın bu oyuna dayandığı sanılıyor. Büyük ihtimalle gerekçesi ise oyunda kumar oynamanın öğretilmesi ve özendirilmesi.
MafiaWars: Arkadaşlarınız ile bir mafya ailesi oluşturup, bir şuç imparatorluğu kurarak en güçlü aile olmayı amaçladığınız oyun. 25.916.318 aktif aylık kullanıcısı var.
Şimdi gelelim Zynga oyunlarının engellenme nedeninin detaylarına.
Zynga’nın sitesinden resmi açıklama henüz yapılmamasına rağmen Türkiye’den söz konusu oyunlara ulaşmak isteyenler gün içerisinde şu açıklama ile karşılaşıyordu: “5651 sayılı yasa uyarınca katalog suçlar kapsamında yapılan teknik inceleme ve hukuksal değerlendirme sonucunda; bu internet sitesi hakkında telekomünikasyon iletişim başkanlığı’nın 02/10/2009 tarih ve 421.02.02.2009-272446 nolu kararı gereğince idari tedbir uygulanmaktadır.”
2008 yılının Şubat ayında Telekomünikasyon İletişim Başkanı (TİB) Fethi Şimşek tarafından yapılan açıklamada internet ortamında işlenen suçlarla mücadele kapsamında, intihara yönlendirme, çocukların cinsel istismarı, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, sağlık için tehlikeli madde temini, müstehcenlik, fuhuş, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçları ile Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun'da yer alan suçların bulunduğunu “Katalog” olarak adlandırılan bu suçların arasına, sanal ortamda kumar ve bahis oyunlarının oynatılması konusunun da eklendiği belirtilmişti. Bu yasadan da anlaşılacağı gibi söz konusu engelleme tedbiren şirketin kumar sitelerinden kaynaklanıyor diye düşünüyoruz.
Peki, bu engelleme şu anda neden ortadan kalktı? Bir hata mıydı, yoksa medyanın olaya dikkat çekmesi ile tedbiren engelleme kaldırıldı mı? Bunun henüz sebebini bilemiyoruz ancak araştırıyor olacağız.
Türkiye'de Youtube ve diğer benzeri siteler yukarıda bahsettiğimiz kanun kapsamında uzun süredir erişime kapalı. En son MySpace ve Last.fm’ in kapatılması ile de bu engeller oldukça düşündürücü bir hal almaya başladı.
Zynga'nın durumu ise başlı başına bir konu ve Türk internet kullanıcılarını engellemeler hakkında çileden çıkartan türden.
Bu konuda söyleyecekleriniz olduğunu düşünüyoruz. Söz sizde... Son dönemlerde yaşanan MySpace, Last.Fm ve bugünkü Zynga engellemelerini düşündüğünüzde, haklı bulduğunuz yanlar var mı?
Güncelleme: Milliyet'in haberine göre TIB Başkanı Fethi Şimşek, “İnternet Daire Başkanlığı’nın, kumar oynanan sitelere erişimi engelleme görevi bulunuyor. Bu oyunun yer aldığı sitede de poker ve benzeri oyunlar oynanıyor. Bunların kumar şeklinde (para karşılığı) oynatıldığına yönelik şüphe üzerine, siteye erişim engellenmiş. Bu oyuna yönelik bir engelleme değil. Ancak gelen açıklamalar ve telefon trafiği sonunda, akşam saatlerinde erişimin engellenmesi kararı kaldırıldı. Kumar şüphesi ile ilgili inceleme sürecek. Facebook’a ya da bu oyuna yönelik bir erişimin engellenmesi kararı ise söz konusu değil” şeklinde bir açıklama yaptı. Böylece, olayın kumar sitelerinden kaynaklandığı konusundaki tahminlerimiz doğru çıktı. Bu açıklamadan da anlıyoruz ki, sosyal medyanın ve sonrasında geleneksel medyanın baskısı ve telefon trafiği yasağın kalkmasında etkili olmuş. Bu yasağı kaldıran, bu konuyu haber yapan, twitter'da, friendfeed'de, facebook'ta yayan sizlersiniz. Aynı şeyi neden diğer siteler için de yapmayalım?